گفتگو

پیش از آغاز این گفت‌وگو ضروری‌ست تا مفهوم «موسیقیِ تفکر» کمی توضیح داده شود. در اندیشه علیرضا مشایخی، این مفهوم به موسیقی‌ای اطلاق می‌شود که در روال تمدن، همراه دیگر مظاهر و مؤلفه‌های تمدن تکامل یافته، و حامل تفکر آهنگساز به «صدا» است. به‌بیان دیگر «موسیقیِ تفکر»، بر تلقی آهنگساز از «صدا» دلالت دارد. این رویکرد در اندیشه علیرضا مشایخی، به تعریف موسیقی منجر می‌شود. مبتنی بر تعریف او «موسیقی، دیالکتیکِ صدا و سکوت، تداوم تفکر و راهی به‌سوی حقیقت است.»

پروفسور استوارت سیم استاد دانشگاه نورث آمبریا انگلستان معتقد است که مسائل مطرح در علوم انسانی ماهیت چند بعدی یافته که حل آنها نیازمند مطالعات میان رشته ای در این حوزه است.

حجت‌الاسلام رضا مختاری، کتابشناس و مدیر موسسه «کتابشناسی شیعه» اعتقاد دارد، مراکز علمی کشورمان باید تصحیح یک رساله‌ خطی یا بخشی از آن را به عنوان پایان‌نامه بپذیرد. وی با انتقاد از برخی مصححان که کار خود را به عنوان یک امر خدماتی تلقی می‌کنند، تصحیح متن را از تالیف و ترجمه سخت‌تر می‌داند.

پروفسور استوارت سیم استاد دانشگاه نورث آمبریا انگلستان معتقد است که مسائل مطرح در علوم انسانی ماهیت چند بعدی یافته که حل آنها نیازمند مطالعات میان رشته ای در این حوزه است.

بسیاری از دانسته‌های امروز ما از تهران در یک سده اخیر به ویژه در دوره قاجار از نوشته‌های جعفر شهری برآمده است. از همه نوشته‌های او که بگذریم، اگر دو مجموعه بزرگ «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم؛ زندگی، کسب و کار» و «طهران قدیم» نبود، بخشی مهم از آگاهی‌های ما درباره تهران به ویژه در روزگار قاجار و پهلوی اول، امروز در دسترس نبود؛ چون آنچه را جعفر شهری در کتاب هایش آورده و روشی که در تالیف در پیش گرفته است، در نوشته‌های دیگران اصلا دیده نمی‌شود.

شاید بتوان ورود مطالب تاریخی به مطبوعات را با انتشار داستان هایی از نویسندگانی چون ذبیح الله منصوری و دیگران در نشریاتی چون سالنامه دنیا، مجله وحید، بررسی‌های تاریخی و... که تاریخ کتبی و شفاهی چاپ می‌کردند دانست. اما آنچه به عنوان مفهوم امروزی به عنوان «صفحه تاریخ مطبوعات» شناخته می‌شود از سال 1354 در روزنامه اطلاعات شکل گرفت.

چرا در هند این همه تکثر زبان‌ها و ادیان و اقوام داریم؟ هند کشوری است که همیشه پذیرا بوده است و فرهنگ‌ها و مردم مختلف را پذیرفته است. من در سفرم به ایران به ساری رفته بودم و می‌گفتم همین زرتشتیانی که از ساری به هند مهاجرت کردند نزد پادشاه هندو رفتند که ظرفی پر شیر در دست داشت. وقتی اینها از کشتی پیاده شدند پادشاه ظرف شیر را به اینها نشان داد به این معنا که هند دیگر جایی برای زرتشتیان ندارد و پر شده است. بعد موبدی آمد و مشتی شکر در ظرف شیر ریخت. پادشاه که منظور او را فهمید خوشش آمد و به زرتشتیان گفت در هند مانند شکر در شیر بمانید.

گفت‌وگوی زیر، پاسخ‌های دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان، استاد مطالعات شرقی دانشگاه آکسفورد به ماهنامه «مهرنامه» درباره خلیل ملکی است:

اگر انسان نگاه روایی صرف را از تاریخ بردارد و آن را تنها به مثابه امری مربوط به گذشته نپندارد، می‌تواند از آن به عنوان ابزاری برای تحلیل شرایط حال و حتی ساختن مسیر آینده استفاده كند. «محمد علی همایون كاتوزیان» پژوهشگر علوم سیاسی، اقتصاددان و تاریخ نگار است كه آثار تحلیلی متعددی در حوزه تاریخ سیاسی دارد.

داریوش درویشی، پژوهشگر فلسفه، به این سوال که چرا فلسفه در ایران به بن بست رسیده است؟ پاسخ می دهد و راه تازه ای را پیش رو می گذارد.