اخبار

منصب مهرداری از مشاغل مهم دیوانی در تشکیلات اداری آستان قدس رضوی تا پایان دورۀ قاجار بوده‌است. مهرداران از معتمدان متولیان آستان قدس محسوب می‌شدند. با رواج امضاء در دورۀ پهلوی شغل مهرداری منسوخ شد.

نگاهی به بحران زندگی کارمندی و فساد دستگاه‌های اداری در تاریخ معاصر بر اساس بازتاب تاریخ اجتماعی در مجموعه داستان شب نشینی باشکوه غلامحسین ساعدی به مناسبت بیست و دوم آذر سالروز تفویض سلطنت از قاجار به پهلوی

اصولا یک نقد قوم‌گرایان ایرانی این است که بیشتر حکومتهای ایران سده سوم پس از اسلام تا قاجار، ترک بودند. اما پهلوی که آمد سیاست فارسی‌گرایی را در پیش گرفت و تلاش کرد زبان ترکی و دیگر زبانهای محلی را از میان بردارد.

تاریخ نویسانی که تاریخ قاجارها را نوشته اند همه ،ایشان را از نژاد مغول دانسته اند، اما چون هیچگونه سند کتبی بکار نبرده اند این خود می رساند که تنها به گفته و مدل سر کردگان این طایفه بسنده کرده اند. زیرا بسیاری از طوایف ترك، از اعقاب چنگیز و پادشاهان مغول بودن را افتخاری پنداشته و خود را به ایشان نسبت داده اند.

آغاز سده نوزدهم میلادی برای ایران و جهان با تحول گسترده در حوزه روابط بین‌الملل همراه بود. تثبیت مفهوم دولت- ملت در اروپا، متعاقب انقلاب1879 در فرانسه، فضای جدیدی را در عرصه سیاست ورزی فراهم ساخت. همچنین رشد سرمایه داری، زمینه را برای ورود دولت‌های بزرگ اروپایی بویژه انگلستان، روسیه و فرانسه به رقابت‌های استعماری بیش از گذشته مهیا می‌کرد.

آغا محمد خان فرزند محمد حسن خان قاجار است در۲۷ خرداد ماه ۱۱۲۱ شمسی در اشرف مازندران متولد شد. جد وی فتحعلی خان بود که از سرداران سپاه تهماسب دوم صفوی بود و در گرگان حکومت می‌کرد. او پس از انقراض صفویه و حمله افاغنه، داعیه حکومت داشت که در سال ۱۱۳۸قمری توسط نادرشاه افشار در مشهد کشته شد و حکومت افشاریه ایجاد شد.

در داستان‌های ایرانی به‌ندرت می‌توان مکان‌های شاخص تاریخی را به عنوان یک مکان اصلی دید که حوادث رمان در آن روی داده باشد. ‌برای مثال در همین شهر تهران کاخ‌هایی وجود دارد که هر کدام‌شان شاهد حوادث، تصمیم‌ها، سیاست‌ها و آمدوشد آدم‌های تاثیرگذاری بوده است. اما همین کاخ‌ها یا موزه‌های مهم به‌ندرت پیش آمده که به یک مکان اصلی برای روایت داستانی تبدیل شده باشند.

روایت‌هایی از چگونگی ورود صنعت برق و روشنایی به ایران در دوره قاجار

اگر به نخستین نقشه‌های تهران که به روزگار قاجار بازمی‌گردند، بنگریم، بسیاری از تأسیسات عمومی شهر روی این نقشه‌ها، با نام، مشخص شده‌اند. این نقشه‌ها به خوبی روشن می‌کنند که پایتخت قاجاری در آن زمان از این نظر چه وضعیتی داشته است. نخستین گزارش‌های آماری از وضع پایتخت نیز چنین‌اند. بررسی‌های تاریخی از سوی دیگر بیانگرند که سنت وقف همواره در تهران در روزگار گذشته جاری بوده است.

بازخوانی و مطالعه سرگذشت اقوام و مللی که به هر دلیلی در زمره جوامع سنتی محسوب می‌شوند، نکته‌ای شگرف و ژرف را آشکار می‌سازد. این جوامع به طور معمول در شرایطی که با پدیده ارتباط با جهان بیرون روبه‌رو می‌شوند، دچار تعارضات و تکانه‌های بنیادین و جدی قرار می‌گیرند. از قضا همین تعارضات و تکانه‌هاست که موجب پیدایی و ایجاد تحولاتی ژرف و بزرگ در ساختارهای مختلف این جوامع می‌شود.