گفتگو

اميرحسين ذكرگو: «اسطوره‌شناسی هند، با اساطیر كهن ایران ارتباط تنگاتنگي دارد. این ارتباط تا اندازه‌ای است که مطالعه عمیق اوستا بدون پشتوانه اسطوره‌شناسی هند، بسیار دشوار است.»

«تکفیر» واژه ای است که این روزها به کرات می شنویم. تکفیر امروز به مسئله ای جدی برای جهان اسلام تبدیل شده و چاره ای نیست که برای آن راهبردی دقیق تعیین کرد. اما نبود شناخت دقیق از جریانات مختلف، همواره سبب شده تا راهبردهایی در قبال آنان اتخاذ شود که نتیجه ای نه چندان مطلوب داشته باشد.

بخش‌های یکم تا سوم گفت‌وگو با نصرالله حدادی، پژوهشگر و تهران‌شناس درباره جعفر شهری، به آگاهی‌هایی درباره زمانه و زندگی این تاریخ‌نگار پرآوازه اما در عین حال گم‌نامِ تاریخ و فرهنگ تهران قدیم اختصاص یافت. همچنین به اصالت و ریشه برخی پدیده‌ها در زندگی او و روش این تاریخ‌نگار در ثبت و روایت رخدادهای تاریخی تهران در دوره قاجار، روش شهری در تاریخ‌نگاری و شناخت او از فرهنگ کوچه، موضوع‌هایی مانند آغاز کار با انتشارات امیرکبیر، زندگی خانوادگی و رخدادهایی که در کودکی بر او رفته بود و تاثیرهای آن‌ها بر شخصیت شهری و تحصیلات او و سرانجام، شیوه ویژه او در تاریخ‌نگاری و نگاهی که به رخدادهای تاریخی و فرهنگ تهران قدیم داشت، پرداختیم. بسیاری از دانسته‌های امروز ما از تهران در یک سده اخیر به ویژه در دوره قاجار از نوشته‌های جعفر شهری برآمده است. از همه نوشته‌های او که بگذریم، اگر دو مجموعه بزرگ «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم؛ زندگی، کسب و کار» و «طهران قدیم» نبود، بخشی مهم از آگاهی‌های ما درباره تهران به ویژه در روزگار قاجار و پهلوی اول، امروز در دسترس نبود؛ چون آنچه را جعفر شهری در کتاب هایش آورده و روشی که در تالیف در پیش گرفته است، در نوشته‌های دیگران اصلا دیده نمی‌شود.

مدتی است تغییر نسل در جامعه ایران سرخط تحلیل‌های متفاوت جامعه شناسان و رسانه‌ها قرار گرفته است. دلیل آن نیز رفتارهای گاه و بیگاه متولدین دهه‌های ٧٠ و ٨٠ است كه هر از چندگاه صاحبنظران را به واكنش وا می‌دارد. تحلیل‌هایی كه در نهایت، این رفتارها را نتیجه گسترش امكانات ارتباطی یا ناشی از محدود شدن ارتباط این نسل با خانواده یا تلاشی برای هویت‌یابی از سوی نسل جدید می‌دانند. در این میان عده‌ای نیز این رفتارها را روندی طبیعی تلقی می‌كنند كه فقط نشان‌دهنده تغییر نسل در جامعه ایران است و بس.

کتاب «مبانی فقهی و حقوقی ورزش» به‌تازگی از سوی سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شده است. این کتاب به قلم احمدرضا خزائی، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی نوشته شده و در آن به بحث‌های گوناگونی پیرامون مبانی فقهی و حقوقی ورزش پرداخته شده است. آنچه خواهید خواند گفت‌وگوی «فرهیختگان» با نویسنده کتاب است که هم‌اکنون سمت معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی را برعهده دارد.

لیسانسش در رشته ادبیات فارسی را که گرفت راهی ایتالیا شد. رفت برای تفریح اما ماند برای تحصیل. چیزی در حدود 40 سال می‌شود که دخترِ متولد حوالی میدان توحید («کندی» آن روزها)، حالا ساکن بولونیا در شمال ایتالیا شده است و در گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بولونیا (University of Bologna) تدریس می‌کند.

زمانی که یک مفهوم مطلق تلقی می‌شود دیگر جایی برای گفتگو و چالش نمی‌ماند. در نتیجه راه برای فلسفیدن بسته است. نسبی بودن معرفت همواره دری را برای ورود به قلمرو فلسفه ورزی باز می‌گذارد.

گفته می شود حدود ۵۰۰ میلیون نفر صوفی در میان اهل سنت وجود دارد. کسری بزرگ از اعضای جهان اسلام که علاوه بر جمعیت بسیار، به لحاظ معنویت گرایی و نیز وهابیت ستیزی شان ظرفیت های بسیاری برای تعامل و همکاری دارند. هرچند استکبارستیزی صوفیان در عصر حاضر افول کرده، اما تاریخ تصوف نشان می دهد این ظرفیت نیز قابل احیا است.

به‌تازگی کتاب «مبانی اندیشه سیاسی و شیوه حکومتی حسن صباح» تالیف عزیز کمالیان از سوی انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان منتشر شده است. نویسنده کتاب که هم‌اکنون رئیس اداره مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان است، در گفت‌وگوی پیش‌رو با «فرهیختگان» درباره این کتاب سخن می‌گوید.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: «ایران با کسب رتبه اول تولید علم در بین کشورهای منطقه خاورمیانه و همچنین در بین ٥٧ کشور اسلامی، سرآمد منطقه و جهان اسلام است».