مقاله

42 سال از ناپدید شدن امام موسی‌صدر پیشوای شیعیان لبنان و مبتكر نهضت صلح معاصر در لبنان و خاورمیانه و بنیانگذار جنبش امل می‌گذرد. فقدان صدر به عنوان فردی كه در بازسازی هویت، انسجام و عزت شیعیان لبنان نقش بسزایی داشت در شرایط كنونی این كشور به ‌شدت احساس می‌شود. صدر در 9 شهریور 1357 هنگام سفر به لیبی به صورت اسرارآمیزی ناپدید شد و این موضوع به یكی از مسائل كلیدی خاورمیانه تبدیل شد

همایون صنعتی‌زاده از شخصیت‌های یگانه تاریخ ایران در یكصد سال اخیر است. انسانی چندوجهی با توانایی‌های خارق‌العاده و استثنایی. تنوع كارهای او چنان گسترده است كه در یك یادداشت نمی‌توان به تمامی آنها پرداخت و تنها شاید به رئوس برخی از آنها می‌توانیم اشاره كنیم.

سیاستِ فلسفه در یك دهه گذشته ایران را می‌توان با جدال میانِ هگل و اسپینوزا (همچنین تقابل هگل و نیچه از طرف دیگر) صورت‌بندی كرد (همان طور كه این سیاست در دهه 60 و 70 پیرامون نزاع هایدگر و پوپر دور می‌زد). طنز تاریخی شاید آنجا باشد كه بیش از 150 سال از زمانی كه كنت دوگوبینو ادعا می‌كرد كه برخی از ایرانیان فرهیخته از او درباره هگل و اسپینوزا سوال می‌پرسند، می‌گذرد. كنت گوبینو كه قانع شده بود فهمیدن دكارت برای ایرانیان می‌تواند نتایجی غیرمنتظره به بار بیاورد، می‌گوید:

الف) اگر با نهضت ترجمه، بسیاری از آثار یونانی، ایرانی و هندی به عربی ترجمه نمی‌شد (من‌جمله آثار پزشکی) تمدن اسلامی، استعداد و امکانات تدوین و تولیدعلم پزشکی را در متن و بستر خویش داشت یا خیر؟ این سؤال مهمی است و البته پاسخ به آن نیز ساده و آسان نیست، زیرا از یک سو جریان رسمی پزشکی در تمدن اسلامی که با بزرگانی چون محمدبن‌زکریای رازی و کتاب عظیمش «الحاوی» آغاز و با کتاب قانون ابن‌سینا تکمیل و با «تحفه سعدیه» قطب‌الدین شیرازی به سیر خود ادامه می‌دهد

آشنایی من با جواد حدیدی از دوران تحصیلی در دبستان ملی سنایی قم شروع شد. من ۱۱ سال و جواد حدیدی ۱۵ سال داشت (متولد ۱۳۱۱) که در دبستان سنایی قم در کلاس ششم ابتدایی با هم همکلاس شدیم دبستان سنایی قم در آن زمان (سال تحصیلی ۱۳۲۶ ـ ۱۳۲۷) از بهترین دبستان‌های ملی قم بود و در آن زمان شهرت بنامی داشت و به جرأت می‌توانم بگویم در طی ۵۰ سال خدمات فرهنگی این دبستان (سال تأسیس ۱۳۱۳ هـ .ش) شاگردانی کاردان به اجتماع تحویل داده که هنوز عده‌ای از آنها در مصادر و مشاغل مهم مملکتی اعم از اداری و دانشگاهی هستند.

انقلاب مشروطه، بی‌شک یکی از بزرگترین رخدادهای اجتماعی و سیاسی در تاریخ ایران است که تمام مسائل کشور را درآن زمان تحت‌الشعاع خود قرار داد، درحیات ادبی کشور نیز، تأثیر و انعکاس وسیعی پیدا کرد. چه بسیارنویسندگان و شعرایی که به گروه آزادی خواهان پیوستند و از راه قلم به مبارزه مستقیم با دشمنان آزادی برخاستند. فرخی یزدی (1263-1318) نخستین بار تحت تأثیرفضای روحی انقلاب مشروطیت در شهرستان یزد که هنوز نظام استبدادی در آن برقرار بود، منظومه‌ای به ظاهر در ستایش حکمران ساخت اما در واقع او را به استقرار آزادی و قانون نصیحت کرد.

در شهریور 1320 نیروهای نظامی شوروی و انگلیس از شمال و جنوب تمامیت ارضی ایران را نقض و کشور را اشغال کردند. بهانۀ آنها برای این حملۀ سراسری، بحث روابط ایران و آلمان و فعالیتهای فاشیستی در کشور بود. دراین مقاله دلایل اصلی حمله متفقین به ایران ارزیابی شده که واقعیتهای داخلی ایران، نقش فعالیتهای ضد جاسوسی و جنگ روانی برای آماده سازی افکار عمومی برای حمله به ایران از جمله موضوعات مطرح شده در این مقاله هستند.

نیروهای متفقین سوم شهریور ۱۳۲۰ شمسی وارد خاک ایران شدند. نیروی انگلیس در جنوب و مغرب خطی که از نقاط خانقین، کرمانشاه، خرم‌آباد، مسجد سلیمان، هفتگل، گچساران، رامهرمز و بندر دیلم و نیروی شوروی در شمال خطی که از قصبه اشنو، حیدرآباد، میاندوآب، زنجان، قزوین، خرم‌آباد، مازندران، بابل، زیرآب، سمنان، دامغان، شاهرود، علی‌آباد تا رود اترک می‌گذشت مستقر شدند.

در این‌که ابن سینا اشعاری به فارسی سروده باشد، با توجه به منابع گوناگون نسبتاً قدیمی مسلّم است، * پاره‌ای از همان اشعار پراکنده‌ی منسوب به وی را با تلاش در تذکره‌ها، سفینه‌ها و.. می‌توان به دست آورد. البتّه هرچه که به قرون متّأخر نزدیک‌تر می‌شویم، می‌بینیم که بر شمار سروده‌های منسوب به وی فزوده شده است که در انتساب پاره‌ای از آن سروده‌های به بوعلی سینا باید به دیده‌ی تردید نگریست، چون برخی از آن اشعار را در منابع دیگر به شعرای دیگری منسوب شده است.

گفتار اول ـ تعریف غصب در فقه اسلامی تعاریف مختلفی از غصب ارائه شده که در این زمینه به برخی‏ تعاریف مطرح شده در مذاهب اسلامی اشاره می‏شود: ۱‌ـ ‌محقق حلی، صاحب شرایع، در تعریف غصب گفته‏ است: «هو الاستقلال باثبات الید علی مال الغیر عدوانا»؛۱ یعنی غصب عبارت است از دست گذاشتن بر مال دیگری، به طور مستقل و از روی عدوان. بر این اساس، مادامی‏ که غاصب اثبات ید بر مال غیر نکند، غصب محقق نمی‌شود و صرف رفع ید از مالک نسبت به مالش برای تحقق‏ غصب کفایت نمی‏کند؛ بنابراین اگر شخص، دیگری را از گرفتن حیوان فراری خود منع‏ کند و آن حیوان تلف شود، شخص مانع، به ضمان غصب ضامن نیست