مقاله

فروغ فرخزاد بی‌تردید یكی از چهره‌های تاثیرگذار و ماندگار در حوزه ادبیات و شعر و هنر و هم در عرصه تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران است. آنچه او را سزاوار این شایستگی می‌كند، سوای جنبه‌های ادبی، نگاه به زندگی و به تعبیری جهان‌بینی فروغ است.

رمز موفقیت علی دهباشی در انتشار مداوم و پیگیرانۀ نشریه‎ های فرهنگی و با همکاری عده‎ای پرشمار از اهل قلم در چیست؟ رواست که استادان روزنامه‎ نگاری و تاریخنگاران مطبوعات به این پرسش پاسخ بدهند، نه من که روزنامه ‏نگار نیستم، پژوهش‎گر ساده ‎ای هستم که از اواسط عمر مجلۀ کلک، و سپس از آغاز انتشار دوماه‎نامۀ بخارا تا کنون، با این دو نشریه، که سردبیری‌اش با علی دهباشی بوده است، همکاری قلمی داشته ‎ام.

گاهی تصور ما از آدم‌ها بسیار دور از واقعیت آنهاست. مثلا از روی عكس افراد یا تصویر ذهنی و روایت دیگران درباره یك‌ شخص یا روایت غلط و نادرست خودمان از دیگران، افراد را مطابق میل خودمان در ذهن‌مان می‌سازیم و گاهی هم اجازه می‌دهیم دیگران با روایت‌های شخصی خود - چه بسا نادرست و مبالغه‌آمیز (در دو وجه مثبت و منفی) - سیمای خاصی از آدم‌ها در ذهن‌مان خلق كنند.

برای تعیین تاریخ آغاز قرن پانزدهم تقویم هجری شمسی ایرانیان، ضرورت دارد ابتدا به تغییراتی که در سال ۵۲۵ میلادی، در تقویم رومیان اعمال شده است، اشاره شود؛ زیرا این تغییرات در تقویم‌های جهان، از جمله تقویم‌های ایرانیان نیز اجرا شده است.

بحث ویلارد ون اورمن كواین با استاد آدلر، ما را مستقیما به درون یكی از مباحث رایج و مبتلابه امروز پیرامون فلسفه و فلسفه‌ورزی پرتاب می‌كند. این روزها كتاب‌ها و مقالات وگفتارها و نوشتارهای زیادی در این باره تولید می‌شود كه فلسفه چیست و چه باید باشد؟

ویلارد ون ارمن كواین (2000-1908) فیلسوف از بزرگان فلسفه تحلیلی به ویژه فیلسوف علم است. او عمر علمی‌اش را در هاروارد سپری كرد. معروف‌ترین مقاله او «دو جزم تجربه‌گرایی» نام دارد و در آن تمایز بین گزاره‌های تحلیلی و تركیبی را به چالش می‌كشد. او نگاه كل‌نگرانه‌ای دارد كه طبق آن می‌خواهد بر‌حسب علوم طبیعی،توصیفی علمی از جهان ارایه دهد.

حکیمان، اندیشمندان و فیلسوفان ایرانی اسلامی از آن روی که هنر فاخر موسیقی با حقیقتی سر و کار دارد که همه موجودیت آدمی، سعادت و شقاوت دنیوی گذرا و نیک‌بختی و نگون‌بختی اخروی جاویدان خود را از آن او می‌دانند که آن همان نفس، روح، من و شخصیت جاودانی اوست، بدین روی هیچ اندیشمند و متفکری که خود را در این زندگانی مسوول می‌داند، نباید با اندکی دلیل‌های توجیهی، تکلیف نفس یا روح انسانی را با پدیده موسیقی یک‌سره نماید.

جریان غالب نخبگان ایرانی در عصر پهلوی به نقد دین می پرداختند و هدفشان زدودن آن از پیکره فرهنگ و هویت ایرانی بود. استدلال پدیدآورندگان این آثار این بود که مقوله ی دین سبب عقب ماندگی و مانع ترقی شده است. در مقابل، چندین سال بعد نگاهی واقع بینانه تر به عناصر این پیکره در میان روشنفکران و ادیبان شکل گرفت.

از رخدادهای بزرگ تاریخ ایران، ظهور و گسترش اسلام، در سده های نخستین هجری بود. دستاورد تعامل ایران و اسلام، تحول در بخشی از ابعاد و شاخصه های فرهنگ بود، چگونگی اسلامی شدن شیوۀ زندگی مردم، به ویژه فرهنگ پاکی و ناپاکی، مسئلۀ پژوهش حاضر می باشد .

عباس اقبال آشتیانی تنها با انتشار مجله یادگار می‌توانست نامی ماندگار بیابد؛ مجله‌ای كه دچار و اسیر فضای خاص سیاسی و اجتماعی پس از شهریور بیست نشد. اقبال از دانش‌آموختگان دارالفنون بود.