اخبار

این مقاله به مطالعه تاثیر التقاط فرهنگی در پیکره نگاری هخامنشی و قاجار می پردازد. هنر، فعلی انسانی است و انسان محصور در مجموعه روابطی با محیط پیرامون که بر نحوه تولید و بروز افعال وی که هنر نیز یکی از آن هاست،تاثیر می گذارد.دو برهه هخامنشی و قاجار از دوره هایی است که روابط با سایر کشورها بسیار بوده است.

آشنایی ایرانیان با دنیای مدرن غرب، حکایت‌هایی فراوان دارد. ایرانیان در دوره شاه عباس یکم صفوی، از پویایی و رونق سرزمین‌شان شاید می‌توانستند سخن برانند اما با یورش افغان‌ها و در سیر رخدادهای پرفرازونشیب، از برآمدن نادر تا برتخت‌نشینی فتحعلی شاه قاجار، ورق برگشت و ایران در دوره‌ای از ناامنی، بی‌ثباتی و انحطاط فرورفت.

از مهمترین مسایل تاریخ ایران، روابط حکومتهای محلی و ایلات و عشایر و خاندانهای مناطق مختلف کشور با دولت مرکزی است. آنچه در این نوشتار در نظر بوده، توصیف و تبیین جایگاه و کارکرد یکی از خاندانهای کرد ایرانی در عرصه حکومت محلی و تعامل با دولت مرکزی است. در این نوشتار، سعی بر این است تا برخی ابعاد و زوایای مرتبط با حکومت محلی خاندان دنبلی بررسی و تجزیه و تحلیل گردد.

نخستین سال‌های سده چهاردهم خورشیدی را که با اواخر دوره حکومتگری قاجارها بر ایران همزمان می‌شود، روزگار دگرگونی‌های جدید اجتماعی در ایران می‌توان در نظر گرفت. ورود پدیده‌های تازه به جامعه ایران چهره فرهنگی و اجتماعی ایران به‌ویژه پایتخت را به‌عنوان مرکز این دگرگونی‌ها، دگرگون کرد. خیابان‌ها و گذرهای خاکی شهر آسفالت شدند، اتومبیل به شکل‌های گوناگون شخصی و همگانی در این خیابان‌ها به راه افتادند، آب لوله‌کشی به خانه‌ها راه یافت و بسیاری دگرگونی‌های دیگر که تصویری تازه از ایران ارایه می‌کرد

«شهر تهران شهر نسبتا آرامی به نظر می‌رسید. گاه در کوچه‌ها و منازل نزاع و دعوا سرمی‌گرفت که با وساطت پلیس، که در شهر می‌گشت، فرونشانده می‌شد. دزدی‌ها اغلب ناچیز بود، ولی چون اکثر اشخاص مال‌باخته، خودشان هم فقیر بودند، از نظر آنها ناچیز محسوب نمی‌شد».

دربارۀ سبک و روش عزاداری، سؤالات و گاهی هم اشکالاتی مطرح شده و می شود که عدم پاسخگویی به آنها موجب خدشه دار شدن این مراسم مقدس می گردد. بنابراین، در ابتدا سؤالات را طرح می کنیم و سپس با استفاده از منابع حتی المقدور پاسخ قانع کننده ای برای آنها می یابیم.

هانری رنه دالمانی، جهانگرد فرانسوی که در دوره قاجار به ایران سفر کرد، مشاهدات و خاطرات خود از این سفر را در کتابی با نام «از خراسان تا بختیاری» گردآورده است. او در این سفرنامه اطلاعات ارزشمندی از آیین‌های محرم و آداب و رسوم ایرانیان در این ماه به‌ویژه تعزیه ارائه می‌دهد.

پیدایش مدرسه‌های نوین در روزگار میانی حکومت قاجار و برافتادن بساط مکتب‌خانه‌های قدیم، نه‌تنها امیدهایی در جامعه کهنه ایران در روزگار قدیم پدید آورد که بستری برای ورود دانش‌های نو به محتوای کتاب‌های درسی فراهم کرد. روش‌های پرورشی اما هم‌تراز این شیوه‌های آموزشی پیش نرفت. جعفر شهری، تاریخ‌نگار فرهنگ و زندگی مردم تهران روزگار گذشته، در کتاب «طهران قدیم» با اشاره به رواج «مدارس جدید» از میانه‌های دوره قاجار، پاره‌ای روش‌های مکتب‌خانه‌های قدیم را در تربیت کودک توصیف می‌کند که با وجود رواج مدرسه‌های نوین، باز هم تداوم یافتند «چوب و فلک و تنبیه و توبیخ جزء لاینفک تعلیم و تربیت بود که به هیچ صورت تعدیل و تعطیل نمی‌گرفت و با آن‌که مدارس جدید با تمدن تازه و روش اروپایی شروع می‌نمود و اولیایشان توقعاتشان کمتر می‌گردید، اما توبیخ و تنبیهاتشان به مراتب زیادتر میگشت».

مفهوم تفریح و سرگرمی به معنای اوقات فراغت، از پدیده‌های نو در جامعه ایران اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول به شمار می‌آمد. پیشرفت‌های جهانی در بهره‌گیری از ابزارهای نوین زندگی، یک دگرگونی بزرگ اجتماعی در جامعه‌های غربی رقم زد و این مسأله با گذر از مرزها به سرزمین‌هایی چون ایران نیز رسید. نسل تازه ایرانیان می‌کوشیدند زندگی خود را با دگرگونی‌های زمانه همخوان کنند

یکی از مسایل پیچیده و شگفت‌انگیز جامعه ایران در روزگار گذشته، نگرش ایرانیان به پدیده‌های «پول» و «سرمایه» بوده است. ایرانیان، برگرفته از ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و باورهای ذهنی خویش، همچنین متاثر از ویژگی‌های سرزمینی و سیاسی، به اینگونه پدیده‌ها در زندگی روزمره خویش می‌نگریسته‌اند.