تاریخ فرهنگ و تمدن ایران به گونهای است که میراث غنی از این فرهنگ و زبان نه تنها در ایران امروز بلکه در پهنه وسیعی از آسیا و بخشهایی از آفریقا به جای مانده است. این میراث از چند جهت برای فهم منطق مواجهه ایران با فرهنگ جهانی در شرایط امروزی بسیار مهم و کلیدی است. این مواجهه در دو وجه قابل تفکیک است؛ در سطح نخست، بازماندههای این میراث غنی فرهنگی در آسیا و آفریقا است.
کنشگر فعل دارد، فعال است. در تمام عالم هیچ موجودی به جز انسان کنشگر نیست. ممکن است شما بگویید پس شیر، سونامی، باد و… پس چیست؟ اینها کنشهایی است که جنبه انفعالی دارد. خوردن آهو توسط شیر کنش است، اما واکنش هم هست. چراکه گرسنه است. شما ببینید وقتی شیر سیر باشد از کنارش رد شوی تنها مغرورانه نگاه میکند. اما وقتی گرسنه میشود باید شکار کند. چه انسان باشد چه آهو. هرچی گیرش بیاید تکه و پاره میکند.
سهراب سپهری شاعر و نقاش معاصر، در ۱۳۰۷ ش در خانوادهای اهل ذوق و هنر، متولد شد. پدرش اسدالله سپهری کارمند اداره پست و تلگراف بود و به هنر و ادب علاقه فراوان داشت. از مادربزرگش حمیدة سپهری در کتاب «زنان سخنور ایران» چند شعر آمده است. پدربزرگ مادرش نیز میرزا محمدتقی سپهر کاشانی، ملقب به «لسانالملک»، مؤلّف کتاب مشهور «ناسخالتواریخ» بود.
مولانا نظامالدین عبید زاکانی از شاعران، نویسندگان، طنزپردازان و منتقدان بزرگ سده هشتم هجری است. او که از صاحبمنصبان عصر خود بوده، در زمان زیستش به شهرت بسزایی دستیافته و بیشک یکی از ارکان ادبیات انتقادی ایران محسوب میشود. دوران حیات این شاعر مقارن حکومتهای جلایریان، اینجویان، مظفریان و تیموریان است.
در فرهنگ تعلیم و تعلم که در ایران سابقهای بیش از هزارسال دارد، علاقمندان به علم و دانش و فرهنگ، جامعالاطراف و همه چیز دان پرورش مییافتند؛ دانش عالمان دانشنامهای بود؛ گذشته از قرنهای پیشین در همین سده اخیر دانشمندانی داشتهایم که در زمینههای گوناگون صاحب نظر بودهاند و آثار آنها در رشتههای مختلف از جمله مآخذ شمرده میشود.
از هماکنون با اطمینان میتوان گفت که قرن و بیست و یک، قرن جهانگشائی معنوی جلالالدین مولوی است و سیطره امپراطوری هنری او بر کرده ارض. امروز در زبان انگلیسی هیچ شاعری، چه در اصل زبان انگلیسی و چه از طریق ترجمه به این زبان،موفقیتی را که مولانا به دست آورده است ندارد و این هنوز از نتایج سَحَر است.
نوع نگاه باستانی پاریزی به روایتهای تاریخی و کاوش آن نمیتواند صرفاً فلسفی باشد، نه تفاخر به فلسفه دارد و نه به خویشتن؛ او خود را عاقل و دیگران را نابخرد فرض نمیکرد و همین است که فروتنی، حلم، خضوع، وارستگی و بیادعایی در سلوک و بینش و روش او کاملاً آشکار بود.
«میرزا تقی خان امیرکبیر» پیش از رسیدن به صدارت و در جریان مسافرت خود به روسیه در سال 1244هجری قمری- 1828میلادی از مدارس جدید شهرهای تفلیس، مسکو، پترزبورگ و برخی از کارخانهها و مؤسسات فنی و علمی روسیه بازدید کرد و بشدت تحت تأثیر این پیشرفتها قرار گرفت.
سخن گفتن و یادداشت نوشتن درباره استاد عباس سعیدی، مسئولیت چنان دشواری است که میتواند بر دوش هر سخنران یا نویسندهای، بهویژه کمترین شاگرد، سنگین باشد. اینکه عباس سعیدی که هست و چه کرد، ازآنجاکه هم از محدوده خرد و حکمت، و هم از مرزهای بینرشتهای فراتر میرود، آسان نیست.
اشاره: در بخشهای پیشین این نوشتار، به برخی از صنایع لفظی و معنوی اشاره شد و درباره تکرار، مَثَل، تمثیل و پند بحث شد. اینک ادامه مطلب: گاه شاعر در میانۀ سرگذشت نیز برای لحظهای شرح رویداد را قطع میکند و مناسب حال، زبان به پند میگشاید؛ مثلا در میانۀ نبرد رستم با سهراب، هنگامی که از شدت نبرد، رزمافزار دو پهلوان شکسته، جامۀ آنها دریده و نیروی آنها به پایان رسیده و دمی از یکدیگر جدا میشوند، شاعر از این لحظه استفاده میکند و خلأ ماجرا را با پند پر میکند
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید