قلانیت مفهومی است که اغلب از آن به عنوان یکی از مراتب معرفتشناسی یاد میشود. به عبارتی قضاوت یک جامعه را منطق خاص عقلایی آن جامعه رقم خواهد زد. عقلانیت را اغلب به انواع مختلف تقسیمبندی میکنند و براساس این تقسیمبندی مبنای قضاوت متفاوت خواهد بود، گویا در پس هر نوع از اقسام آن، معنایی نهفته که منطق را تحتالشعاع قرار میدهد. به این اعتبار شاید دیگر از عقلانیت، مفهومی مطلق استنباط نشود و متناسب با نظام ارزشی موجود در جوامع تصویر متفاوتی از عقل ارائه شود. از این رو برآن شدیم تا مفهوم عقلانیت به لحاظ جامعهشناختی را با دکتر محمد فاضلی، جامعهشناس رفاه اجتماعی و عضو سابق هیأت علمی دانشگاه مازندران به چند و چون گذاریم. ماحصل این گفتوگو پیشروی شماست.
کتاب «23 گفتار درباره سرمایهداری» بهتازگی با ترجمه ناصر زرافشان توسط نشر مهرویستا وارد بازار نشر شده است. این کتاب بعد از بحران سراسری اقتصادی سال 2008 توسط پروفسور «ها جون چانگ» استاد کرهایالاصل تاریخ اقتصاد و اقتصاد رفاه دانشگاه کمبریج نوشته شده و در زمان انتشار مورد استقبال زیاد قرار گرفت. چانگ در نقد سیاستهای سرمایهداری مالی با مثالهایی جذاب و ملموس 23مساله را در این ارتباط توضیح میدهد که دستاندرکاران این سیاستها «آنها را بروز نمیدهند». کتابهای «نیکوکاران نابکار» (با ترجمه میرمحمود نبوی و مهرداد شهابی) و «چرا کشورهای در حال توسعه به تعرفه نیاز دارند» (با ترجمه حمیدرضا اشرفزاده) از این نویسنده پیش از این به فارسی ترجمه شده بود. با وجود نگاه کینزی و اصلاحگرایانه نویسنده، ترجمه کتاب در شرایطی که ایران نیز در سالیان اخیر شاهد اوجگیری سیاستگیریهای نولیبرالی در اقتصاد و نتایج زیانبار آن بوده، معنایی مضاعف پیدا میکند.
هومان دورانديش: در نيمه بهمن ماه 35 سال پيش، مهندس مهدي بازرگان با حكم امام خميني به عنوان نخستين نخست وزير در آستانه سقوط شاه آغاز به كار كرد. چرايي نخست وزيري بازرگان، با وجود اختلافات نظري و عملي فراوان ميان بازرگان و امام خميني، از سوالات اساسي تاريخ انقلاب اسلامي است. صادق زيباكلام در اين گفتوگو ميكوشد تا به اين سوال پاسخ دهد. در مقام تحليل چرايي نخستوزيري بازرگان، محسن رضايي چند سال قبل اين ايده را مطرح كرد كه بنيانگذار جمهوري اسلامي، بازرگان را از باب فريبدادن امريكايي ها به نخست وزيري دولت پساپهلوي منصوب كرد. زيباكلام معتقد است اين تحليل چيزي است همرديف اين ادعا كه «خسن و خسين دختران مغاويه بودند! » گفتوگو با زيباكلام در پايان به نقد عملكرد بازرگان هم كشيده شد. خواندن پاسخ زيباكلام به برخي از منتقدان عملكرد بازرگان نيز شايد خالي از لطف نباشد.
وزير اطلاعات نشد اما اين روزها گويا از تمام تجربيات امنيتي و لينكهاي اطلاعاتياش استفاده ميكند تا بتواند اقدامات نسبتا خوبي در مورد مشكلات انجام دهد.كليميهايي كه ديگر ميتوانند شنبهها به مدرسه و اداره نروند تا منداييهايي كه حتي براي مناسكشان، امكانات ميگيرند. ميگويد گزارشهاي ناصحيحي كه به قم ميرسيد، سبب ايجاد بدبينيهايي شده بود كه او و تشكيلاتش در ماههاي گذشته تاحدودي موفق به تغيير نظر علما در مورد بسياري از موارد شدند. يا برخوردهاي سليقهيي از سوي برخي نهادهاي امنيتي صورت ميگرفت كه با همكاري آقاي علوي، وزير اطلاعات، مسير تندروها بسته شده است. گفتوگو با دستيار ويژه رييسجمهور در امور اقليتها، شامل سه محور است: نخست تشريح و دادن تصويري از اينكه حقوق اقليتهاي مذهبي به طور مصداقي در چه شرايطي است و چه مشكلاتي دارند و تندروهاي خواهان اين برخوردها، قرار است چگونه كنترل شوند
داريوش شايگان خود را فيلسوف نميداند و ميگويد يك متفكر آزاد است. در نوشتار نيز جستارنويسي را بر مقاله نويسي ترجيح ميدهد زيرا معتقد است كه بارقههاي انديشه در اين قالب آزادانهتر به بيان ميآيند. او ميگويد همچنان زبان فارسي را به ديگر زبانها ترجيح ميدهد، اگرچه سالها نگارش به زبانهاي اروپايي به او آموخته كه كمتر مقيد و پيچيده بنويسد، چنان كه امروز در ميان نثرنويسان ايراني رايج است. بهتازگي نشر فرزان روز كتاب «در جستوجوي فضاهاي گمشده» را كه مجموعهيي از جستارها يا مقالات منتشر نشده اين متفكر معاصر ايراني است، رونمايي كرده. راديو فرانسه به همين مناسبت با او گفتوگويي مختصر صورت داده كه در ادامه از نظر ميگذرد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم : وقتی رهبر معظم انقلاب برای چندمین بار درباره 'کرسیهای آزاداندیشی' گلایه میکنند، یعنی کارهای انجامشده، کافی نیست/ آییننامه کرسیها، جای بازنگری دارد/ توسعه کرسیها، بازار هنجارشکنان را راکد میکند
فعالیت در سه حوزه سیاست، فرهنگ و ارتباطات، برای دکتر هادی خانیکی تجربه خیلی خوبی بوده است. او در جدیدترین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات-بهمن 92- به پرسشهای مدیرمسؤول و سردبیر این ماهنامه پاسخهای کامل و متفاوتی داده است. بخشی از این پرسش و پاسخ را در ذیل، مطالعه و متن کامل آن از اینجا قابل تهیه است. خانیکی در این گفتوگو، ساماندهی نهادهای مدنی را به عنوان یکی از مهمترین مطالبات از دولت یازدهم مطرح کرده و چالشهای تحقق آن را بررسی کرده است.
اصغر ضرابی از منتقدان و روزنامهنگاران قدیمی و البته فارسیدان است و به گفته خودش «عمرش را در خواندن حافظ تلف کرده است.» ضرابی به دلیل همین تسلط بر زبان فارسی در گفتوگو نیز مدام حرفهای دیگران و حتی خودش را اصلاح میکند و حتی اصرار دارد که این گفتوگو نیز به صورت محاورهای منتشر شود.
ناگفته هایی از 12 تا 22 بهمن ماه و سال های مبارزه به روایت یک انقلابی سالخورده ی فراموش شده که به قول دکتر علی شریعتی: " قویترین نویسندهای است که نثر امروز را در خدمت ایمان دیروز ما قرار داده است و باید در غربتی سخت زندگی کند." محمدرضااسدزاده : "پرویز خرسند"؛ کسی که طنین صدایش با قلم زیبای او، نخستین صدایی بود که پس از اشغال رادیو و تلویزیون به دست انقلابیون، پخش شد. نویسنده و مبارز مشهدی ای که سردبیری اولین هفتهنامه انقلاب اسلامی- سروش- را بر عهده گرفت و سرمقاله های معروفش، انقلابیهای زمان را به شوق میآورد.
دولت حسن روحانی اگرچه در حوزههایی مانند دیپلماسی و اقتصاد دستاوردهای چشمگیری داشته است اما تلاشهایش در حوزه سیاست داخلی به ظهور و بروز بیرونی چندانی نینجامیده است. او بهخوبی میداند بخش عمدهای از حامیانش انتظارات جدی پیرامون گشایش فضای سیاسی کشور دارند؛ انتظاراتی که البته همه میدانند اراده دولت بهتنهایی برای تحقق آن کافی نیست. بدنه اجتماعی هوادار دولت امروز حق دارند مسوولان را در برابر پرسشهایی قرار دهند که برای رسیدن به پاسخ آنها نام روحانی را روی برگ رای خود نوشتهاند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید