مقاله

اغلب اقشار کتاب‌خوان ذهنی فلسفی و تعقلی دارند تا تعبدی، به نوعی اهل چون و چرا در همه امور از جمله دین و سیاست هستند. آنها با مطالعه علوم روز به ویژه در حوزه علوم انسانی در بست تابع مفاهیم کلی تعلیمات دینی نیستند. علمای حوزه و روشنفکران دینی هم سرگرم طرد و نفی همدیگرند. در این فضای پر ابهام که روشنفکری دینی هم مدتهاست در گیر چالش‌های سیاسی شده است و هزینه‌های گزاف قبض و بسط دینداری را می‌پردازد، ادبیات دینی جز در بین عامه مردم که دنبال لذت‌های آنی و دریافت‌های گسسته هستند، جایگاهی ندارد.

محمدعلی سپانلو، تاریخ شفاهی ادبیات ایران بود و حافظ تمامی رخدادهای ادبی. بی‌شک او یکی از زحمتکشان عرصه‌ی ادبیات به‌شمار می‌رود.چهل روز از مرگ شاعر تهران، محمدعلی سپانلو گذشت. شاعری که فرهنگ‌ساز بود و این می‌تواند بزرگترین رسالت یک شاعر باشد که سپانلو آن را تمام و کمال به انجام رساند.

اعضای حلقه وین چهره های برجسته ای در فلسفه، فیزیک و ریاضی بودند ولی علاوه بر اینها به مسائل فرهنگی و سیاسی نیز توجه زیادی داشتند. تلاش آنها این بود که نگرش علمی که رویکرد حلقه وین بود را جایگزین فلسفه کلاسیک کنند تا بتوانند با پیوند دادن همه علوم و متحد کردن آنها زندگی مدرن بشر را بهبود و سر و سامان ببخشند. همچنین اعضای این حلقه سعی داشتند توانایی های فکری و معرفتی اعضای جامعه را نیز بهبود ببخشند تا به واسطه سفسطه و مغالطه های رایج فریفته نشوند.

پوشاک زنان در دوره­ افشار همان پوشاک صفویان اما بسیار ساده تر بوده است. پوشاک زنان این دوره نیز مانند مردان بود ولی با پارچه ­های ظریف ­تر و خوش ­نقش ­تر دوخته می ­شد. پیراهن زنان در دوره­ زندیه تنگ ­تر از مردان و از جنس نخ و ابریشم بود. یقه­ آن گرد و در زیر گلو با دکمه یا بند بسته می ­شد و از زیر گلو تا سینه چاک داشت؛ پوشیدن پیراهن ­های نازک و بدن نما در این دوره میان زنان رواج یافت و دامن پیراهن ­ها نیز کوتاه­ تر از دوره ­های قبل شد

یکی از مشاوران شهردار تهران در نشستی که در راستای طرح انضباط اجتماعی تهران برگزار شده، درخواست تخریب ۶۴ خانه در بافت تاریخی تهران را مطرح کرده است. درخواستی که بدون حضور نمایندگان میراث فرهنگی مشخص نیست تفکیک بافت تاریخی و فرسوده در آن چگونه قرار است انجام بگیرد و هیچ اطلاعاتی از قدمت، ‌موقعیت دقیق قرارگیری و سابقه تاریخی آن‌ها وجود ندارد،‌ آن‌هم در برگه‌ای که عنوان صورتجلسه‌ 23 خرداد امسال مدیریت شهری منطقه 12 یعنی قلب بافت تاریخی تهران را با خود به همراه دارد. در متن این صورتجلسه آمده است: «سردار کریمی گزارشی در خصوص دستگیری خرده فروشان و دستگیری افاغنه غیر مجاز و دستگیری معتادین ارائه و از عدم تخصیص مراکز بازپروری برای نگهداری معتادین مرد و زن گله مند بودند و در ادامه درخواست تخریب 55 باب منزل مجردی بلا صاحب و 9 باب دارای مالک را در سطح منطقه داشتند.»

با گذشت هزاران سال از زندگی مردمان ایران‌زمین، با آمدن و رفتن پادشاهان و سلسله‌های گوناگون، تغییرات و تحولات آیینی و دینی، یورش‌های بیگانگان و... آیین گرامیداشت بسیاری از جـشن‌های ایرانی -هرچند با تغییرات و تحولات- زنده است. به راستی چه چیزی باعث ماندگاری این جشن‌های کهن می‌شود؟

محمد علی شیخ فرزند شیخ محمد تقی شوشتری در برنامه ضیافت که هر روز به مناسبت ماه رمضان از شبکه قرآن سیما پخش می شود، با بیان خاطراتی ابعاد زندگی مختلف پدرش را یادآور شد.

انفاق قرآنی جامع همه اعمال و رفتارهایی است که در جای جای آیات وحی در قالب دستور عملی یا حکایت حال خوبان در راستای رفع کاستیها و نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه بیان شده اند.

براي معرفي و بررسي زندگي يك عارف هم بايد دقيق بود، هم عميق. دقت براي آنكه بتوانيم زواياي مخفي و لطايف زندگي آنها را بسنجيم و براي آن بتوانيم تحليلي عميق و حقيقي از فرازهاي زندگي‌شان داشته باشيم. به قول سپهري: چشمها را بايد شست/ جور ديگر بايد ديد...

عبدالله مستوفی، کارگزار خوشنام دولتی در دوره‌های قاجار و پهلوی اول، در کتاب سه جلدی «شرح زندگانی من (تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه)» بخش‌هایی جذاب از زندگی روزمره مردمان ایران در دوره‌های یادشده را با روایت‌هایی عالمانه اما همه‌فهم بر کاغذ جاری ساخته است. ریزبینی در نوشته‌های این تاریخ‌نگار، می‌تواند یافته‌هایی شگفت‌انگیز از زندگی ایرانیان در سده‌های گذشته به خواننده امروزی واگذارد. توصیف‌هایی که او، مستقیم یا غیرمستقیم از لقب‌های مردم در آن روزگار به دست می‌دهد، گویای ذوق ادبی، خلاقیت و پیچیدگی رفتار ایرانیانی است که در گذشته برای هر کار خویش، منطق و استدلالی هرچند کوچک یا ساده‌انگارانه داشته‌اند... لقب‌ها و لقب‌گذاری‌ها بر همه افراد جامعه اینگونه بوده است. به تماشا و بازخوانی روایتی جذاب از عبدالله مستوفی درباره لقب‌ها می‌نشینیم.