مقاله

در بخشهایی‌ از کتاب‌ «سوانح»‌ ساختار و ترکیب‌ کلام، ساختار و ترکیب‌ نثر به‌منظور انتقال‌ صریح‌ معنی‌ به‌ مخاطب‌ نیست‌ و مخاطب‌، بیش‌ از آنکه‌ معنی‌ را دریابد، از ترکیب‌ کلام‌ و تکرار واژه‌ها و تعدد تصویرهای‌ ساخته‌ شده‌ با دو عنصر ثابت‌، مثلاً روح‌ و عشق‌ و آهنگی‌ که‌ از ساختار مشابه‌ جمله‌ها احساس‌ می‌شود، لذت‌ می‌برد.

پس از تحقیقات مفصل محققان درباره ی مازندران حماسه فردوسی، بحث در این باره گویا زائد به نظر می رسد. اما در این مقاله سعی بر این شده است به مازندران از دیدگاهی دیگر نگریسته شود. نکته مهم این که برای تعیین و تشخیص مرزها در حماسه بیشتر باید به مقوله های فرهنگی توجه شود تا مرزهای جغرافیایی؛ فرهنگی که در پشت زبان، باورها، اعتقادات و افسانه ها نهفته است، سپس به مکان جغرافیایی.

برخی گمان می کنند اختلاف با وهابیت و اندیشه های سلفی مخصوص تشیع است. روشن است که چنین نیست. نخستین واکنش ها به وهابیت چنانکه می دانیم از سوی عالمان اهل سنت در شکل تدوین آثاری بر رد آنان ابراز شد. مشکل مذاهب تاریخی اهل سنت با سلفی گری البته تنها به دوره جدید و به دلیل تعالیم محمد بن عبد الوهاب نبوده و نیست.

نویسندگانی چون فاکنر، جویس، ویرجینیا وولف و مارسل پروست ذهنی پیچیده دارند و نباید انتظار داشت که رمان هایشان ساده و خواندن آن ها آسان باشد. پروست توانسته است نگاه ما را به جهان تغییر دهد؛ به خاطر جستجویش برای همه چیز، به خاطر تلفیق داستان و اندیشه، به خاطر احساسات اش، به خاطر ذهنیت اش درباره ی تعدد و تنوع هر اتفاق و هر احساس و بالاخره به خاطرالهه های نقابداری که در جهان پیرامون ما زندگی میکنند. لحظات زندگی پروست، تجربه ها و معاشرت هایش تاثیر به سزایی در سرنوشت پردرد او داشتند و همین پیچیدگی افکار و تجربیات اش است که پایه و در واقع ساختار رمان سترگ «در جستجوی زمان از دست رفته» را تشکیل می دهند.

در سال های 1812 و 1813 ترجمه ای از دیوان حافظ در دو جلد برای اولین بار بوسیله hammer منتشر گردید، سال 1813 برای گوته سالی وحشتناک، پر از یاس و حرمان و بالاخره سراسر اندوه و رنج بود و این وضع پیوسته او را آزار می داد و به همین جهت پس از مراجعت خود در صدد جستجوی مامنی مطمئن برای فرار از این اضطراب و پریشانی و ناراحتی روحی خود بود و این مامن قلمرو حکومت klayrot بود که گوته می توانست در آنجا با فراغت خاطر بمطالعات خویش ادامه دهد

درک معنایی که فلسفه در غرب دارد و نقشی که در شکل دادن به تمدن جدید و به ویژه در شکل دادن به پدیده‌ای ایفا کرده که به مدرنیسم یا تجددطلبی مشهور است، برای جوان مسلمان و به واقع هر جوانی که در هر فرهنگ غیردینی دیگری رشد کرده باشد، در ابتدا دشوار است.

«تجربه بنیادین ابراهیم(ع) از هستی» و «روزگار ما» ابراهیم و تجربه بنیادین وی از هستی، بنیاد یکی از بزرگ‌ترین سنن تاریخی جهان، یعنی هسته مرکزی سنت بزرگ ادیان ابراهیمی (سنت یهودی‌ ـ‌ سامی) است‌. این سنت تاریخی نقشی بسیار بزرگ در تاریخ بشر؛ چه در گذشته و چه در جهان کنونی ایفا کرده و می‌کند. داستان حضرت ابراهیم(ع) و تسلیم شدن وی به فرمان خداوند در خصوص قربانی کردن اسماعیل از نقشی محوری و اساسی در هر سه دین بزرگ سنت سامی ‌ ‌ابراهیمی، یعنی در سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام برخوردار است.

اسلام‌هراسی جایگزین یهودستیزی شده است در غرب، موج جدید اسلام‌هراسی در حال گسترش است. دونالد ترامپ قول داده است که اگر به ریاست‌جمهوری برسد، همۀ مسلمانان را از ایالات متحده اخراج کند؛ و در اتحادیۀ اروپا، جریانات محافظه‌کار دست‌به‌کار تدوین قوانینی علیه اسلام شده‌اند. اسلام به‌مثابۀ وحشیگری و تهدیدی علیه تمدن «یهودی-مسیحی» غربی قلمداد می‌شود؛ تمایلاتی که در پی یک سلسله حملات تروریستی، در فرانسه، قوت گرفته‌اند. در این فرهنگِ بیگانه‌هراسی و تعصب شدید، می‌توان تصور کرد شهروندان مسلمان، مثل یهودیان در دوران جنگ جهانی دوم، مجبور شوند ستاره و هلالی زردرنگ روی لباسشان بدوزند.

یکی از ده ها عواملی که ناقض اصالت تفکر سیاسی به شمار می رود، فرآیندی است به نام آسیمیلاسیون (assimilation). این واژه را در علوم اجتماعی همگون خواهی ، همگون گردی و همگون سازی یا همانند سازی معنا نموده اند ، این پدیده را می توان به عنوان یک ناهنجاری رفتاری و واکنشی آنومیک ( anomic ) در افراد به شمار آورد.

اصول زیبایی‌شناسی اسلامی ابتدا توسط قرآن حکیم مورد اشاره و بررسی قرار گرفته است؛ به همین عنوان ریشه‌ی تمامی نقل‌قول‌ها و برداشت‌های فلاسفه‌ی اسلامی نیز بر پایه و اساس قرآن حکیم و سخنان منقول از پیامبر اسلام (ص) و دیگر ائمه‌ی هدی (درود خدا بر ایشان باد) می‌باشد؛ بر همین اساس باید دانست که ابتدا به ساکن، زیبایی به دلیل اطلاق آن با اصل وجود واحد الهی به نوعی دارای اصالت وجودی است