امیل دوركیم جامعه شناس فرانسوی معتقد است: «شعائر و مراسم دینی، وحدت اجتماعی را تقویت میكند و جوانان را با هنجارهای رفتاری قبیلهای آشنا میسازد.» به زعم وی چون سنن و آداب دینی در مراسم مذهبی با شورآفرینیهای ویژه همراهند، كنشگران با این شورآفرینی نوعی احساس تطهیر و نزدیكی به خدا میكنند.
وحدت فرم و محتوا نزد همه نقاشان قهوهخانهای از آیین و آداب مشتركی ریشه میگیرد كه همه آنان به آن ایمان قلبی دارند. این نقاشان از سویی بر صفای باطن و دانستههای ارزشی خود تكیه دارند و از سوی دیگر یزیدیان را منفور و خاندان ولایت را محبوب خود میدانند، این نكات گوشهای از آیین و آداب مشترك میان آنان است.
این قطعه برای نخستینبار در تابستان سال 1362 و در قالب نواركاست توسط انتشارات ماهور منتشر شد. نینوا درواقع كنسرتویی برای نی و اركستر زهی (شامل ویولونهای اول و دوم، ویولا، ویولونسل و كنترباس) است كه در هشت قسمت طراحی شده و نگاهی دیگرگون به ردیفنوازی در دستگاه نوا دارد.
در استان و شهر کرمان، در سراسر ایام سال مجالس عزاداری هفتگی و گاه ماهیانة امام حسین(ع) در منازل و مساجد و تکایا و حسینیهها و امامزادهها و نیز برخی از مراکز دولتی یا خصوصی تشکیل میشد و میشود که مثل همه جای ایران و کشورها و شهرهای شیعهنشین، با شکوه و اخلاص فراوان و بزرگداشت و تکریم خاطرة یگانة شهادت حضرت ابیعبدالله علیهالسلام و یاران وفادارش همراه است؛ همانگونه که امام راحل(ره) فرمودند: «این محرم است که اسلام را زنده نگه داشته است.» اما آنچه از کرمان به خاطر دارم، از این قرار است:
اخیراً در کتابی که با عنوان «تولید و مصرف فرهنگی در دانشگاه ایرانی؛ درآمدی تاریخی-انتقادی» به نگارش درآورده ام و امیدوارم تا یکی دو ماه آینده توسط انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی به چاپ برسد، دانشگاهپژوهان ایرانی را با این سؤال مواجه ساختهام: در دانشگاه ایرانی (آن نهاد مدرنی که در پی تحولات دولت ایرانی در عصر پهلوی اول تأسیس شد) بهراستی قرار است چه چیز تولید شود؟
مکتب بیلفلد در شرایطی تاریخی و فکری علیه دو رویکرد تاریخنگاری سنتی و اجتماعی شکل گرفت، هرچند اعضای این مکتب خواهان شناساییاش براساس رویکرد مطالعاتیشان هستند، نه مکانی که آنها در آن رویکرد تاریخیشان را شکل دادهاند. مهمترین رویکرد این مکتب در اندیشۀ تاریخی رویکرد «اجتماعی جدید» یا «تاریخِ جامعه» است.
«مصباحالشریعه» کتابی است منسوب به امام صادق(ع) که همواره صحت این انتساب از سوی محققین مورد تردید بوده است؛ برخی از علمای شیعی بر این باورند که مولف اثر یکی از سران صوفیه، من جمله «قشیری» بوده است.
آیینهای محرم یکی از گستردهترین آیینها در فرهنگ ایرانی است که به دلیل فراگیری و پیوند با فرهنگ ملی و قومی دارای نمودهای مختلفی شده است و از طریق همین نمودها و نشانهها میتوان برخی از ویژگیهای فرهنگی ملی و یا قومی را بازشناخت. از جمله این ویژگیها شاخصها و کارکردهای هنرهای بومی است، آیینهای محرم یکی از محملها برای بروز هنرهای بومی بوده است.
در اواخر سده سوم هجری، متون عرفان و تصوف اسلامی شاهد آفرینشِ بنمایه مشهوری به نام «شمع و پروانه» با مضمون «سوختن» و «ایثار» بود که به تدریج در دیوان شعرای صوفی به کار رفت و در فرهنگ و ادبیات ایران تا دورهی معاصر، گسترش کمنظیری یافت و کلیشه شد. نظریههایی درخصوص منشأ مضمون «سوختن» ارائه شده است
سلسله مقالات سودمند استاد بزرگوار دور از وطن، دکتر احمد مهدوی دامغانی دامت افاضاته برآنم داشت که برای ادای حقّ عزاداریهای مخلصانه کرمانیها در سراسر ایام سال، بهخصوص ایام عاشورای حسینی(ع) و نیز یادآوری خاطرات نزدیک به هفتاد سال گذشته از مجالس سوگواری خامس آلعبا(ع) در کرمان در ضمن یادکردی از وعاظ و خطبا و ذاکرین (یا به قول آقای مهدوی مُذکرّین) امام حسین(ع) و هم بانیان عام و خاص آن عزاداریهای بسیار باجلال و شکوه، چند کلمهای در این باب تقدیم خوانندگان ارجمند کنم.۱
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید