گفتگو

فهم مثنوی شوخی نیست تا چه رسد به تفسیر و شرح و نقد آن.یقینا استاد جعفری مطالب مثنوی را فهم می‌کردند و این خود مقام بسیار بزرگی است.باور بفرمایید که بسیاری از شروح مثنوی هم شاید به معنی ظاهری مثنوی راه پیدا نکنند و این همه اختلافات از همین‌جا است.

داریوش رحمانیان می‌گوید: مرحوم فیرحی بر فقه سیاسی تاکید می‌کرد که فقه اسلام و شیعه در ذات خود سیاسی است و این مساله را اساسا مفتاح تمدن و ترقی می‌دانست و بر این باور بود که اگر ما ایرانیان و شیعیان بخواهیم ترقی کنیم و تمدن جدید بسازیم باید فقه پویایی داشته باشیم.

رضا نجف زاده : استاد فیرحی منتقد هر سِنخی از رادیکالیسم بود؛ چه رادیکالیسم ایران‌گرایانه یا عربی باشد و چه رادیکالیسم‌های وحشتناکی که از دل اسلام سیاسی بر آمده و حیات سیاسی خاورمیانه و جوامع متکثر امروز را تهدید می‌کند.

حسن محدثی می‌گوید: فیرحی به معنای دقیق کلمه معاصر و امروزین بود؛ او به تحولات دنیای جدید چه تحولات معرفتی و چه تحولاتی اجتماعی- سیاسی کم و بیش آشنایی داشت و اینها سبب می‌شد که بخواهد با آن دوقلمر یعنی قلمروی که در جهان سنت میراث برده بود و قلمرو و میراثی که از جهان جدید و فهمی که از جهان جدید داشت پیوند ایجاد کند.

من ابتدا دكتر داود فیرحی را با آثارش شناختم. برخی آثار دكتر فیرحی یك نقطه عطف تحقیقات آن عرصه‌ای محسوب می‌شود كه در آن قلم زده است. نخستین‌باری كه با آثار دكتر فیرحی عزیز كه خدا رحمتش كند آشنا شدم، در كتابفروشی دهخدای تبریز بود. آنجا در میان كتاب‌ها، به كتاب قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام برخوردم. این كتاب اولین اثر برجسته و اثرگذار مرحوم فیرحی بود.

كتاب آیشمن در اورشلیم، به تازگی و پس از تاخیری شصت ساله، با ترجمه زهرا شمس، به همت نشر برج و با خرید حق نشر (كپی رایت) از بنیاد هانا آرنت منتشر شده و با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شده است. زهرا شمس مترجم كتاب كارشناس ارشد حقوق است و پیش از این نیز كتاب خواندنی «شكستن طلسم وحشت» از آریل دورفمن را ترجمه كرده بود، كه آن هم داستان محاكمه ژنرال آگوستو پینوشه، دیكتاتور مشهور شیلی است.

زهره زرشناس می‌گوید: در ایران حتی یک سطر متن سغدی نداریم و تمام دست‌نوشته‌های سغدی در چهار شهر بزرگ دنیا نگه‌داری می‌شود. چون باستان شناسانی که حفاری‌هایی در آغاز سده بیستم میلادی در واحه‌های تورفان در ترکستان شرقی انجام دادند و بخش بزرگی از متنهای سغدی را بدست آوردند، از کشورهای شوروی ( روسیه امروزی)، آلمان، فرانسه و انگلیس بودند، این غنیمت را بین خودشان تقسیم کردند.

استاد دانشگاه کیل معتقد است که نظام پادشاهی اشکانیان، توانسته بود که با بسط رواداری‌های سیاسی و فرهنگی، ساختار پادشاهی مشروطه را با تسامح و انعطاف‌پذیری و چابکی امنیتی بالایی به مدت نیم هزاره در منطقه مستقر سازد.

مفهوم «ایرانشهر» در اشاره به قلمروی فرهنگی و تاریخی ایران به ویژه در سال‌های اخیر و از جمله در نتیجه مباحث دكتر سیدجواد طباطبایی در محافل روشنفكری ایران بحث‌برانگیز شده است. ایرانشهر در این بیان، هم اشاره به یك سرزمین جغرافیایی و هم دلالت بر یك فرهنگ سیاسی و اجتماعی و اقتصادی دارد كه در طول هزاره‌ها به‌رغم فراز و نشیب‌های فراوان تداوم داشته و همواره ققنوس‌وار از پس وقایع و رویدادها از خاكستر آنچه ویران شده و سوخته سر برآورده است.

مقصود فراستخواه معتقد است: احساس می‌کنیم دوران قهرمان‌های علمی و خلق آثار شاخص به سر آمده است. انگار دورِ نویسنده‌های معمولی است اما در واقع جامعه ایران آبستن کتاب‌های اصیل است.