گفتگو

انقلاب مشروطه‌ ایران برای براندازی حکومت استبدادی پدید آمد و با امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار در سال 1285 هجری شمسی به پیروزی رسید. دوره‌ حکومت قاجار با نفوذ استعمار انگلیس در ایران همراه بود. شکست‌های ایرانیان از روسیه نیز شرایط را برای تاثیرگذاری آنان بر جریان‌های سیاسی ایران فراهم کرد. رقابت انگلیس و روسیه برای به دست آوردن امتیاز در ایران در دوران ناصرالدین شاه به اوج خود رسید که مخالفت‌های علمای دین و قیام مردمی را به همراه داشت.

اين روزها زياد درباره‌اش مي‌خوانيم و مي‌شنويم. در تريبون‌هاي نسبتا رسمي‌تر مثل خبرگزاري‌ها و صفحات روزنامه‌ها، استادان علوم اجتماعي و فلسفه و علوم سياسي با انتشار يادداشت‌هايي از خصايل و فضيلت‌هايش مي‌گويند و از اينكه صدايش شنيده نشد. در صفحات مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي نيز با خيل اظهارنظر شاگردان و دوستانش مواجهيم كه با زباني سرراست‌تر از اجحاف‌هايي كه در حق او شد، مي‌نويسند

در اخبار شنیدیم و خواندیم که در روزها و ماه‌های اخیر رشد مهاجرت ایرانیان قابل توجه شده است. برخی تحلیلگران اجتماعی این امر را به «نگرانی از آینده» و «غیرقابل پیش‌بینی شدن آن برای ایرانیان» نسبت داده‌اند. این در حالی است که رئیس‌جمهوری بارها به مسئولان و دیگر گروه‌های مرجع جامعه هشدار داد‌ه‌اند که «بکوشیم تا مردم نسبت به آینده نگرانی نداشته باشند.»

‌حقیقت گاهی برای ظهور، سخت‌ترین امکان‌هایش را بر می‌گزیند و در روزنه ظلمانی "مرگ" تجلی می‌یابد که "عقل سرخ" می‌طلبد و یاری بر سر دار به جرم آشکار ساختن اسرار که «گفت آن یار کزو گشت سر دار بلند/جرمش آن بود که اسرار هویدا می‌کرد.»

«دروغ كه نمی‌شود گفت اوایل به محیط بانی فقط به چشم یك فرصت شغلی نگاه می‌كردم اما حالا بعد از ٩ سال كار یك عاشق طبیعتم و مشاهده مستقیم یوز یكی از خوشحال‌كننده‌ترین اتفاق‌های زندگی‌ام است.» این جمله صادقانه متعلق به «احمد رادمان» است. سرپرست پارك ملی توران كه مسوولیت حفاظت یكی از مهم‌ترین مناطق حفاظت شده ایران را بر عهده دارد.

«عزیز تنها» ٤٦ سال دارد و حدود ٤٠ سال است كه دوتار می‌نوازد. او نخستین زخمه‌های دوتار را از پدرش آموخت و پس از آن، در محضر بسیاری از استادان موسیقی مقامی تربت جام مشق موسیقی كرد، ١٣٦٧ به گروه موسیقی شیخ جام راه یافت كه سال‌ها در آن نامدارترین گروه موسیقی در شرق خراسان بود. همكاری ٣٠ ساله عزیز تنها با استادان بنام موسیقی مقامی، از او یك دوتارنواز تمام‌عیار ساخته است.

ناصر تكمیل همایون شاید از بد روزگار در دوره‌ای از زندگانی‌اش گرفتار سیاست به هر دو معنای جدید و قدیم آن شده باشد، اما بیش و پیش از هر چیز چهره‌ای دانشگاهی و پژوهشگری شناخته شده و مبرز است كه در هشتاد و دو سالگی همچنان با روحیه و توانی مثال زدنی پشت میزش در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به پژوهش و تحقیق درباره متون تاریخی مشغول است و با روی گشاده به درخواست ما برای گفت‌وگو پاسخ می‌دهد.

خاطره چندانی از روزی که با صادق هدایت و پدر سر یک میز کافه نادری نشستند و او پرتره‌اش را کشید به یاد ندارد، حق هم دارد، از کودک چهار- پنج ساله که نمی‌توان انتظار به یادآوردن جزئیات را داشت. با این همه وقتی بحث چند سال بعد و آن دورهمی‌های خانوادگی با سهراب سپهری، اخوان ثالث، جلال آل احمد و سیمین به میان می‌آید لبخندی بر پهنای صورتش نقش می‌بندد و از تأثیری می‌گوید که آن دیدارها و آدم‌ها بر زندگی‌اش داشته‌اند.

با وجود هشدارهای پیاپی مسئولان در مورد کمبود برق و لزوم صرفه‌جویی در آن، در روزهای اخیر شاهد شکسته شدن رکورد مصرف برق در کشور بودیم. با اینکه سال‌ها است همه ما آگاهیم که کشورمان با بحران آب و خشکسالی روبه‌رو است اما «همت جمعی» و «مشارکت همگانی» برای بهبود شرایط را شاهد نیستیم. در مسائل اقتصادی هم رد پای این نوع از برخورد غیرمسئولانه و ناهمدلانه را می‌توان دید که برخلاف توصیه مسئولان اقتصادی، اما باز مردم برای خرید ارز و سکه صف ‌کشیدند و قیمت خرید و اجاره مسکن را بالا بردند و موقعیت را بر یکدیگر سخت کردند.

مهمترین انتقاداتی که تا کنون به نظریه مفهومی استعاره لیکاف و جانسون شده و کوچش کوشیده پاسخ دهد، چیست؟ به نظر او به‌رغم تأکید بسیار بر اهمیت بافت در معنی‌سازی در کاربردشناسی و بسیاری از شاخه‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی، نظریه استعاره مفهومی هنوز از بافت یکپارچه‌ساز در مدل معنی‌سازی استعاری برخوردار نیست. این انتقاد چقدر جدی است و آیا کوچش در کتاب «استعاره‌ها از کجا می‌آیند» توانسته این مشکل را برطرف کند؟