مقاله

اما آرمان شهرهای دیگر چه ! به عنوان مثال در آرمان شهر تامس مور!؟ قبل از پرداختن به آن باید گفت که یکی از ویژگی های بسیار مهمِ آن، اصرارِ مور، در ترسیم اتوپیای جامعه طبقاتی و پدر سالار است. اگر شهر آرمانیِ افلاطون و نیز فارابی ، مبتنی بر «نیاز و تعاونِ» افراد به یکدیگر است

در دل تاریکی‌های استبداد و اختناقِ دوران پنجاه ساله ناصری، هر ازگاهی، با ظهور شخصیت‌هایی استثنایی و سرنوشت ساز، بارقه‌هایی از روشنایی و امید در دل ایران دوستان دمیده می‌شد؛ امّا دریغا که شمار این نادره مردان اندک بود و از آن مهمتر، مدت تصدی و خدمتگزاری بعضی از آنها بسیار کوتاه بود که نمونه بارز آن، دوران چهارساله صدارت امیرکبیر است.

بیستم مهرماه، سالروز شهادت رادمردی است که رایت آزادگی و بیرق استقلال را در طلیعه عصر ناصری در این کشور افراشت و هرچند خوش درخشید، دولت مستعجل بود.

اسناد و مدارک اصیل‏ترین ماخذ تاریخ هر دوره‏اند،متون‏و پژوهش‏های تاریخی در صورتی مقبول و مورد تایید محققان و مورخان دقیق قرار می‏گیرند که بر مبنای اسناد معتبر تدارک شده و به تفسیر اسناد مذکور پرداخته باشند.طبعا برای بررسی و مطالعه‏ی‏ یک شخصیت تاریخی‏یا تاریخ دوره‏های معیّن از جوامع بشری، نخست بایداسناد آن دوره را تحت مطالعه قرار داد.برای این کار ابتدا ضروری‏ست که اسناد دوره ی مذکور شناسایی،گردآوری و به‏ چاپ رسانده شود،سپس اطلاعات مندرج در،ن‏ها را با داده‏های‏ سایر منابع سنجید،کار محقق دقیق اساسا آن است پژوهش خود را با سنجش اسناد ومنابع مکتوب دیگر به دست آورد.

هدف این تحقیق بررسی اندیشه اصلاح نظم و امنیت توسط امیرکبیر صدراعظم بزرگ تاریخ ایران بوده است. او با دقت، هوشمندی و با بهره گیری از تجارب سفر خود به روسیه و عثمانی و مطالعه کتاب ها و روزنامه های متعدد، عمقعقب ماندگی ایرانرا در ابعاد مختلف ادراک کرد و برنامه های اصلاحیرابراینجات کشور از عقب ماندگی آغاز کرد.

بین قوانین حاکم بر قوا و عوامل طبیعت با مسائل و دگرگونی‏ها و پدیده‏های جوامع انسانی پیوندها و مناسباتی وجود دارد ناگسستنی و انکار ناشدنی؛از آن روی که بسیاری از دانشوران‏ واقع‏گرای حقیقت‏بین،سرچشمه و ریشه‏ی تحول،پیشرفت و پویایی‏ یا جمود،سکون و ایستایی جماعات گوناگون را در موقعیت و شرایط تاریخی و نحوه‏ی تولید و چگونگی توزیع ثروت جست‏وجو می‏کنند در میان طبقات متفاوت و نامتجانس جامعه.

انسان علاقه‌مند است كه معنی و اهمیت خود و دنیا را بفهمد و سوالاتی درباره معنا و اهمیت زندگی، فعالیت‌هایی كه درزندگی انجام می‌دهد و روابطی كه برقرار می‌كند ازخود می‌پرسد. وقتی درباره اهمیت یك چیزی سوال می‌كنیم یعنی می‌خواهیم بدانیم ارزش آن برای ما چقدر است و تا چه حدی باید به آن اهمیت داد و به‌طور كلی جایگاه آن در كل زندگی ما چیست. دو مقوله معنا و اهمیت خیلی به هم مربوط است زیرا ما به اندازه‌ای به كارها اهمیت می‌دهیم كه معنی و ماهیت و هدف از آن كار را فهمیده باشیم.

نظریه استبداد شرقی یا چنانكه برخی چپ‌گرایان بر آن تاكید می‌كنند، «شیوه تولید آسیایی» یكی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نظریه‌ها برای تبیین و توجیه وضعیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع شرقی است. خاستگاه این نظریه در نگاه مستشرقان و برخی نظریه‌پردازان غربی است.آنها با یك كاسه كردن تمام جوامع شرقی و اطلاق انگ‌هایی چون استبداد شرقی بدون در نظر گرفتن پیچیدگی‌ها و دشواری‌ها، تمام این جوامع را در یك قالب كنار هم می‌گذاشتند و به زعم خود و با قیاس از تجربه جوامع اروپایی می‌كوشیدند با یك نظریه تمام مشكلات جوامع مورد مطالعه‌شان را توضیح دهند.

رسالت امروز مورخان شناخت پیوندهای فرهنگی بین ملت‌های خاورمیانه با اتکا بر عناصر و هویت فرهنگی مشترک در عصر باستان و تمدن اسلامی است که می‌تواند فرهنگ‌ها را به‌هم پیوند زند.

شناخت به حکم اینکه شناخت را می‌شناسد، به خطای در شناخت نیز آگاهی پیدا می‌کند. به عبارت دیگر می‌توان گفت: تصحیح شناخت به واسطه شناخت صورت می‌پذیرد و هیچ موجود دیگری در این جهان نمی‌تواند در تصحیح شناخت و اعتبار بخشیدن به آن نقش داشته باشد.