معنای عدالت در قرآن / محمد مجتهد شبستری

1395/7/24 ۰۹:۳۹

یکی از پیام های اصلی واقعه عاشورا "عدالت" است که فراموش شده است و به هنرورزی های دراماتیک بیشتر از این پیام توجه می شود.نخست قران کریم بود که مساله عدالت را آن گونه که در آن زمان فهمیده می شد،برجسته کرد. در دوران پیامبر اکرم و خلفای راشدین عدالت یک مساله محوری بود بویژه امیر مومنان حضرت علی(ع) موضوع عدالت را بسیار برجسته کردو عملا از آن مفهومی ساخت که در تاریخ مبارزات سیاسی شیعه نقشی عمده ایفا کرد.مسلمانان همواره از عدالت گفته اند و می گویند؛ ما نیز امروز از عدالت سخن می گوییم.

یکی از پیام های اصلی واقعه عاشورا "عدالت" است که فراموش شده است و به هنرورزی های دراماتیک بیشتر از این پیام توجه می شود.نخست قران کریم بود که مساله عدالت را آن گونه که در آن زمان فهمیده می شد،برجسته کرد. در دوران پیامبر اکرم و خلفای راشدین عدالت یک مساله محوری بود بویژه امیر مومنان حضرت علی(ع) موضوع عدالت را بسیار برجسته کردو عملا از آن مفهومی ساخت که در تاریخ مبارزات سیاسی شیعه نقشی عمده ایفا کرد.مسلمانان همواره از عدالت گفته اند و می گویند؛ ما نیز امروز از عدالت سخن می گوییم. این عدالت خواهی گسترده و عمیق که در دوقرن اخیر در جهان پدیدآمده، در تاریخ بی سابقه است. از آن هنگام که سرمایه دری نخستین و سپس نازیسم،فاشیسم،استالینیسم و مانند اینها  در دنیا رواج پیدا کرد و حکومت های جبار تشکیل شد و تجربه ستم، بخش بزرگی از جهان را فرا گرفت،عدالت خواهی قوت بیشتری پیدا کرد.در عصر حاضر تفاسیر مختلفی از عدالت وجود دارد. مسلمانان نیز باید تفسیر خود را از عدالت مشخص کنند. در این باب یک پرسش مهم آن است که معنایعدالت در قرآن چیست؟ بحث من از دو بخش تشکیل می شود. اول اینکه فیلسوفان درباره عدالت چه گفته اند؟ دوم آنکه آیا می توان از قران در تعریف عدالت همان انتظاری را داشت که از یک فیلسوف سیاست یا اخلاق یا حقوق می توان داشت ؟ به نظرمن این پرسش بسیار مهم است وباید درباره اش اندیشید. قران از عدالت سخن می گویدو به عدالت دعوت می کند، اما کدام عدالت؟ آیا قران در این باب همانند یک متن فلسفی سخن می گوید یا به گونه ای دیگر؟

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی