شب چله یا یلدا مداخله انسان ایرانی است در زمان ناب، كنشی فرهنگی در طبیعت. فرهنگ (culture) همیشه در تقابلی دو سویه با طبیعت (nature) و در نتیجه در نسبت مستقیم با آن شكل می‌گیرد و معنا می‌یابد. انسان در مقام حیوانی فرهنگی بر خلاف سایر موجودات، هستی را در معنای عام و طبیعت را در معنای خاص نشانه‌گذاری می‌كند و با این كار آن را از بی‌معنایی و نامفهومی در می‌آورد. به دیگر سخن فرهنگ گونه‌ای میانجی رابطه و نسبت انسان با طبیعت است، شیوه‌ای از ترتیبات و انتظام امور است كه انسان‌ها به واسطه آن زندگی خود و عناصر موجود در آن را معنادار می‌سازند. زبان، آداب، رسوم، مناسك و... برخی از این سازوكارهای فرهنگ برای فهم‌پذیر كردن طبیعت بی‌معنا هستند.
طبیعت برای انسان پیشامدرن غیرقابل مهار بود. روز فرصت محدودی برای فعالیت او بود و با آمدن شب، تاریكی چنان بر همه جا گسترده می‌شد كه انسان سنتی توان مقابله با آن را نداشت و ناچار بود با به خواب رفتن بر این ناتوانی خود سرپوش بگذارد. انسان سنتی حتی خود را نسبت به فهم تغییرات فصول و آمدن سرما و گرما ناتوان می‌دید و شاید راه چاره استیلا بر این ضعف را در نشانه‌گذاری طبیعت یافت.
فردریش نیچه (١٩٠٠-١٨٤٤ م.) فیلسوف برجسته آلمانی كمتر به طور مشخص درباره مسائل سیاسی و جریان‌های مشخص روز اظهارنظر كرده است. با این‌همه اگر لابه‌لای آثار او بگردیم، اشارات فراوانی به سیاست و مسائل سیاسی می‌یابیم. یادداشت حاضر بخشی از كتاب جدید «فرهنگ نیچه» نوشته ایووداسیلوا و فیلیپ شوله است كه در آن به رویكرد نیچه نسبت به سرمایه‌داری و سوسیالیسم و انتقاداتش نسبت به آنها پرداخته است. لازم به ذكر است كه در این مطلب صرفا انتقادات نیچه نسبت به سوسیالیسم آمده است. همچنین نقد نیچه نسبت به سوسیالیسم را باید با توجه به شرایط زمانه و سوسیالیسم واقعا موجود او و نگرش واقعی او نسبت به سوسیالیسم را باید با در نظر گرفتن مجموع آثار و فلسفه او در نظر گرفت.
فارسی گنجینه فرهنگی، ادبی و علمی است که همه ایرانیان را به هم پیوند داده تا جایی که هیچ عاملی توان جدایی آنها را نداشته است. همایش بین‌المللی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی با جمع‌آوری مقالات و پژوهش‌ها، سعی در واکاوی این حوزه دارد.
در شمارۀ بهار فصلنامۀ دریچه مقاله ای از دانشمند گرامی، جناب جویا جهانبخش، در باب معنای مصراع ثانی بیتی از مؤخرۀ شاهنامه خواندم و به حسن سلیقه و دقت نظر و حدت ذهن آن دوست دانشمند آفرین گفتم.
کوچه‌باغ‌های تفرش است و عصر روزی که شب‌اش را شب یلدا می‌گویند. نور طلافام خورشید بر چارقد ململ مادربزرگ، تابیده و صدای زندگی از قنات آن‌سوی قلعه در آبادی پیچیده است، پسری که بعدها مردم‌شناسی بزرگ شد، دست‌دردست مادربزرگ به سوی قنات و زندگی و تاریخ و شب یلدا می‌رود.
در فاصله قرن سوم پیش از میلاد تا قرن چهارم میلادی سه دولت بزرگ بر پهنه زمین وجود داشت كه عبارت بود از شاهنشاهی ایران، امپراتوری روم و امپراتوری چین. از ابتدای این دوران ایرانیان شبكه راه ابریشم را شكل داده بودند و اتصالی اقتصادی و فرهنگی در میان این سه دولت پدید آورده بودند.
تاریخ شفاهی زلزله در ایران جنبه‌های اجتماعی و مردمی زلزله جنوب خراسان به سال ١٣٤٧ خورشیدی در گفت‌وگو با دکتر محمدجعفر یاحقی
یلدا واژه‌ای سریانی و به معنی تولد و زایش است. كهن‌ترین منبعی كه به این مفهوم اشاره كرده آثار‌الباقیه اثر ابوریحان بیرونی است: «نام این روز میلاد اكبر است. گویند در این روز نور از مرز توصان به مرز زیادت خارج می‌شود.»
١- ایرانیان، «آیین» دوست می‌دارند؛ چه جشن، چه سوگ، چه بزرگ‌داشت! شیوه زیست و معیشت تاریخی مردمان این سرزمین، آنان را در پیوند نزدیک با زمین و طبیعت پیرامون گذارده؛ از همین‌رو است که آیین‌های ایرانیان، با طبیعت و گذران روزگار همنشینی بسیار دارد. «ایرانیان عید ملی و مذهبی و ایام عزاداری بسیار دارند. این اعیاد یادآور وقایع و حادثات سرورانگیز و بهجت‌آور می‌باشند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید