مقاله

سعدی مردمی­‌ترین و مردم‌ شناس‌ ترین شاعر ایرانی است که آثار ماندگارش گنجینه فرهنگ عامه عصر اوست. هیچ ایرانی‌ای را نمی‌ توان یافت که بیتی یا سخنی از سعدی را در ذهن و زبان نداشته باشد. ایرانیان او را معلم اخلاق خود می‌ شمارند. فارسی‌زبانان ابیات پندآمیز و طنزهای ملیح او را در کلام خود به کار می‌ برند.

سعدی زبان فارسی را به اوج کمال خود رساند؛ آن‌طور نیست که بگوییم او زبان فارسی را نجات داده، این کاری است که پیش‌تر و از سوی بزرگانی همچون فردوسی انجام‌شده بود. سعدی توانست آن را به میان زندگی مردم برده و به اصطلاح خودمانی کند. ویژگی خاصی که در آثار به‌جای مانده از او خودنمایی می‌کند، اشعار و متون نثری هستند که به‌رغم برخورداری از مضامین و مفاهیم غنی به زبانی همه‌فهم خلق‌شده‌اند، گویی که او نه‌فقط به قشر باسواد بلکه حتی به مردم کوچه و بازار هم توجه داشته است.

سعدی سخنوری است که در زمینه های گوناگون شاهکاری هنری آفریده است و اگرچه چامه سرا نیست، اما چامه هایش در جایگاه خود استوار و شاعرانه است. او در چامه هایش بر آن است تا فرمانروایان را از خودکامگی و سیاه نامگی برهاند.

این مقاله به تلاشهای افراد مختلف به ویژه علی اصغر حکمت و روندهای انجام شده برای ساخت بنای آرامگاه و مجسمه سعدی، بر اساس خاطرات خود آقای حکمت، اشاره دارد. حکمت در سال 1327 برنامه نوبنیاد خود برای ایجاد آرامگاه جدید سعدی را عملی می سازد.

علی ابن عثمان هُجویری (ابوالحسن علی ابن عثمان بن علی الغزنوی الجولابی الهُجویری) ازعارفان سده پنجم هجری است و همانگونه که خود می گوید، در مکتب صوفیه، اساتید فراوان دیده که از جمله آنها فضل محمد بن حسن الخُتلی و ابوالعباس احمد بن محمد الشقانی و ابوالقاسم گورگانی و خواجه مظفر را می توان نام برد. او سفرهای متعدد به سرزمین های آذربایجان و دمشق و طوس و اوزکند و تربت ابوسعید ابوالخیر و شهر مرو و سمرقند داشته و روزگاری نیز درعراق سکنی گزیده است.

این مقاله با هدف تبیین موضوع نظریه اخلاقی کم‌آزاری در دو بخش سامان یافته است که در بخش نخست نگاهی گذرا به نظریه‌های اخلاقی متفکران یونان و در بخش دوم نظریه‌های اخلاقی متفکران ایران زمین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

این روزها به واسطه افزایش چشمگیر امكان دسترسی به فضای مجازی برای همگان و در نتیجه اظهارنظر در حوزه عمومی، فراوان می‌شنویم و می‌خوانیم كه آدم‌ها دیگران را در موضوعات و مسائل مختلف، به لحاظ اخلاقی قضاوت می‌كنند. افراد به محض شنیدن یا خواندن یا دیدن یك خبر یا پیام یا ویدیو یا تصویر، درباره یك فرد، به راحتی و بر پایه همان مستندات دست به داوری اخلاقی می‌زنند و حكم صادر می‌كنند؛ خواه آن فرد یك سلبریتی باشد، یا یك سیاستمدار یا ورزشكار یا حتی یك آدم ناشناخته.

کتاب مرجع روح بی قرار ایران دوستانی بود که روح خود را در کالبد خدمت رسانی به فرهنگ ملی ایران دمیده بودند و تالیف ، تحقیق ، نوشتن و نشر مقاله و کتاب از ارکان زیست آنان در طول عمر برکتشان بوده است.

محمدتقی دانش‌پژوه (۳۰ فروردین ۱۲۹۰ ـ ۲۷ آذر ۱۳۷۵) در شرح حال خودنوشتش می‌گوید: «نیاکان من از دهکده‌ای بودند به نام درکا، در بلوک دیلارُستاق لاریجان… نیای سوم من، میرزا گلعلی از تیره روحانی آن سامان… او را فرزندی بود به نام میرزامهدی که فرزندی داشت به نام میرزا آقابزرگ که یک دوره وسائل‌الشیعه چاپ سنگی نخستین، از او به من به ارث رسیده است… پدرم حاج میرزا احمد از مجتهدان و فقهای بنام آمل بود. او هفت سال نجف به سر برده و از مرحوم حاج میرزاحبیب‌الله رشتی اجازه اجتهاد داشت.»

حوزه کار استاد دانش ‌پژوه، حوزه فهرست نویسی، نسخه‎ شناسی و فهرست‌پژوهی بود و شاید از نظر گستردگی کار بی‎نظیر باشد. جنبه ‎ای که معمولا بر آن تکیه می‏‎ شود، نقش ایشان و شیفتگی ‎اش به کتاب و فهرست نسخ خطی و زنده‌کردن آثار گذشته ما زیر نظر ایشان است؛ ولی مهمترین ویژگی مرحوم دانش‌پژوه به نظر من این بود که فیلسوف و منطق‏ دان بزرگی بود. ایشان به عنوان مصحح، آثار بزرگی در حوزه منطق و فلسفه چاپ کرده؛ اما فراتر از این بود.