اخبار و گزارش

تا زمان جان لاك و ديويد هيوم، دو جريان عمده در فلسفه غرب وجود داشت؛ يكي جريان آمپريزم (Empiricism) يا تجربه انگاري و ديگري جريان راسيوناليسم (Rationalism) يا خردانگاري. آمپريسم يا آمپريزم به معناي اصالت تجربه و حس است و مي‌گويد هيچ شناخت بشري وجود ندارد كه پايه‌هاي حسي و تجربي نداشته باشد اما راسيوناليسم يا خردانگاري، در برابر اصطلاح تجربه‌گرايى قرار مى‌گيرد و به معناى آن اين است كه هر امرى در مورد حقايق اساسى عالم را مى‌توان به وسيله عقل تبيين كرد. اسپينوزا، دكارت، كارتزين‌ها و دكارتي‌ها بيشتر نمايندگان راسيوناليسم يا خردانگاري هستند.

«من نه جوانم نه جویای نام. اگر می‌دانید با گفتن این جمله‌ها کسی تشویق می‌شود که آثار خانوادگی‌اش را به موزه‌ها هدیه و وقف کند، این‌ها را منتشر کنید». این نخستین واکنش یک «داوطلب» کهنسال است؛ کسی که گنجینه خانوادگی‌اش را از خانه درآورده تا همگان از آن بهره ببرند و دیگر در انحصار یک نفر نباشد. «ایران دست‌غیب بهشتی» بانوی نیکوکار ٩٢ ساله‌ای است که ٤ سال پیش در هشتاد و هشتمین سال زندگی، بخشی عمده از آثار هنری خانوادگی‌اش را به کتابخانه و موزه ملی ملک اهدا و وقف کرده است؛ موزه‌ای که به تعبیر خودش «امن و مناسب» است و بر اساس یک سنت دیرینه ایرانی- اسلامی یعنی «وقف» فعالیت می‌کند.

«آمار در ایران همیشه مورد اختلاف نظر است». این جمله کوتاه فرد «ریچاردز» جهانگرد انگلیسی که در اوایل روزگار پهلوی اول به ایران آمد، با همه اختصار اما می‌تواند بیان‌کننده یک مشکل دیرینه تاریخی در ایران باشد؛ این که سرزمین ایران و مردمان‌اش در گذر تاریخ، گویی با آمار هیچ نسبتی ندارند. از روزگار ریچاردز که کمی عقب برویم، با روایت ادوارد پولاک پزشک اروپایی عصر ناصرالدین شاه قاجار بهتر می‌توانیم با این مشکل تاریخی آشنا شویم

«فرنگی‌مآبی» از آن‌دست پدیده‌های تاریخی دویست ساله اخیر ایران به شمار می‌آید که تاکنون تصویری دقیق از آن عرضه نشده و به دست نیامده است. این پدیده اما از موضوع‌های مهم در حوزه تاریخ اجتماعی ایران برشمرده می‌شود که با وجود تمرکز برخی پژوهشگران بر جنبه‌های گوناگون آن، هنوز به گونه دقیق واشکافی نشده است. فرنگی‌مآبی، در یک تعریف گسترده، به یک دگرگونی بزرگ در تاریخ معاصر ایران اشاره دارد؛ رویارویی دو جبهه سنت‌گرایی و نوین‌خواهی در برابر یکدیگر. این اما یک تعریف کلی است که ممکن است بسیاری بپذیرند. هنگامی که به جزییات توصیف و تحلیل این پدیده وارد شویم، اختلافات بسیار در میان پژوهشگران و تاریخ‌نگاران پدید می‌آید.

راهکارهایی بسیار برای گذر از مشکلات، آسان‌سازی سختی‌ها و کنار زدن اندوه و غم، بر بستر پررمز و راز فرهنگ عامه در تاریخ ایران وجود داشته است؛ بستری که در خود عناصری معناآفرین و پرحرف دارد و دقت در لایه‌های گوناگون و کنکاش در معنای آن‌ها می‌تواند بخش‌هایی پرکشش از آن را پیش روی ما تصویر سازد. در سده های دور آنگاه که اجتماع تازه شکل می گرفت، به تناسب نیازها آیین‌هایی نیز پدید می‌آمد؛ سنت‌هایی که انسان را در برابر طبیعت قهار اما سودمند و پهناور و در برابر مخاطرات روی زمین و زیر پهنای آسمان حفظ می‌کرد و از آسیب‌ها در امان می‌داشت. پاره‌ای از این وجوه آیینی فرهنگ در گذر روزگار به جای ماند و برخی به سبب تغییرها و دگرگونی‌های تمدنی کناری نهاده شد و از یادها رفت. بی‌تردید تاثیر این آیین‌ها و سنت‌ها در شکل‌گیری پیوندهای اجتماعی موضوعی درخور توجه است.

صفحه اول روزنامه های امروز دوشنبه 6 اردیبهشت

مسعود سلطانی‌فر در ششمین نشست برنامه راه ابریشم که با حضور 33 نماینده از کشورهای عضو در ارومیه برگزار شد گفت: جاده ابریشم با اتصال شرق به غرب، روابط را میان آسیا و اروپا تقویت کرده و یکی از راه کارها برای حفظ این روابط، گسترش همکاری‌ها از طریق بهبود وضعیت جاده ابریشم است.

سیدعلی صالحی که پیش‌تر از جریانی با نام «شعر حکمت» سخن گفته بود در نوشتاری از «منشور شعر حکمت» نوشته است.

متاسفانه همین حالا هم انسان هزاره‌ی سوم آن‌قدر به جهل و کوته‌بینی دچار است که در جاهایی مثل میانمار، به نسل‌کشی و پاک‌سازی قومی مشغول است؛ چه رسد به یک قرن پیش.

شیده احمدزاده در مراسم بزرگداشت شکسپیر و روز جهانی کتاب گفت که قدرت شعری شکسپیر با نمایشنامه‌هایش برابری می‌کند اما همیشه نمایشنامه‌های او و جایگاهی که در تئاتر داشته بر شعرهایش غلبه می‌کند. همچنین امیرعلی نجومیان عنوان کرد که بیش از ۴۱۰ اقتباس از آثار شکسپیر در حوزه سینما و تلویزیون انجام شده است و او دارای بیشترین اقتباس در تاریخ ادبیات جهان است.