مقاله

از دیدگاه تأثیرات سیاسی و فرهنگی ژرف بر حیات جامعه ایرانی، انقلاب مشروطیت سرآغاز دورانی نو در تاریخ معاصر ایران به شمار می رود. این رویداد سبب ایجاد دگرگونی های جدی در همه ابعاد ساختار جامعه ایرانی گردید.

پروفسور فضل الله رضا استادی صاحب تئوری در ریاضیّات است، اما چنان کنجکاو و یابنده در وادی ادبیات فارسی گام می‌زند که گویی جهان پر مجهول دیگری را در سخن فارسی یافته است. ریاضی بیکران است. این را ما شنیده بودیم. اما نشنیده بودیم که گردش معانی و ایده‌ها در شعر فارسی نیز می‌تواند یادآور بی نهایت‌های اعداد ریاضی شود.

مکاتب و مذاهب چهارگانه اهل سنت و جماعت، به خصوص دو مکتب مالکی و حنبلی در متن مجادلات اصحاب عقل و حدیث پدید آمدند. مکتب شافعی در باب جایگاه و اعتبار عقل و رای و حدیث در فهم دین و احکام شریعت، نه به سبک و سیاق مکتب مدینه که مالک بن انس نماینده آن بود، به رأی اعتباری فراوان داد، نه به سبک و سیاق مکتب مدینه که مالک بن انس نماینده آن بود

تشیع که در آغاز به صورت یک جریان اجتماعی بروز کرده بود، پیش از آنکه شاهد قوام کامل مکتبی خود باشد، شاهد شروع تفرق در وی بود و این ناشی از حضور سیاسی و اجتماعی بود که آن را از جریان های فکری محض متمایز می کرد.

مفاخره یا فخرفروشی، بخشی جدایی ناپذیر از زندگی اعراب پیش از اسلام را تشکیل می داد. افتخار به حسب و نسب درکنار تعصبات قبیله ای، پایه و اساس نظام حاکم بر اندیشة اعراب جاهلی بود

حکومت صفویه در شرایطی شکل گرفت که با دشمنی عثمانی ها در غرب و ازبکان در شرق روبه رو شد. این اختلافات مذهبی یکی از مسایلی بود که در کنار ملاحظات سیاسی و جغرافیایی به تشدید روابط غیر دوستانه ی این حکومت با دو همسایه ی شرقی و غربی منجر می شد.

واژه‌ی تکامَد (hapax legomenon در عربی: اللفظ الفرید/ الفرائد) به کلمه‌ای اطلاق می‌شود که تنها یک بار در سراسر یک متن به‌کار رفته باشد. بنابراین به واژه‌ای که تنها یک بار در متن قرآن کریم به‌کار رفته باشد و هیچ مشتق یا هم‌خانواده‌ای از آن، در متن قرآن نباشد، "تکامَد قرآنی" می‌گوییم.

بسیاری از زیارتگاه‌های مجهول الهویّه یا زیارتگاه‌هایی که به طور مشخص در محل قبور پیشوایان مذهبی و شخصیت‌های دینی شناخته شده ساخته نشده‌اند، معمولاً به نام‌هایی خاص و نامألوف شهرت دارند و برای چگونگی پیدایش آنها نیز روایت‌های مردمی و داستان‌های عامیانه‌ای شکل می‌گیرد که با توجه به دو ویژگی شفاهی و عامیانه بودن آنها، معمولاً کمتر شانس ثبت و ضبط شدن در منابع تاریخی مکتوب را دارند

این یادداشت دستورالعمل آینده‌نگری نیست بلکه در آن به چیستی آینده‌نگری و شرایط امکان آن نظر شده است. راقم سطور فکر می‌کند که توجه به مضمون این نوشته برای اهل آینده‌نگری چندان اهمیت دارد که اگر تا کنون به آن توجه نداشته‌اند و باز هم به آن توجه نکنند احتمال توفیقشان در کاری که می‌کنند بسیار اندک است.

پروفسور چارلز گراس، استاد روانشناسی و علوم اعصاب دانشگاه پرینستون است. اخیراً پژوهشی درباره‌ کژرفتاری و تقلب علمی از او منتشر شد، که متن زیر ترجمه و تلخیصی از آن مقاله است. اصل مقاله در سایت psych.annualreviews.org قابل دسترس است.