گفتگو

در میانه شلوغی اخبار و كارها و هشدارهای سلامت روزهای آخر اسفند، زمانی كه فكرها بیشتر درگیر ممنوع شدن یا نشدن سفر بود و وضعیتی كه تعطیلات نوروز به جا خواهد گذاشت، ابلاغیه‌ای از سوی حسن روحانی صادر شد كه به اخبار پراكنده پیش از خودش رسمیت داد: تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت كودكان. روز 26 اسفند روحانی در مقام رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبه اساسنامه این سازمان كه در جلسه 836 این شورا به تصویب رسیده بود را ابلاغ كرد.

هدایت در عین حال که می‌تواند نماد شکست باشد، نماد گسست نیز است: گسست از سنت ادبی دیرپایی كه آن دوران مقام بلندی داشت و پیوندش با گسستی که انقلاب مشروطه در تاریخ ما رقم زد. همایون کاتوزیان که به‌اعتبار چهار کتاب مفصل و چندین دهه مداقه بر هدایت و آثارش از شارحان مطرح هدایت به‌ شمار می‌رود، به مصالحه‌ناپذیری و هنجارشکنی هدایت اشاره می‌کند که او را در اقلیت قرار می‌داد؛ چراکه با نظام‌های تثبیت‌شده ادبی و سیاسی زمانه خود سر سازگاری نداشت.

مهم‌ترین متن ادبی معاصر فارسی چند دهه پیش به شکل قاچاق به کشور وارد شد و هنوز هم همان انگ آغازین را بر پیشانی دارد. صادق هدایت به‌عنوان مهم‌ترین داستان‌نویس و روشنفکر معاصر ایران حدود هفت دهه پیش مرده است و تکلیف ما با او هنوز مشخص نیست. نمی‌دانیم که مایه مباهات‌مان است یا موجودی است لاابالی که باید دفنش کنیم و اجازه ندهیم کسی به سراغ آثارش برود.

«قبل از هر چیز باید بگویم که من نه قصد دارم و نه صلاحیتش را که درباره ارزش ادبی آثار هدایت حرف بزنم... لیکن از آن‌رو درباره هدایت سخن می‌گویم که او صرفا یک نویسنده نیست، بلکه به‌نحوی سایه سنگین شبح و یا بهتر بگویم اشباحش هنوز بر دوش ما و بر دوش فرهنگ ما است».

به اعتقاد عبدالکریمی؛ فرهنگ با عمیق‌ترین لایه‌های وجودی افراد سروکار دارد که فقط متفکران، هنرمندان و شاعران بزرگ می‌توانند به این لایه دست پیدا کنند و معمولاً اندیشمندان، هنرمندان و شاعران بزرگ، پست اجرایی ندارند.

در پی ریشه گرفتن شبکه‌های مجازی و فرهنگ ویژه‎ای که چیره بر این اجتماع است، دغدغه برخی فرهیختگان که غم زبان فارسی را می‎خورند، یافتن پاسخ این پرسش است که «آیا سبک خاص نوشتار و گفتار فارسی در فضای مجازی در درازمدت، جایگاه زبان و خط فارسی معیار را تنزل خواهد داد؟»

به اعتقاد هرمان لندولت يادگرفتن روش تصحيح متون هنر است و تصحيح را نمی توان فقط كپی كرد، بلكه بايد فكر كرد به اين موضوع كه مولف چه می‌خواسته بگويد.

گودرز رشتیانی گفت: «پیغمبر دزدان» کتابی دانشگاهی نیست، در عین حال رمان و داستان زرد هم نیست و سهم مهمی در تقویت بینش تاریخی توده‌های مردمی دارد که با حداقل سواد خود می‌توانند از بینش تاریخی بیشتری بهره‌مند شوند.

آرتور شوپنهاور(1860-1788) فیلسوف و نویسنده آلمانی یكی از بزرگ‌ترین اندیشمندان تاریخ بشر است كه بر برخی از مهم‌ترین فلاسفه پس از خود و مهم‌تر از همه فردریش نیچه تاثیراتی ژرف و گسترده گذاشته. شوپنهاور متفكری ژرف‌نگر و نویسنده‌ای پركار است كه به نحوی متناقض، اگرچه به بدبینی مشهور است، اما درواقع توصیه‌هایی برای زندگی سعادتمند به انسان‌ها ارایه می‌كند و اتفاقا فلسفه را صرفا توصیف و تشریح امر واقع نمی‌داند بلكه درصدد تغییر زندگی انضمامی و عینی مخاطبانش هم هست.

مشکلات و کاستی‌ها بدون آنکه بخواهم چشم‌اندازی تیره و بدون هیچ راه حلی ترسیم کنم، زیاد و پیچیده هستند. دو سال پیش به درخواست پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، فکر می‌کنم، همراه با بیست نفر از اساتید دیگر که پیشینه زیادی در دانشگاه داشتند و هرکدام کتابی در این زمینه تالیف کردند، من هم کتابی گردآوری و تالیف کردم با عنوان «دانشگاهی که بود…» در این کتاب تجربه‌های تقریبا بیست و پنج ساله خود را از نظام دانشگاهی ایران در موقعیت‌های بی‌شماری که تجربه آن‌ها را داشتم تحلیل کردم .