فکر تاریخ جهانی، چرا و چگونه و چه هنگام پیدا شد و چه مراحلی را از سر گذراند؛ و در هر مرحله چه تأثیراتی بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری بر جای نهاد؟ جهانی شدن جریان تاریخ و علل و عوامل بهوجود آورنده اش، چه تأثیرات و پیامدهایی در عرصه تاریخ نگری و تاریخ نگاری داشته اند، یا خواهند داشت؟ مقاله حاضر تأملی است پیرامون این پرسش ها. به نظر می رسد که جهانی شدن و جهانیسازی جدید و معاصر را بدون بررسی و درک ریشه ها و پیشینه های تاریخی آن و از جمله ریشه و پیشینه مفهوم «تاریخ جهانی» و یا «تاریخ انسانیت واحد» نمی توان به درستی فهم کرد.
مقاله حاضر در مقام آن است که از تحلیل نظام قبیله ای به منزله ابزاری برای توجیه وقایع رخ داده پس از جنگ صفّین در راستای پای گیری خوارج نخستین استفاده کند. در این مقاله نشان داده شده است که رقابت های موجود میان قبایل عربی ساکن در عراق، نقشی تعیین کننده در بروز خارجی گری داشته است. با تحلیل وضعیت یکایک قبایل و نحوه مشارکت آنها در جریان صفین و حکمیت، معلوم شده است که دو نوع چالش سیاسی، تأثیر مستقیم بر برآمدن خوارج از یک قبیله داشته است: در بعد روابط بین قبیلهای، در چارچوب ارتباط قبایل حاشیه ای متحد (قبایل اقماری) با قبایل محور، چالش سیاسی حاشیه با محور، زمینه بروز گرایش خارجی در میان قبایل حاشیه ای را پدید آورده است.
آنی را که از عشق بهره نباشد، آیا توان نوشتن از عشق هست؟ با این سؤال میتوان پاسخ داد: «آیا کسی هست که عاشقی نکرده باشد؟» بیبهره از عشق را توان خلق اثر عاشقانه نیست، اما برای نگارشی که قوت تبیین حقیقت عشق در آن باشد، کسی را باید یافت که از منزل نخستین عشق، یعنی عشق به خود، پا فراتر نهاده باشد. آدمیان تا خود را فارغ از غیر بشناسند، عاشق خود میشوند.
مسئله کار و اشتغال، با صرف تغییر در دستمزدها، ساعات کار و شرایط بهداشتی قابل حل نیست. هیچ راه حل پایداری امکانپذیر نیست مگر در نوعی دگرگونی اجتماعی بنیادین، که مقدار و نوع مشارکت کارگر در تولید و نظارت اجتماعی لوازمی را که تولید میکند، تحت تأثیر قرار میدهد. تنها چنین تغییری محتوای تجربهای را که خلق اشیای کاربردی جزو آن میشود، به جد جرح و تعدیل خواهد کرد. و این جرح و تعدیل طبیعت تجربه، آن عنصری در کیفیت زیباییشناختیِ تجربه محصولات تولیدشده است که تعیینکننده نهایی است. این تصور که مسئله اصلی صرفاً با افزایش ساعات فراغت قابل حل است، یاوهای بیش نیست. چنین تصوری صرفاً ثنویت دیرینه کار و فراغت را حفظ میکند.
انسان در عرفان ابن عربی ، نه انسان ماهوی آن گونه که ـ مثلاً ـ ارسطو می گوید، بلکه انسان تاریخی است . مطابق علم الاسماء تاریخی ، حقیقت در هر دوره ای به گونه ای خاص ظهور می کند؛ و انسان به عنوان مظهر تام حقایق وجودی ، با ظهور تاریخی حقیقت ارتباطی وثیق دارد. وی با آگاهی از مظهریت خود، می تواند از لابه لای چرخه تاریخ و بستر زمان عبور کند و به بی زمانی و جاودانگی برسد.
مقاله حاضر جستاری است درباره تکوین، ماهیت و بسط زبانشناسی چامسکی. در این مقاله نشان داده میشود زبانشناسی چامسکی برنامهای پژوهشی از نوع لاکاتوشی است که تکوین آن انقلاب دوم شناختی را شامل می گردد. ماهیت آن با سه مسأله هومبولت، افلاطون و دکارت شناخته میشود و بسط آن در بردارنده دو مرحله قاعده ـ محور و اصل ـ محور میباشد؛ در حالی که از سه دوره اشتقاق ـ بنیاد، نمود ـ بنیاد و مجدداً اشتقاق ـ بنیاد میگذرد
مفاهیم کلیدی فلسفه نیچه عبارت است از: صیرورت، بازگشت جاویدان همان، اراده به قدرت و نیست انگاری (نیهلیسم). نیچه برای ایجاد ارتباط منطقی بین این مفاهیم، مفهوم «هستی» را با نگرش خاص به مفهوم «صیرورت» تحویل کرده است. این تحویل از نظر انسان شکل میگیرد و در نظر او این دیدگاه انسان است که به هستی معنی میدهد. در این مقاله چگونگی تحویل هستی به صیرورت و ربط آن به اراده به قدرت و بازگشت جاویدان همان مورد بررسی واقع شده است.
در این مقاله سعی بر این است تا شاهنامه فردوسی به منزله یکی از منابع مورد مطالعه تاریخ ساسانی بررسی شود و درجه انطباق آن با آن چه به عنوان دیگر منابع تاریخی مستند این دوره می شناسیم، سنجیده گردد. از این رو چهار داستان مرتبط با تاریخ ساسانی در شاهنامه و دیگر منابع تاریخی با هم مقایسه شود: تاسیس سلسله ساسانی؛ فتح شهرالحضر، ظهور و مرگ مانی و داستان بهرام گور. پس از مقایسه به تفاوت هایی می رسیم که در خور توجه است.
فقه در اجتماع تأثیر اول فقه بر جامعه، جامعهسازی براساس هنجارهای فقهی است. در واقع کمک فقه به جامعه این است که جامعهای را براساس هنجارها و بایدونبایدهای فقهی تشکیل دهد. در مرحلۀ دوم، این هنجارهای فقهی را در جامعه درونی میکند؛ یعنی این هنجارهای فقهی آرامآرام در میان افراد جامعه و خود جامعه فراگیر میشوند. سومین عامل در تأثیر فقه بر جامعه، انسجام اجتماعی براساس فقه است. فقه براساس مناسک اجتماعیِ امربهمعروف، نماز جماعت و حج، سبب برقراری انسجام اجتماعی در میان مسلمانها میشود.
درباره قرآن کریم و علوم قرآنی و مقولات قرآنی کتابهای متعددی به چاپ رسیده که یکی از آنها «دانشنامه قرآن کریم» به سرپرستی اولیور لیمن و همکاری جمعی از نویسندگان مسلمان و غیرمسلمان است. این کتاب را یکی از پرکارترین و دقیقترین مترجمان کشور، یعنی استاد سید محمدحسین وقار به پارسی روان و خوشخوان بازگرداندهاند و انتشارات اطلاعات چاپ و پخش آن را عهدهدار شده است. آنچه در پی میآید، یکی از مقالات پرشمار آن است.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید