گفتگو

مردم ما گمان می‌کنند کتابدار فردی است که پشت میزی در یک کتابخانه نشسته و تنها وظیفه‌اش این است که کتاب را از قفسه‌ها برداشته و به مخاطب بدهد، کتابداری را کاری مانند انبارداری می‌دانند

کودتای سوم اسفند ١٢٩٩ خورشیدی، سرآغاز قدرت گرفتن رضاخان میرپنج و سلسله تحولاتی گسترده در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در ایران به شمار می‌آید؛ دگرگونی‌هایی که از آنها با نام «نوسازی» یادمی‌شود. این اقدام‌ها و تغییرات برگرفته از آن، گاه مایه خرسندی و تشویق برخی صاحب‌نظران قرار گرفته، گاه زمینه‌ساز مخالفت‌ها و انتقادهای شدید برخی دیگر از آنان شده است.

«سنت» حالا کلمه‌ای است که برای بسیاری از اهالی امروز، بوی کهنگی می‌دهد. شاید به همین واسطه باشد که این گروه، از هر چه نام «سنت» دارد، فراری‌اند. دلیل محکمی هم برای فراری‌بودن از سنت، نمی‌خواهند، شنیده‌هایشان کافی‌است. «سنت» برای این گروه فراری، خاطرات زیادی از حرمان‌ها و محرومیت دارد، محرومیت از برخی حقوق، حق بودن یا چیزی نظیر آن! دوره‌ای که «سنت» ایرانی «پدرسالاری» را بر پیشانی خود داشت، کسانی بوده‌اند که زیر سنگینی چرخ‌های این سنت، له شده‌اند یا حداقل خودشان اینگونه می‌پندارند.

بعد از تلاش‌هایی که در دولت موقت و دولت اول دفاع مقدس، برای پیگیری پرونده امام‌موسی‌صدر صورت گرفته است، دولت اصلاحات شاید تنها دولتی بود که با دستور مشخص رئیس آن، موضوع را در دست پیگیری قرار داد. محمدعلی ابطحی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، از سوی او مأمور می‌شود تا ماجرا را پیگیری کند. ابطحی دیدارهایی را با معمر قذافی، سیف‌الاسلام و السنوسی، رئیس استخبارات لیبی، دارد و بعد از ارائه گزارش خود به خانواده، ماجرا تقریبا متوقف می‌شود.

نزدیک به چهاردهه پس از ربوده‌شدن امام‌موسی‌صدر، هنوز هیچ خبر قابل اتکایی از وضعیت او به دست نیامده است. همین جمله برای دانستن اهمیت پرونده امام‌موسی‌صدر کافی است. اما محسن کمالیان، رئیس سابق مؤسسه فرهنگی- تحقیقاتی امام‌موسی‌صدر ناگفته‌های بسیاری از آنچه در این ٣٧ سال گذشته دارد و از شبکه‌ای در کشورهای منطقه سخن می‌گوید که در پروژه ربودن امام‌موسی‌صدر نقش داشته‌اند. او در گفت‌وگو با «شرق»، برخی از زوایای کمتر بیان‌شده این پرونده عجیب و بی‌سرانجام را بازگو و از گروه‌های چپ‌گرای منطقه به‌عنوان اصلی‌ترین بازیگران این شبکه سخن گفت.

ما از نسلی بودیم که مدرک برایش مسأله نبود بلکه اشتیاق به علم‌آموزی و کسب مهارت، محرک ما برای ادامه تحصیل بود. به یک معنا،‌ علم را برای «علم» می‌خواستیم نه برای «مدرک»

اشاره: امروز ۱۳هزار و ۵۱۳ روز از ربوده‌شدن امام موسی صدر می‌گذرد؛ یعنی ۳۷ سال تمام! با این همه هنوز سرنوشت این مرد بزرگ در پرده ابهام مانده است. گرچه گفته شده بر پایه اظهارات زندانبان ایشان در لیبی، وی دست کم تا سال ۲۰۰۸م زنده و زندانی بوده است؛ اما با فروپاشی رژیم قذافی، مشکل پیچیده‌تر شده است. بر سر امام صدر چه آمده و اگر زنده باشد، اکنون کجاست و در دست چه کسانی است؟ آنچه در پی می‌آید، گفتگو با دکتر کمالیان است که سالهاست به تحقیق و پژوهش درباره امام صدر و زندگی ایشان و نیز خاندان صدر می‌پردازد. کتابهای «عزت شیعه»

سارا فرجی: در گپ و گفتی با دکتر غلامرضا اعوانی وی ضمن بیان خاطرات خود گفت: برای من، فلسفه جستجوی حقیقت بود و از طرفی هم چیزی به نام حقیقت مطلق گم شده است اما من گمشده خود را در فلسفه اسلامی پیدا کردم.

آزاده محمدحسین: «یك اتاق تاریك و گرفته،‌بدون نور و روشنایی، یك زمستان خشك و بی‌بارش و یك دولت ضدفرهنگ»؛ اینها روایت‌هایی است از حال و روز فرهنگ و هنر این سرزمین در روزگار دولت مهرورزی، تعابیری كه احمد پورنجاتی و سیدمحمد بهشتی به كار بردند وقتی روبه‌روی هم نشستند تا سیاستنامه فرهنگی و هنری دولت اعتدال‌گرا را ورقی بزنند. این دو كه از فعالان و چهره‌های فرهنگی البته در روزگاری سیاسی هستند، تلاش كردند در این هم‌اندیشی با نقبی به گذشته، ضعف و قوت‌ها، راهكارها و چشم‌انداز ساحت فرهنگی ایران را به محضر عمومی بیاورند.

عاطفه شمس: از دیدگاه جامعه‌شناختی برخی توسعه را این‌گونه تعریف می‌كنند: «توسعه، فرآیندی‌اجتماعی‌است‌مبتنی‌بر عقلانیت‌عمل كه‌در آن جامعه‌از وضعیت‌غیرعقلانی‌نامطلوب‌به‌سوی‌وضعیت‌عقلانی‌مطلوب‌گذر می‌كند». در تعریفی دیگر آن را «گذر از سنت به تجدد» معنا می‌كنند و در جایی دیگر گفته می‌شود «توسعه را باید برحسب پیشرفت به سوی اهداف رفاهی نظیر كاهش فقر، بیكاری و نابرابری تعریف كرد.» امروزه برداشت ما از مفهوم توسعه، فرآیندی همه‌جانبه است كه معطوف به بهبود تمامی ابعاد زندگی مردم یك جامعه و نه فقط بعد اقتصادی آن است.