گفتگو

صد‌‌‌یقه موسوی: مُکریان یا موکریان میرنشین (امارت) ایل‌های کرد‌‌‌مکری د‌‌‌ر سد‌‌‌ه ۹ تا ۱۳ هجری بود‌‌‌ه‌است، که د‌‌‌ر شمال غربی ایران د‌‌‌ر جنوب د‌‌‌ریاچه ارومیه قرار د‌‌‌اشت. این میرنشین که د‌‌‌ر تاریخ قبض و بسط‌هایی د‌‌‌اشته، د‌‌‌ر گسترد‌‌‌ه‌ترین حالت بر بخش‌هایی از شمال و شمال غرب استان کرد‌‌‌ستان و جنوب غرب استان آذربایجان غربی کنونی منطبق است.د‌‌‌ر حال حاضر بوکان بزرگ‌ترین و پرجمعیت شهر این منطقه جغرافیا یی است. برخی کرد‌‌‌ستان شمالی را تنها برای بخش مرکزی و شمالی مکریان به‌کار می‌برد‌‌‌ند‌‌‌.

مهدی اخوان ثالث را از جمله شاخص‌‌ترین پیروان ادبی نیما یوشیج می‌دانند. شاگردی که علاوه بر حفظ سبک شعری نیما، خود بر تفکر و آنچه از استاد فرا گرفته بود نیز تأکید داشت. وی 87 سال قبل در مشهد دیده به جهان گشود. اصالت او به روستای فهرج در استان یزد باز می‌گردد. خانه پدری اخوان هنوز هم در این روستا، دیوار به دیوار مسجدی قدیمی وجود دارد. البته گذر زمان رد پای خود را بر پیکر این خانه قدیمی هم برجای گذاشته و اگر متولیان سازمان میراث فرهنگی زودتر فکری برای آن نکنند،این خانه از میان خواهد رفت.

حمیدرضا دهقان: یکی از این دلباختگان خاشع هنر خوشنویسی که عشق‌ورزی و علاقه را در بندبند وجود خود چون سرمایه‌ای گرانقدر به ودیعه گرفته است و با ادب فارسی و حکمت و عرفان ایرانی-اسلامی نیز دمخور است، هنرمند گرانمایه، استاد "محمود رهبران" است که دست یافتن او به مقام برتر خوشنویسی در جهان اسلام موجب شد تا با او به گفت‌وگو بنشینیم.

گسترش رسانه‌ها از دستاوردهای پیشرفت تکنولوژی به‌شمار می‌آید. اکنون در اندک‌زمانی، واقعه رخ‌داده در یک‌سوی جهان به آگاهی ساکنان گوشه‌ای دیگر می‌رسد. تا حدود دو دهه پیش اما اینگونه نبود و تنها نشریات مکتوب و یک رسانه شنیداری یعنی رادیو و نیز تلویزیون در جایگاه رسانه‌ای دیداری بودند که اخبار را در اختیار قشرهای گوناگون جامعه قرار می‌دادند.

«وین دایر، نویسنده معروف کتاب‌های روانکاوی و از بنیانگذاران مکتب خودیاری (self-help) در سن 75 سالگی در هاوایی ایالات متحده امریکا درگذشت.» این خبری بود که 9 شهریور ماه روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت و مخاطبان روانشناسی عام را در سرتاسر دنیا متأثر کرد. آنهایی که مخاطب کتاب‌های روانشناسی بویژه «مثبت‌اندیشی» هستند، آثار وین ‌دایر را بخوبی می‌شناسند؛ آثاری مثل «قلمرو اشتباهات شما» تحت عنوان «چگونه شخصیت سالم‌تر بیابیم» که در سال ۱۹۷۶ فروش 30 میلیون نسخه‌ای آن در جهان، این اثر را به یکی از کتاب‌های پرفروش تاریخ بدل کرد و نام وین دایر را بر سر زبان‌ها انداخت.

محمدرضا سعادتی، از اعضای کادر مرکزی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۸ در تهران دستگیر شد. اتهام اولیه او جاسوسی برای شوروی و انتقال پرونده تیمسار احمد مقربی به آن کشور بوده است؛ پرونده‌ای که در دوره دولت موقت در ماه‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی موجی از جنجال و هیاهو را به راه انداخت و حتی باعث اظهار نظر شخصیت‌هایی همانند آیت‌الله طالقانی در این زمینه شد. دکتر ابراهیم یزدی، معاون نخست‌وزیر در امور انقلاب و وزیر امور خارجه دولت موقت در گفت‌‌وگویی با «تاریخ ایرانی» به بررسی پرونده دستگیری محمدرضا سعادتی پرداخته است.

حجت‌الاسلام عبدالمجید معادیخواه از جمله مبارزین مشهور پیش از انقلاب اسلامی است که به واسطه همین مبارزات با بسیاری از انقلابیون آشنایی دارد. همچنین بعد از انقلاب اسلامی هم ریاست دادگاه تقی شهرام از اعضای سازمان مجاهدین خلق و گروه فرقان را بر عهده داشته است. «تاریخ ایرانی» درباره سوابق مبارزاتی محمد کچویی، اولین رئیس زندان اوین پس از انقلاب و ترور وی که محمدرضا سعادتی، عضو زندانی سازمان مجاهدین خلق به دلیل تحریک آن اعدام شد، با معادیخواه گفت‌وگو کرده است.

عزت‌الله مطهری (شاهی) از مبارزین مشهور پیش از انقلاب اسلامی است و به همین دلیل با بسیاری از مبارزین آن دوران نیز آشناست. عزت مطهری از معدود افرادی است که با بازجوهای خود رفتاری بر خلاف انتظار داشته و حتی در جلسات دادگاه آن‌ها شرکت نکرده و می‌گوید تمام توان خود را به کار بسته است که مبادا این افراد مورد توهین قرار بگیرند. با آنکه وی در سال‌های ابتدای انقلاب اسلامی مسئولیت‌هایی در کمیته انقلاب اسلامی و دادستانی داشته است اما بعد از مدتی مسئولیت‌های خود را رها کرده و به شغل آزاد روی می‌آورد. او از همرزمان محمد کچویی پیش از انقلاب بود. کچویی اولین رئیس زندان اوین پس از انقلاب بود که در ۸ تیر ۱۳۶۰ ترور شد.

هادی ربانی، نویسنده، پژوهشگر و رئیس مرکز بین‌المللی مخطوطات اسلامی معتقد است: کتابسازی در حوزه‌ دین مخرب‌تر از دیگر حوزه‌هاست. وی در عین حال کتاب‌های ترویجی را متفاوت از کتاب‌های زرد می‌داند.

با دکتر عنایت‌الله رضا در زمان حیاتش و دو سه سالی پیش از درگذشت، چند جلسه گفت‌وگو کردم. قصدم این بود این گفت‌وگو را به صورت کتابی مستقل درباره زندگی و زمانه دکتر رضا منتشر کنم. هنوز هم در پی آن هستم. در اینجا بخش‌هایی از آن گفت‌وگو را درباره روزگار و حال و روز دکتر عنایت‌الله رضا منتشر می‌کنم. دکتر عنایت‌الله رضا در ۱۲۹۹ در رشت به دنیا‌ آمد. او به ارتش پیوست و به فرقه دموکرات آذربایجان رفت. بعدها به شوروی مهاجرت کرد. در سال ۱۳۴۷ دوباره به ایران بازگشت و به تدریس در دانشگاه پرداخت. او کتاب‌های متعددی درباره چهره کمونیسم و رهبرانش منتشر کرده است. دکتر عنایت‌الله رضا در ۹۰سالگی در تیرماه ۱۳۸۹ به دلیل بیماری درگذشت.