مقاله

این نوشته، بخشی از یک مقاله یا رسالۀ مفصل است در باب آراء و اشعار و افکار صوفیانه بر اساس کتب و رسالات شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی. در این بخش منابع و مطالب متقن و مهمی مورد توجه قرار گرفته و بدان استناد شده که در تاریخ و عرفان به طریقت و تصوف و عرفان سعدی تصریح کرده‌اند و در مجموع از وی به عنوان یک صوفی یا عارف خانقاهی یاد نموده‌اند

زیباشناسی مثل اكثر شاخه‌های علوم انسانی دارای نظریه‌های متنوع و متعددی است كه این نظریه‌ها گاهی در طول هم و گاهی در عرض هم‌اند، گاهی در تأیید و گاهی در تردید نسبت به همدیگر قرار دارند. به لحاظ زمانی نیز این نظریه‌ها همواره در كنار هم مطرح و بازگو شده‌اند، اما در زمان‌ها و دوره‌های مشخص برخی از این نظریه‌ها «غلبه» پیدا كرده‌ و مثلا در دوره‌ای تحت نام «دوران كلاسیك» و با مشخصات و ویژگی‌های «كلاسیك» پدید آمده‌اند.

وقتی ولتر، شخصیت معروف «روشنگری» فرانسه، اصطلاح «فلسفه تاریخ» را وضع کرد، منظورش چیزی بود قریب به چیزی که حالا می‌توانیم «تاریخ فرهنگی انتقادی» بنامیم. ولتر در اثر خود با عنوان رساله‌ای درباره آداب و رسوم ملتها، فرهنگ‌های باستانی و کلاسیک ازجمله چین و هند (اساساً از منظر آداب و رسوم و ادیانشان) و نیز ایام فئودالی اروپا را تا حکومت لویی چهاردهم (۱۶۴۳ـ ۱۷۱۵) مورد بررسی قرار داد.

بررسی نسخۀ 2156 در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران و دیگر پاره‌های آن در آستان قدس رضوی و مجلس شورای اسلامی این مقاله به معرفی و بررسی قرآنی کهن از قرن پنجم هجری می‌پردازد که در اوایل قرن ششم هجری در تملک دختری به نام خراسان بنت ابی القاسم بن علی بن مانکدیم قرار داشته است.

هنگامی که ناصرالدین شاه در سفر سوم فرنگستان بسر می برد ، دکتر تولوزان ، پزشک فرانسوی شاه از وی تقاضای مدتی مرخصی کرد. این تقاضا پذیرفته شد و از آنجا که فرانسه متمایل به این بود که دربار ناصرالدین شاه دارای پزشک فرانسوی باشد دکتر فوریه ، پزشک جوان راکه در ارتش نیز خدمت کرده بود معرفی و جایگزین تولوزان نمود.وی به عنوان پزشگ مخصوص شاه از سالهای در ۱۳۰۶ الی ۱۳۰۹ هجری قمری در دربار ناصری به سر می برد و در این مدت خاطرات خود را به رشته تححریر در آورد

اگر عدالت را مهمترین مسئله تاریخ تفکر بشری و اصیل ترین مفهوم بنیادین تاریخ فلسفه غربی بدانیم، افلاطون نخستین و آخرین آموزگار این تواریخ است. پربیراه نگفته اند آنان که ۲۵۰۰ سال تاریخ فلسفه در مغرب زمین را تاریخ گسترش تفکر افلاطون ارزیابی کرده اند. امروزه دیدگاهی که تمام میراث فلسفی غرب را حاشیه ای بر ایده های افلاطونی می داند، دیدگاهی تقریبا قابل قبول است. بدین جهت که مقام و موقع افلاطون مقامی بی بدیل و استثنائی در همه ازمنه ها و امکنه ها است.

اهل فضل و فرهنگ، میرزا حبیب مجتهد خراسانی، عالم و عارف و ادیب بزرگ خراسان را كه در روزگار خود، رودخانۀ زلال و مصفای حكمت و شعر و شهود بود، تا حدی می‌شناسند؛ اما این شناخت محدود است. متأسفانه دربارۀ این مرد وارسته و به حق پیوسته، هنوز پژوهش انحصاری و دقیقی صورت نگرفته و به دلیل غفلت ایام، آثار و كتب وی نیز پراكنده و بسیاری از آنها نابود و مفقود شده است. با این حال، مقام بلند میرزا حبیب خراسانی، در ما اشتیاقی برمی‌انگیزد كه در احوال و اشعار او جستجویی داشته و از زندگی پرفراز و نشیب او طرحی ارائه نماییم.

مسأله اصلی در مقاله حاضر، جمال و ارتباط آن با صورت انسان است. بررسی مفهوم جمال از منظر ابن عربی مستلزم آن است که خواننده ترادف معنایی واژه عربیِ جمال را با آنچه در انگلیسی، Beauty(زیبایی) می‌نامیم، کنار بگذارد.

یکی از گرایش‌های اصلی در پیشرفت فرهنگ دینی اسلامی طی دو قرن گذشته، چیزی است که می‌توان آن را اسلامی کردن اسلام نامید. همزمان با افزایش تسلط فرهنگ اروپایی از طریق استعمار، مفهوم غربی مدرنی از «دین»1 برداشت می‌شد که نتیجۀ آن دسته‌بندی چیزی بود که ما اکنون با نام «ادیان جهان» می‌شناسیم. اسلام ـ اصطلاحی عربی كه هم به معنای تسلیم‌شدن فردی در برابر خدا و هم به معنای برگزاری جمعی اعمال مذهبی است

مکتب نوافلاطونی شدیداً بر بسط و گسترش تصوف اسلامی تاثیر داشته است. ان مكتب آن گونه که توسط فلوطین ارائه شده است خدا را مبدأ و غایت هر امری لحاظ می‌کند. اگرچه اکثر نهادهای تمدن اسلامی نسبت به اندیشه فلسفی و انتقادی روی خوشی نشان نداده‌اند امّا جریان عرفان اسلامی تقریبا ً رویکردی آزادمنش و نقادانه به امور داشته است. این احتمال وجود دارد که ترجمه آثار فلوطین به عربی یک مبنای فلسفی ضروری برای عرفان اسلامی ایجاد کرده باشد. بررسی سطحی از عرفان اسلامی و مکتب نوافلاطونی به راحتی شباهت‌های بسیاری را درباره آرایی چون ذات خداوند ،روح ، تن ،و مفاهیمی مجرّد همچون خیر ، شر و زیبایی ، حیات و ممات و خلقت به نمایش می‌گذارد.