مقاله

پیشگام در مطالعه و بررسی دانش پزشکی در فرهنگهای قومی، خانم اودری ریچاردز[۱] ( ۱۸۸۹- ۱۹۸۴)، مردم شناس افریقا شناس بریتانیایی در انگلستان بود. ریچاردز، از نخستین شاگردان برجستۀ برانسیلاو مالینوفسکی[۲]، دانشمند بزرگ بریتانیاییِ لهستانی تبار، با پرداختن به پژوهش در زمینۀ تغذیه در جامعۀ افریقایی رودزیا[۳] و چاپ و انتشار آن در سال ۱۹۳۹م، نخستین بار پایۀ مردم شناسی پزشکی یا انسان شناسی پزشکی[۴] را بنیاد نهاد.

تعریفی ابتدایی از سهل ‌و ممتنع، شعری را به ما معرفی می‌کند که در ظاهر راحت اما در عمل، اجرای آن دشوار است. تقلید‌ناپذیری، ویژگی سهل و ممتنع است که سعدی را در رأس این نوع شعری قرار داده و در این ویژگی، متمایز از دیگران شده است.

این که در طول تاریخ مردم درباره مفسر به مثابه ترجمان قرآن چگونه اندیشیده‌اند و تا چه حد این اندیشه به عصر حاضر انتقال یافته است، مسئله‌ای از نسخ تاریخ اندیشه است و نه اخلاق، ولی در عصر حاضر ما با این پرسش اساسی مواجه هستیم که: وظیفه اخلاقی مفسر در مرتبط کردن مخاطب خود با جوانب مختلف کلام خدا چیست؟ فارغ از بحثهایی که از سوی برخی نظریه‌پردازان معاصر تحت تأثیر نظریه‌های هرمنوتیک درباره خنثی‌بودن تفسیر از نظر قدسیت وجود دارد، در عرف مسلمانان و فضای غالب بر فرهنگ اسلامی، تفسیر قرآن این قدسیت را از مضاف‌الیه خود کسب کرده است.

با علی از نخستین سال‌های انقلاب دوست بودم. به خاطر دارم روزی برای انتخاب رشته درسی در دانشگاه به خانه ما در اکباتان آمد و من با توجه به علائق او پیشنهاد کردم روان‌شناسی بخواند که خواند. علی کار خود را دوست می‌داشت و هر روز برای ازدیاد دانش و تجربه خود کوشش می‌کرد.

در چند سال گذشته، هیچ ماهی به اندازه اردیبهشت‌ماه، رنگ‌و‌بوی ریاضی نداشته ‌است. معروف است که می‌گویند در اردیبهشت شیراز، بوی عطر بهار‌نارنج همه‌جا را پر می‌‎کند. چندسالی ا‌ست در اردیبهشت عالم ریاضیات، بوی گلی چون «مریم میرزاخانی»، ستاره پر‌فروغ و بی‌بدیل ریاضیات ایران و جهان، همه‌جا را در برگرفته و حال‌و‌هوای خاصی به این ماه می‌‎دهد.

در خصوص تاریخ پیدایش و رواجِ خط تعلیق، اطلاعات تاریخی دقیق و مستحكمی در دسترس نیست؛ اما آنچه در اسناد تاریخی و رسائل ذكر شده است قدیمی‌ترین نمونه‌های خط تعلیق را مربوط به قرن پنجم هجری دانسته‌اند كه در هرات و تبریز رواج داشته است. بنا بر آرای پژوهشگران و تذكره‌نویسان، ابداع خط تعلیق را به خواجه عبدالحی و خواجه تاج سلمانی نسبت داده‌اند.

از آنجا که ارسطو، در هر دو زمینه اخلاق و هنر دارای رسالاتی مستقل است، لذا مطالعه آن دو و توجه به رویکرد اخلاقی در هنر از مباحثی است که غالب شارحان فلسفه ارسطو به نحوی از انحا به آن پرداخته اند. اما نظریات ایشان دارای اختلافات و بعضاً تناقضات آشکار با یکدیگر، و گاه حتی در تقابل با آرای ارسطو است.

تلاش جستار حاضر آن است که رویکرد فارابی را نسبت به موضوع زبان در حیطه فلسفه زبان دریابد. در این راستا، نخستین چالش پیش رو، پرسش از چیستی ماهیت زبان است. فارابی با طرح سه معنای نطق، در پی بیان سطوح مختلف زبانی است. درجات سه گانه نطق یا زبان، ارتباطِ بیان الفاظ و کلمات را با قوای ادراکی موجود در نفس انسان و نیز قوه تعقل آشکار می نماید.

متن های زردشتی فارسی میانه که پس از واژگونی شاهنشاهی ساسانیان و در سدۀ سوم هجری/ نهم میلادی، بر بنیاد ترجمه ها و تفسیرهای اوستای روزگار ساسانیان تدوین و گردآوری شده اند، برای شناخت دین، فرهنگ و تاریخ ساسانیان اهمیت چشمگیری دارند.

تأثیرپذیری و تأثیرگذاری مفاهیم و عقاید فکری همواره موضوعی مورد بررسی و تحقیق محققان در طول تاریخ بوده است. از جمله این تاثیرگذاری ها تحول و تطّور اساطیر آفرینش ادیان تحت تاثیر پیش زمینه های فکری و اعتقادی ادیان پیشین است.