اخبار

همین چند وقت پیش جواد مجابی ٧٨ ساله شد. شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و هنرهای تجسمی، نقاش، طنزپرداز و روزنامه‌نگار همه فن حریف قزوینی که در هر عرصه‌ای به فعالیت پرداخته، قلل موجود در آن حیطه را در دسترس یافته است.

یکی از مباحث بنیادی در فلسفه اخلاق بحث سعادت است. سعادت، غایت مطلق ومطلوب نهایی تمام فعالیت‏های عقلانی و فضایل اخلاقی است. کلید سعادت، معرفت نفس است و به واسطه تأثیر و تأثّر متقابل روح و بدن سعادت حقیقی انسان با تحقّق تمامی کمالات روحی و جسمی حاصل می‏شود

رویارویی قدیم و جدید یا به عبارت بهتر، سنت و مدرنیته در ایران، روایت‌هایی جالب از خود برجای گذاشته است. در دوره قاجار، که آشنایی ایرانیان با دنیای غرب آرام‌آرام آغاز شد، نسلی از دانش‌آموختگان در غرب، با هویت و فرهنگی روبه‌رو شدند که با آنچه در آن رشد کرده بودند، بسیار متفاوت بود. این رویارویی سنت و تجدد، از زمان تحّیر میرزا صالح شیرازی در سفرنامه‌اش، برای ایرانیان رخ نمود.

رنگی بر عکس‌های تاریخی برجای‌مانده از روزگار قاجار، ما را با مردان و زنان سیه‌چرده اسرارآمیز روبه‌رو می‌کند. اینها از نظر ویژگی‌های نژادی، شباهتی با ایرانیان ندارند و بیشتر به آفریقایی‌ها می‌مانند. این مردان به‌ویژه زنان سیه‌چرده اما چه کسانی‌اند؟ چرا در عکس‌های تاریخی حضوری پررنگ دارند؟ آیا به نژادی ویژه در میان ایرانیان در یک دوره ویژه تاریخی تعلق دارند؟ پاسخ به این پرسش‌ها ما را به یک قلمرو ناشناخته می‌برد؛ کنیزان و غلامان و پدیده‌ای با نام برده‌داری ایرانی! این‌که بدانیم ایرانیان دست‌کم تا ١٠٠‌سال پیش نیز در زمره کشورهایی با سنت برده‌داری بوده‌اند تا اندازه‌ای زیاد شگفت‌انگیز به شمار می‌آید.

مسکویه، علاوه بر بیان دیدگاه خودش دربارهٔ سعادت قصوی، دیدگاه حکیمان سلف را دربارهٔ این مسئله گزارش می کند و دیدگاه های فیثاغورث، سقراط، افلاطون و ارسطو را برمی رسد. برای تبیین دیدگاه مسکویه دربارهٔ سعادت قصوی، می توان بیان او را به دو قسمت سلبی و ثبوتی تقسیم کرد: بر اساس بیان سلبی او، حصول سعادت قصوی در تمتع از لذات حسی نیست.

قرن چهارم هجری هم زمان با رنسانس اسلامی و ظهور دانشمندان پرشمار در عرصه های مختلف علمی است. مسکویه رازی دانشمند ایرانی دربار آل بویه یکی از آن هاست که از جایگاه خاصی برخوردار است. شهرت عمدۀ مسکویه تعالیم اخلاقی وی است که در بیشتر آثارش خصوصاً تذهیب الاخلاق نمود یافته است.

یکی از اقسام اخلاق هنجاری، اخلاق فضیلت محور است که ریشه در یونان باستان دارد. از نخستین کسانی که در محیط اسلامی مباحث اخلاق فضیلت محور را مطرح کرده، ابوعلی احمدبن محمد مسکویه رازی است. در این پژوهش کوشیده ایم نخست به بررسی آرای ایشان در باب فضیلت و سعادت بپردازیم و آن گاه تأثیرپذیری وی از فلاسفة یونان را بررسی کنیم. حاصل این پژوهش نشان می دهد که ابن مسکویه به رغم تأثیری که از متفکران یونانی پذیرفته، با توجه به فرهنگ اسلامی اخلاق فضیلت، شریعت مداری را پایه ریزی کرده که تا زمان ما نیز مورد استفاده پژوهشگران حوزة اخلاق است.

یکصد و یکمین نشست مؤسسۀ پژوهشی میراث به بررسی نسخه جامع التواریخ رشیدالدین فضل الله همدانی اختصاص دارد. این نسخۀ ارزشمند در کتابخانه کاخ توپکاپی استانبول نگهداری می شود و دکتر محمدرضا غیاثیان (عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان) دربارۀ این نسخه و اهمیت آن سخنرانی می کند. این نشست در روز چهارشنبه 10 آبان 1396، ساعت 16:30- 18:30 در محل مؤسسه واقع در تهران- خیابان انقلاب- بین ابوریحان و دانشگاه- ساختمان فروردین- طبقه 2- واحد 9 برگزار می شود.

یک نقش برجسته سرباز هخامنشی که ده‌ها سال‌ پیش از تخت‌جمشید ربوده شده بود، قرار بود صبح روز جمعه به وقت محلی در نیویورک آمریکا به حراج گذاشته شود که از این کار جلوگیری شد. آن‌گونه که مسئولان سازمان میراث فرهنگی گفته‌‌اند، با پیگیری سازمان میراث‌فرهنگی از طریق دفتر لاهه (مركز خدمات حقوقی بین‌المللی) دستور دادستان نیویورک برای توقیف این نقش‌برجسته ارزشمند سرباز هخامنشی تخت‌جمشید صادر شد.

ابن رشد برهان سینوی بر اثبات واجب الوجود را نمیپذیرد و آن را جدلی میداند. در چرایی این عدم پذیرش، نویسندگان بر دلایلی تکیه کرده اند، بعضی بر این باورند که ابن رشد نتوانست به نحوه عروض وجود بر ماهیت، آن گونه که ابن سینا معتقد بود، برسد.