حفظ دین، حفظ جان انسان / محمدتقی فاضل‌میبدی

1394/6/18 ۰۹:۵۳

این‌روزها جهان شاهد یکی از تلخ‌ترین رویدادهای تاریخ بشری است. مهاجرت هزاران انسان عمدتا مسلمان، از سوریه، افغانستان و عراق به کشورهای اروپایی به‌ویژه آلمان و اتریش و پذیرش گرم ملت و دولت این دو کشور از چشم جهانیان پوشیده نیست. باید به ملت و دولت دو کشور یادشده دست‌مریزاد گفت که حاضر شده‌اند قریب به ٨٠٠ هزار مهاجر جنگ‌زده را پذیرا شوند. اصلی‌ترین عاملی که مسلمانان را از کشور خود فراری داده، جنگ‌های داخلی به‌اصطلاح مذهبی و قبیله‌ای در این کشورها است.

این‌روزها جهان شاهد یکی از تلخ‌ترین رویدادهای تاریخ بشری است. مهاجرت هزاران انسان عمدتا مسلمان، از سوریه، افغانستان و عراق به کشورهای اروپایی به‌ویژه آلمان و اتریش و پذیرش گرم ملت و دولت این دو کشور از چشم جهانیان پوشیده نیست. باید به ملت و دولت دو کشور یادشده دست‌مریزاد گفت که حاضر شده‌اند قریب به ٨٠٠ هزار مهاجر جنگ‌زده را پذیرا شوند. اصلی‌ترین عاملی که مسلمانان را از کشور خود فراری داده، جنگ‌های داخلی به‌اصطلاح مذهبی و قبیله‌ای در این کشورها است.

کشورهای اسلامی منطقه به‌جای تفاهم و هم‌زبانی برای حل بحران و فرونشاندن آتش این جنگ‌های خانمان‌سوز، یا جانب حکومت‌ها را گرفتند یا با گروه‌های جنگجو و آدمکش همسو شدند. آنها میلیاردها دلار از بیت‌المال مسلمانان را برای برافروختن این جنگ‌ها هزینه کردند تا یکی بر دیگری غلبه یابد.

اگر همه این آوارگی‌ها، غرق‌شدن‌ها و سایر فلاکت‌ها را نادیده بگیریم، غرق‌شدن آن طفل سه‌ساله -که قلب تماشاگران را در سراسر جهان جریحه‌دار کرد- از سینه تاریخ پاک‌شدنی نیست. پرسشی که همیشه باقی است اینکه چه کسانی و با چه عقیده و آیینی سبب شدند این صحنه دلخراش به وجود آید و چند میلیون انسان در عراق، افغانستان و سوریه بی‌خانمان شوند؟ امروز مصاحبه‌ای از یکی از مهاجران مسلمان پخش شد که می‌گفت اروپا را انتخاب کردیم چون در این منطقه صلح و امنیت وجود دارد. در اینجا از حکومت‌های منطقه چندان انتظاری نیست اما سؤال نگارنده از متولیان دین و علمای اسلام این است که دغدغه دینی‌مان چه شد؟

مگر از پیامبر نیاموخته‌ایم که فرمود: «من اصبح ولم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم» و چندین حدیث با این مضمون. در ایام حج هستیم و مسلمانان زیادی از کشورها، نژادها و طوایف مختلف خانه خدا می‌گردند. از آن سو مسلمانان زیادی گرفتار جنگ‌های داخلی و آوارگی هستند.

اگر در کنگره حج، نه‌تنها گرفتاری و نجات مسلمین در اولویت نباشد بلکه وحدت مسلمانان هم جای خود را به تقابل مذاهب داده باشد، ثمره این حج چه خواهد بود؟

 دولت‌های اروپایی بعد از گذراندن پدیده‌های تلخ قاره خود، سرانجام به «اتحادیه اروپا» رسیدند و مرزهای جفرافیایی را پس از برداشتن مرزهای اعتقادی، کم‌رنگ کردند تا صلح و نوع‌دوستی در آنجا حاکم شود. چرا این اتفاق در کشورهای اسلامی به وقوع نمی‌پیوندد؟

 چرا باید این بلای بزرگ بر سر مردم یمن بیاید و خمپاره و موشک بر سر مردم ریخته شود؟ «خادمین حرمین شریفین» به‌جای تفاهم و همفکری با دیگر کشورهای مسلمان برای حل این معضل، چرا به سیاست جنگ دامن می‌زنند؟ از سوی دیگر برخی رسانه‌ها، گروه دیگری را تشویق به جنگ می‌کنند. امروز در پیشگاه خداوند هیچ کاری واجب‌تر از نجات مسلمانان جنگ‌زده نیست، نجات آوارگانی که به کوه و دریا می‌زنند تا خود را نجات دهند.

میلیاردها دلار نفتی که می‌تواند عراق، افغانستان و سوریه را به بهشت برین تبدیل کند، خرج سلاح یا فساد اداری و رانت‌خواری می‌شود و در کنار آن میلیون‌ها انسان، گرسنه سر بر بالین می‌گذارند. به نظر می‌رسد علمای بزرگ اسلام؛ اعم از شیعه و سنی، که در این عصر زندگی می‌کنند، باید پاسخ‌گو باشند و حاکمان و سیاست‌مداران را وادار به راه صلح و عدالت کنند. چرا علمای مسلمان نمی‌توانند با یک تفاهم کلی در گفت‌وگو با حکومت‌ها مشکل سوریه را حل کنند؟

پناهگاه مردم سوریه و افغانستان باید صدراعظم آلمان باشد یا عالمان و دانشمندان و در مرحله بعد حاکمان اسلامی؟ در این چند روز هیچ پیام و کلام سرنوشت‌سازی، برای ثبت در تاریخ هم که باشد، از سوی بزرگان دینی صادر نشد.

پاپ، رهبر کاتولیک‌های جهان به پیروانش دستور داد آوارگان را ولو در کلیساها پناه دهند.

 در هر صورت تقاضای نگارنده این است که برای نجات این مردم به پا خاسته و کاری کنیم. حفظ دین یعنی حفظ جان انسان‌ها. قرآن کریم قتل یک فرد را معادل قتل همه آدمیان دانسته است. سعدی در برگردان سخن پیامبر، بنی‌آدم را اعضای یک پیکر دانسته است و حافظ هم می‌گوید:

درون‌ها تیره شد باشد که از غیب

 چراغی برکند خلوت‌نشینی

روزنامه شرق