مقاله

یکی از معدود فرمانروایانی که نه تنها در ایران بلکه در طول تاریخ حکومت‌ها، نامش به عنوان انسانی نیک نهاد یاد می شود کریم‌خان زند است. برخلاف اکثر حکام آن زمان که قدرت بر خلق و خو و منش آنها نسبت به مردم اثر سوء می‌گذاشت و راه ستمگری و خود محوری را پیش می‌گرفتند او بر قدرتش مسلط بود و اجازه نداد منش رعیت نوازش متزلزل شود. دوره او، دوره رفاه و امنیت و اقتدار و آرامش بود به طوری که تا سال‌ها پس از وفاتش حکایات و روایات متنوع از خصایل و خلق و خوی خوش و اخلاق جوانمردانه و مرام مردمدارانه‌اش به صورت مکتوب و منقول ثبت شده و نهایتاً به ما رسیده است

اساس سیاست مُدُن و تدبیر زندگی در کلمات دُرربار حضرت علی(ع) آشکار است. مولای متقیان که خود رهبر جهان بشریت و زیرکترین فرد (أدهی ‌العرب) و از همه بندگان خدا بر امور سیاست واقف‌تر است (و ساسه العباد) در عهدنامه‌ای که برای مالک‌اشتر مرقوم می‌فرماید، رموز کشورداری و رهبری جامعه و برخورد با مردم را به نحو احسن می‌نماید. قانونی وجود ندارد که کاملتر و با ارزش‌تر و جامع‌تر از نوشته حضرت علی(ع) باشد؛ چنان که برخی آن را با اعلامیه حقوق بشر مقایسه کرده‌اند و با دلایل بسیاری ثابت کرده‌اند که عهدنامه امام علی(ع) از اعلامیه حقوق بشر بالاتر، جامع‌تر و مردمی‌تر است

مولانا محتشم کاشانی در بیت نخست، تصویر کلی و کاملی از روضه‌الشهدای کاشفی را مجسم کرده است؛ زیرا در هر گزارش زیبای ادیبانه از صحنه و سفرة غم در کربلا، پیش‌درآمدی از رنج و مشقت انبیای سلف را به استادانه‌ترین وجه ممکن ترتیب داده و به اصطلاح علویان عارف در عاشورا، تمامی پیامبران بر امام حسین(ع) تجلی کردند.

دبا: 24 آبان در سال 1372 به عنوان روز کتاب و کتابخوانی تعیین شد. این روز، یکی از روزهای هفته کتاب نیز می‌باشد. به همین مناسبت دکتر محمد حسین تسبیحی(رها)، شعری را سروده و در اختیار تارنمای مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی قرار داده است.

آشنایی من با پروفسور هانری کربن به شصت سال قبل برمی‌گردد؛ آن وقت که آن دانشمند بزرگ به ایران رفت و آمد می‌کرد تا وسیله نشر آثار دانشمندان اسلامی ـ ایرانی، به‌ویژه آن آثار که به زبان فارسی نوشته شده، فراهم آورد ـ همچنان‌ که دانشمندان بزرگی همچون ابن‌سینا و سهروردی و ناصرخسرو با نوشتن کتاب‌های علمی به زبان فارسی ثابت کردند که آن زبان می‌تواند گویای هر مطلب علمی باشد.

این مقاله با عنوان «شمس تبریزی، غیبت یا شهادت؟» به پایان کار شمس الدّین محمّد بن علی بن ملک داد تبریزی می پردازد؛ یعنی می خواهد نشان دهد که آیا او به مرگ طبیعی از دنیا رفت یا به شهادت رسید. اختلاف در این مورد به روزگار خود مولانا برمی گردد و از آن زمان تاکنون ذهن بیشتر مولوی شناسان را به خود مشغول ساخته است.

کاوش های مقاله حاضر، رابطه عقل و وحی از منظر علامه طباطبایی را به نحو تقدّم و استقلال عقل دانسته و برآن است که مفاهیم ارائه شده از عقل و وحی از جانب ایشان، خود، دلیلی بر این مدعا است. با وجود این، مقاله پیش رو ادله تقدم عقل را براساس مستنداتی از آرای ایشان اقامه نموده است

بررسی و تحلیل آثار ادبی بر بنیاد دیدگاه های جدید باعث فهم جنبه های ناشناخته اثر ادبی می شود. داستان زال و رودابه، که در آن با مهارتی خاص لطافت عاشقانه با صلابت حماسه درهم آمیخته، ترکیبی نوآیین و شگفت به وجود آمده، تاکنون از چشم انداز نقد روانکاوانه مورد تحلیل واقع نشده است

در باره ی رویکردهای ستایشیِ ایزدبانویِ ناهید در منابع مختلف و از جمله اوستا(کتاب مقدس زردشتیان) می توان تصویر نسبتاً روشنی به دست آورد. یشتِ پنجم اوستا موسوم به «آبان یشت»، بیشترین آگاهی را در ستایش این ایزدبانو در اختیار خواننده قرار می دهد.

این کتاب در زمره آثار معدود و معتبر تاریخی مربوط به عصر ترکمانان آق قوینلو در ایران است که اندکی قبل از ظهور صفویه چند تن از آنان در شمال غربی ایران به حکومت رسیدند و، در آغاز، بخشهای گسترده ای از کشور را نیز تسلط خود گرفتند. در باب این دوره از تاریخ ایران، منابع ارزنده و پر فایده اندک است. مآخذ موجود هم توجه چندانی جلب نکرده و برخی از آنها هنوز به صورت دست نویس باقی مانده است.