مقاله

اگر شئ یا انسانی را زیبا دیدیم، این زیبایی ناشی از ماده یا هیولای آن نیست، بلکه از صورت حقیقیة عقلیه‌ای است که در مراتب نزولی از ساحت اصلی خود تنزل کرده و به این ماده (یا تعبیر فلسفی آن هیولا) رسیده است. معنای فوق مبنای ورود به یکی از بنیادی‌ترین مباحث نوافلاطونیان در باب زیبایی است: «زیبایی درون، افضل و احسن از زیبایی برون است»

هیات ها را می توان نوعی جماعت دینی با خصوصیات عمدتاٌ شهری دانست. طیف مخاطبان این هیات‏ها عملا بسیار متنوع تر از مخاطبان مساجد است. نیمه دوم دهه هفتاد با گسترش چشمگیر هیاتهای “سبک جدید”و محتوای آنها در فضاهای شهری و گرایش شدید جوانان به آنها همراه بوده است. در مجموع امروزه گفتمان کربلا و هیات های عزاداری در سبک جدید آن در فضاهای شهری بخش اصلی و کانونی فعالیت های دینی مردم و بالاخص جوانان فرودست شهری را تشکیل می دهد.

ایران شناسی، بیش و پیش از آنکه دانشی باشد، مجموعه ای است از دانشها. اگر تعریف ادوارد سعید را از شرق شناس به مثابه کسی که درباره یک یا چند جنبه تخصصی از شرق همچون اقتصاد، سیاست، تاریخ، جغرافیا، ادبیات و… تخصص دارد بپذیریم، ایران شناس نیز کسی است که در یک یا چند شاخه از علوم و دانشهایی همچون اقتصاد، تاریخ، جغرافیا، ادبیات و… ایران تخصص دارد.

این متن ادامه قسمتِ اول مقاله آگون حمزه است كه به تفسیری نظری از مجادله اسپینوزا و هگل با نظر به مداخله آلتوسر می‌پردازد. سوای اهمیتِ نظری این نوشته حمزه باید توجه داشته باشیم كه تفسیرِ ژیژكی آگون حمزه از اندیشه هگل و با ملاحظه این نكته كه ژیژك در تفسیرش از هگل از عناصر لكانی و حتی آلتوسری (‌البته برمبنای تفسیرِ شادی كه از آلتوسر دارد) بهره برده است.

در اروپا طی چند قرن گذشته ثبت موالید در شهرداری‌ها یا در كلیسای جامع شهرها انجام می‌شد كه در دعاوی ارث و نسب و ازدواج و مرگ شهروندان به آن ثبت‌ها استناد می‌شد. بدیهی است این ثبت‌ها قابل تداخل بود و مشكلات بسیار خصوصا درباره اثبات نسب و ارث پدید می‌آمد. در ایران وضع دشوارتر بود. ولادت‌ها یا ثبت نمی‌شد و مسائل مربوط به آن هم با شهادت منسوبان قابل حل و فصل بود یا در خانواده‌های مرفه‌تر واقعه ولادت را برای تیمن پشت قرآنی می‌نوشتند و در تاقچه می‌گذاشتند و در موارد ضروری به آن استناد می‌كردند.

«اول شهریور روز بزرگداشت بوعلی سینای بزرگ و روز پزشکان است. پزشکان درست فکر کرده اند که روز بوعلی را روز خود دانسته اند. همین که کتاب قانون او دومین کتابی است که در اروپا چاپ شد، گواه عظمت مقام و اعتبار کتاب قانون و صاحب آن است. اروپاییان این کتاب را بر آثار جالینوس و بسیاری دیگر از بزرگان پزشکی مقدم داشته اند. کتاب قانون گرچه به اعتبار عدد صفحات و فصول مفصل می نماید در نظر نویسنده بزرگش حاوی «حداقل لازم» مطالبی است که یک پزشک باید بداند. ابن سینا در مقدمه کتاب نوشته است که کوشش دیگری در این زمینه در پیش دارد که اگر اجل به او مهلت دهد و سرنوشت یاری اش کند آن را انجام خواهد داد. کتاب قانون خیلی زود کتاب درسی پزشکی شد و شرح های بسیار بر آن نوشتند. به زبان لاتینی هم ترجمه شد و در مدارس اروپا آن را تدریس کردند. ‌

شرح اثولوجیایی که در اصل تقریرات درسی فلوطین بود و به دست شاگرد محبوبش فرفوریوس صوری مبدل به اثولوجیا یا تاسوعات (Enneades) و به عبارتی انئادها یا نُه‌گانه‌ها شد، شرحی شگفت‌انگیز در تاریخ حکمت اسلامی است. شگفت از این رو که ابن‌ناعمة حمصی کتابی را با عنوان أثولوجیا أرسطاطالیس‏ منسوب به ارسطو در جهان اسلام ترجمه کرد و پس از این ترجمه و با چنین عنوانی بود که از قرن سوم هجری تا به سالهای معاصر، اثولوجیا از آثار ارسطو قلمداد گردید.

اخیرا شنیدم در یکی از نشریات نویسنده‌ای به آقای خانلری هتاکی کرده است. روانشاد دکتر پرویز ناتل خانلری، آنقدر خدمت کرده است که جایگاهش در صفحه درخشانی از تاریخ ادب ایران جاویدان بماند.

ایران در سیر تاریخ معاصر خود با 3 جریان اساسی روشنفكری روبه‌رو بوده است: جریان سنت‌گرایی ناب، جریان طرفداران مدرنیسم غربی و جریان تلفیقی سنت و مدرنیسم غربی. هر چند بومی‌گرایان فرهنگی چپ، راست و مدرن غرب‌نواز را هم می‌توان به آنها افزود كه در كنار آن جریان‌ها مطرح شده و اكثرا مدل‌های غربی به‌ویژه اندیشه‌های دیالكتیكی هگل را در تحلیل و بررسی‌های تاریخی خود مورد استفاده قرار داده یا می‌دهند.

مقدمه: درگذشت ارسطو در ۳۲۲ق.م که چند ماه پس از مرگ اسکندر کبیر اتفاق افتاد، نقطۀ عطفی است که دوران فلسفۀ کلاسیک را از فلسفۀ یونانی‌مآب (Hellenistic) ممتاز می‌کند. سه شخصیت برجستۀ دوران کلاسیک عبارتند از: سقراط، افلاطون و ارسطو. «فرزانگی سقراط، در پیشگویی پیامبرانۀ او بود. فلسفۀ افلاطون، شهودی باطنی بود که تنها نیمی به زبان آمد و مرگ وی بازماندگانش را به میدان توان‌آزمایی کشاند تا جهانگشایی او را در عالم اندیشه تمام کنند.