مقاله

روز ۲۷ شهریور در تقویم رسمی کشور ما به نام روز زبان و ادب فارسی نامگذاری شده است. امسال بزرگداشت این روز از هر نظر با سالهای گذشته تفاوت داشت و سبب آن هم نگرانی‌های گسترده‌ای است که برای آینده زبان و ادب فارسی در افغانستان پس از تسلط طالبان پدید آمده است.

راوی حاضر در صحنه می‌گوید احمدشاه مسعود در حین دادن فرامین نظامی شاهنامه هم می‌خوانده است. یکی از نظامیان حاضر در میدان رزم با شک و تردید از او می‌پرسد که حال چه وقت شاهنامه خواندن است؟

این روزها یافتن ویراستار ادبیِ محیط و مسلط در کشور، ویراستار ادبی به معنای واقعی کلمه، اگر ناممکن نباشد، بسیار دشوار است؛ آن هم به رغم این همه فارغ‌التحصیل در رشته‌ی ادبیات در مقاطع مختلف. البته برای پرهیز از هرگونه سوء برداشت، همین‌جا بی‌درنگ تاکید می‌شود که مقصود، چه به صراحت و چه به اشارت و کنایت، نادیده گرفتن ارزش یا کاستن از ارزش تخصص فارغ‌التحصیلان این رشته نیست.

پژوهشگری می‌نویسد وقتی كتاب‌های معرفی شده در آمازون در ربط با مسائل دانشگاهی را جست‌وجو می‌كنیم، با بیش از سیصد كتاب با عنوان بحران بر می‌خوریم كه جنبه‌های مختلف بحران در دانشگاه و نهادهای آموزشی را مورد بررسی قرار داده‌اند. خود این داده به ظاهر كم‌اهمیت نشان می‌دهد كه دانشگاه، معرفت و بحران در هم آمیخته شده‌اند.

با آنکه نوشتارهای اسماعیلیِ طوسی و آثار امامیِ او اختلافات ماهوی شگرفی با یکدیگر دارند و در برخی مواضع کاملاً در تضادّ با یکدیگرند، باید پذیرفت که افزون بر شیوه‌ی استدلال و روش تبیین موافقت‌هایی ـ هرچند محدود ـ در پاره‌ای آراء و ایده‌ها میان این دو دسته آثار هست.

حاج مهدی قلی خان هدایت ملقب به مخبرالسلطنه (1242-1334خ) یکی از رجال بزرگ سیاسی- فرهنگی دوران معاصر است. حیات سیاسی- اجتماعی او آکنده از حوادث و دگرگونی های مهم بود. مخبرالسلطنه حدود نیم قرن در تاریخ معاصر ایران نقش بارزی را ایفا نمود

در مقاله تلاش شده است با مطالعه ی اندیشه ها و رفتارهای نخبگان سیاسی- فرهنگی عصر رضاشاه پاسخی برای این پرسش بیابیم که آیا رضاشاه خود طراح سیاست های فرهنگی حکومتش بود و یا طراحان دیگری سیاست های فرهنگی این عصر را تدوین می کردند.

روزنامۀ نسیم شمال از روزنامه های نامی تاریخ روزنامه نگاری ایران و از محبوبترین آنها، به ویژه در میان مردم کوچه و بازار است. این روزنامه، با وقفه های طولانی ار 1325ق (1286خ) تا پایان 1312خ به دست مؤسس آن سید اشرف الدین قزوینی و از دهم خرداد 1312 تا 1329خ به دست دیگران انتشار یافته است.

سفرنامه نویسان غربی به ویژه در دو قرن اخیر گزارش گران بیرونی وضعیتی در ایران بوده اند که می توان از آن به انحطاط و عقب ماندگی تمدنی ـ فرهنگی تعبیر کرد. وضعیت اقلیمی و جغرافیایی ویژه ایران و خشکی و کم آبی و به تبع آن وابستگی شدید تمدن ایرانی به آب و سازه های آبی، به ویژه کاریز یا قنات، از ویژگی ها و پدیده هایی بوده که توجه اکثر غربیان را جلب کرده است.

ابوالقاسم اسماعیل‌پور در یادداشتی که به مناسبت چهلمین روز درگذشت زنده‌یاد جلال ستاری به دیدگاه اودرباره کهن‌ترین اسطوره نامیرایی پرداخته است.