مقاله

جنگ جهانی دوم که در پی یک سلسله مناقشات سیاسی در سال 1939 م/1318ش آغاز شد، پیامدهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی متعددی در ایران داشت. حضور نظامی متفقین در ایران در خلال سال های 1324-1320، همواره مورد توجه بسیاری از مورخان بوده است. دولت های فروغی، قوام، سهیلی، بیات، صدر الا شرف و حکیمی در این مقطع زمانی روی کار آمدند.

در آستانه جنگ جهانی دوم که در پی یک سلسه مناقشات سیاسی در سال 1939 میلادی آغاز شد، کشور ایران از دو طرف در معرض شایعات و هجوم تبلیغاتی و فشارهای دیپلماتیک قرار گرفت.

نخستین آشنایی‌ام با آقای حكیمی به دوران دبیرستان، به زمان انتشار چاپ نخست كتاب حساس‌ترین فراز تاریخ یا داستان غدیر بازمی‌گردد كه در آن از كتاب علامه امینی بسیار سخن رفته بود. علامه امینی، صاحب كتاب الغدیر، عالمی شناخته در محافل حوزوی بود و هر گونه معرفی او و كتاب ارزشمندش در همین فضا صورت می‌گرفت.

در میان اندیشمندان و نویسندگان دهه‌های چهل و پنجاه، زنده‌یاد استاد محمدرضا حكیمی سیمایی درخشان و جایگاهی خاص داشت. او موضوعات و مسائل دینی و مذهبی را در جامه‌ای نو، با نثر و ساختار زیبا و دلنشین با دلبستگان این‌گونه مباحث در میان می‌نهاد و در آثار خود، پیوسته به ارتباط خویش و خوانندگان از طریق فارسی فاخر و تكیه بر سابقه كهن سال ادب پارسی عنایت تمام داشت.

اصطلاح «مَعنیٰ» یکی از اصطلاحات فنّی بسیار مهمّ و کلیدی در کلام قدیم اسلامی به‌شمار می‌آید که در مسائل و مباحث مختلف کلامی فراوان به‌کار رفته است.

نشانه‌هایی در دست است که از حدود قرن چهارم هجری، کتابت و دستخط برخی از نسخه‌های قرآنی به خط کوفی را به امام علی علیه السلام یا دیگر صحابه، چون خلیفۀ سوم، عثمان بن عفان نسبت داده‌اند.

اگرچه در برخی از مطالعات مرتبط با حوزه کتب دبیری و انشاء صور مختلف این دسته از آثار پرشمار ادبی، گاه به طور مستقل و گاه به صورت مقایسه‌ای، مورد بررسی قرار گرفته و گاهی با توجه به ویژگی‌های معرفشان از یکدیگر تمییز داده شده‌اند، اما هیچ یک از این آثار تاکنون به شکل‌گیری یک گونه‌شناسی مورد پذیرش عموم پژوهشگران و تثبیت اصطلاحات و مفاهیم منتج از آن نیانجامیده است.

من در ندوشن که دهکده‌ای است در صد کیلومتری ‌غرب یزد، به دنیا آمدم. ندوشن جایی است دورافتاده و ناآباد که مردم آن می‌بایست با عسرت زندگی ‌خود‌ را تأمین کنند.

ایدئالیسم آلمانی، بنا به رأی بسیاری از صاحب‌نظران، با انتشار «نقد عقل محضِ» کانت در 1781 آغاز شد و با مرگ هگل در 1831، پنجاه سال پس از طبع و نشر «نقد عقل محض»، به تمامیتش رسید. اما نباید فراموش کرد که این ایدئالیسم سخت وامدار فلسفه دکارت و دکارتیان است، به این معنا که اصل و ریشه ایدئالیسم در تفکر بدیع و دوران‌ساز دکارت در قرن هفدهم و در «کوگیتو» (من می‌اندیشم) اوست.

موج پنجم کرونا در ایران می‌تازد و هر روز رکوردی تازه در مرگ‌و‌میر به جا می‌گذارد. پشت این آمار و اعداد، آدم‌ها و زندگی‌هایی واقعی قرار دارند که روزانه از بین می‌روند و تعداد بیشتری که داغدار می‌شوند. شاید حرف‌زدن از «درس‌های همه‌گیری» در شرایط فاجعه‌باری که در آن به سر می‌بریم، چندان محلی از اعراب نداشته باشد، ولی بررسی تاریخی همه‌گیری‌ها به‌عنوان بازیگرانی مهم در عرصه تاریخ می‌تواند اطلاعات عمومی سودمند یا دست‌کم درخورتوجهی برای درک زمینه‌های تاریخی، سیاسی و اعتقادی همه‌گیری‌ها و فهم شرایط کنونی به دست دهد.