اخبار و گزارش

مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مؤسسه‌ای علمی ـ پژوهشی است که در اسفندماه 1362 به منظور تدوین و انتشار دانشنامه‌های عمومی و تخصصی و کتب مرجع در ابعاد مختلف معارف بشری به ویژه فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی بنیاد نهاده شد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: موضوع گسترش زبان و فرهنگ فارسی در زمره سیاست های جدی دولت قرار گرفته و روند تجهیز و نظارت بر کرسی های زبان آموزی و ایران شناسی در خارج از کشور نیز رشد قابل ملاحظه ای یافته است.

غلامحسین ابراهیمی دینانی با بیان اینکه افلاطون سال ها در ایران سفیر بوده است، گفت: اشراقی بودن افلاطون تحت تاثیر حکمت اشراقی ایران است و عدم ذکر آن یک ظلم فرهنگی به ایران است.

در تاريخ جنبش مشروطه همواره بر نقش روشنفکران، علماء و تجار تأکید شده و با بورژوایی‌خواندن انقلاب مشروطه، نقش روستاییان در آن کاملا نادیده گرفته شده است. ناسیونالیسم و تجددخواهی به‌عنوان واکنشی استعمارزده در این دوره و حاملان فکری آنها یعنی روشنفکران دوران مشروطه همواره مورد توجه خاصی قرار گرفته‌اند، اما کمتر به این پرسش پرداخته شده است که کشاورزان دوران قاجار که بیشترین ضربه را از سیاست‌های نظام سلطنتی خوردند، چه میزان در تغییر وضعیت موجود گام برداشتند. آنچه در این مقاله مورد توجه است، وضعیت روستاییان به‌عنوان قربانیان سیاست‌های اقتصادی حکومت قاجار و واکنش آنهاست.

بحث درباره خانواده در وهله نخست با نظر به حوزه‌های جامعه‌شناسی خانواده یا روانشناسی خانواده و از این قبیل مربوط می‌شود، اما نگرش‌های نوین به علوم اجتماعی نشان می‌دهد كه بر خلاف تصور اولیه، خانواده به مثابه واحد بنیادین جامعه ربط وثیقی از یك سو با هنجارها و ارزش‌های اجتماعی و از سوی دیگر با سیاستگذاری و قدرت دارد. از این حیث قرار دادن بحث خانواده بر بستر كلان‌تر جامعه یا دولت، ضرورتی انكار‌ناپذیر است اما برای مشخص كردن رابطه خانواده و دولت، ابتدا باید بدانیم از كدام نظام گفتمانی تبعیت می‌كنیم؛ دولت- جامعه یا جامعه - دولت؛ نكته‌ای كه تقی آزاد ارمكی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در نشست «خانواده و دولت در ایران» كه طی روزهای اخیر در دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، آن را محور بحث خود قرار داد و جایگاه خانواده را در هریك از این دو نظام گفتمانی تبیین كرد.

اگر فقط عناوین آثاری را فهرست کنیم که مستقیم یا غیرمستقیم به جنبش مشروطه‌خواهی و ریشه‌های شکل‌گیری آن در تاریخ معاصر ایران می‌پردازند، خود کتابی حجیم می‌طلبد. ازاین‌رو، نگاهی کوتاه به سه کتاب مهمی می‌اندازیم که یکی در زمان وقوع انقلاب مشروطه نوشته شده، دیگری ٣٠ سال پس از انقلاب و آخری صد سال پس از آن.

وقتی چند گردشگر فرانسوی در یکی از خیابان‌های پایتخت از او پرسیده بودند کجا می‌توان نقشه پایتخت مملکت‌تان را تهیه کرد، شاید بواسطه آشنایی با زبان فرانسه توانسته بود در دادن نشانی اماکن کمک‌شان کند اما از اینکه واقعاً در تهران جایی برای فروش یک نقشه جغرافیا وجود نداشت شرمنده شده بود.

آیین بزرگداشت نهمین سالگرد درگذشت علامه سید‌جعفر شهیدی، با حضور مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، کریم سلگی، ایرج شهبازی و کِلِر ژولبرت، نویسنده و تصویرگر کتاب کودک در کتابخانه دکتر شهیدی در محله نارمک تهران برگزار شد. در این نشست مهدی محقق به ویژگی‌های علمی علامه شهیدی اشاره می‌کند. ایرج شهبازی، نویسنده، پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشگاه تهران و بنیاد لغت‌نامه دهخدا نیز در این آیین درباره شرح مثنوی که از آثار فاخر علامه جعفری به‌شمار می‌رود، سخن گفت. در ادامه مختصری از سخنان آنها آمده است.

بعدازظهر امروز اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی میزبان مراسم پاسداشت مقام علمی رضا داوری‌اردکانی خواهد بود. مراسمی که از ساعت 16 آغاز می‌شود و در آن علاوه‌بر رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، سیدمصطفی محقق‌داماد، سید‌جواد طباطبایی، بیژن عبدالکریمی، محمدرضا بهشتی، علی‌اصغر مصلح و حسین کلباسی‌اشتری درباره رضا داوری‌اردکانی سخن خواهند گفت. این مراسم که در مرکز همایش‌های کتابخانه ملی برگزار می‌شود، علاوه‌بر پاسداشت داوری با رونمایی از کتاب «گاه خرد» نیز همراه خواهد بود؛ کتابی که به تازگی از سوی انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده است.

صفحه اول روزنامه های امروز سه شنبه 28 دی