مقاله

ری در دوره اسلامی، برخلاف شهر همسایه اش؛ قم، از تنوع فکری و مذهبی برخوردار بوده و شیعیان (امامی، زیدی، اسماعیلی) و حنفیان، با گرایش های مختلف فکری چون معتزلی، اشعری، کلابی، جهمی و... در این شهر توانستند در عرصه های مختلف، به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا کنند.

فرمانروایی دیرپای کاسی ها، که دولت تأثیرگذاری در صحنه آسیای غربی به شمار می رفت، با ثبات ترین امپراتوری در طول تاریخ بابل باستان بود. شواهد به دست آمده از مصر باستان، بیانگر قدرت و نفوذ بین المللی کاسی ها در دوره فرمانروایی شان بر بابل است، اما حکومت آنان به دلیل مشکلات عدیده ی داخلی و حوادثی که در صحنه آسیای غربی باستان اتفاق افتاد، دچار انحطاط و فرسودگی شد.

از هر شخصیت تاریخی که سخن گوییم، به ناچار داده های تاریخی زمان و زندگیش از الویت برخوردارند، این داده ها، اما نشانگر شخصیت و اهداف او نیستند. اهداف معمولا گاه ناپیدا و پنهان اند و از خلال شواهد می توان تصویری از آنها به دست داد.

شادروان دکتر محمد امین ریاحی، فردوسی‌شناس، شاهنامه‌پژوه و رئیس بنیاد شاهنامه در روز فردوسی به نزد معبود خود رفت. و اینک هشت سال از درگذشت آن بزرگمرد تاریخ و فرهنگ و ادب ایران می‌گذرد و ما از فیض وجود این بزرگ مرد و دانشمند نامی بی‌نصیب مانده‌ایم.

اشاره: بخش نخست این نوشتار که برگرفته از کتاب «حیات فکری ـ سیاسی امامان شیعه‌(ع)» است، به اینجا رسید که نوبختی ضمن بحث درباره فرقه دوازدهم از فرَق شیعه که همان امامیه بوده‌اند، به بخشی از مبانی این مکتب در موضوع امامت اشاره می‌کند که ذکر شد و اینک دنباله سخن:

اساس بحث ما براى بررسى نورومیتولوژى در این سلسله مقاله، همانا متن شاهنامه است.اما در همین آغاز متوجه مى شویم که براى چنین بررسى اى ناگزیر از مراجعه به متون دیگر هستیم و اگر پایه بررسى را خود متن شاهنامه به تنهایى بگذاریم چندان راه به جایى نخواهیم برد.همانطور که خواهیم دید تنها از این طریق است که مى توانیم قرائت شاهنامه را بخصوص از مفاهیم منحصر بفردى همانند کیومرث درک نماییم.

این مقاله به قلم ینس شاینر، اسلام پژوه آلمانی و استاد تاریخ و رییس گروه پژوهشی تاریخ دانشگاه جورج آگوست گوتینگن آلمان، نوشته شده است. او رساله دکتری خود را پیرامون نقد روایتهای فتح دمشق نوشت و مقاله حاضر نیز برگرفته از همین رساله است که به بررسی و نقد قدیمی ترین روایتهای اسلامی درباره فتح دمشق می پردازد.

از جمله متونی که در قالب سیاستنامه یا اندرزنامه دارای سبک ادبی و سیاسی بسیار زیبا می باشند؛ می توان به تعدای از آداب الملوك های فارسی اشاره کرد. قابوسنامه کیکاووس بن اسکندر، سیاستنامه خواجه نظام الملک و نصیحۀالملوك غزالی و دو اثر به نام های تحفه؛ در اخلاق و سیاست و تحفۀ الملوك از مؤلفانی گمنام را باید نام برد.

بخش تاریخ ماهنامۀ فرهنگ امروز در شمارۀ ۱۳ خود در بحثی تحت عنوان «ایران‎شناسی ایرانی»، به بررسی فلسفۀ وجودی رشتۀ ایران‎شناسی در ایران پرداخته است. بحث با سرمقاله‎ای از دبیر پرونده با عنوان «کشکول ایران‎شناسی به کدام سو می‎رود؟» آغاز می‎شود.

فرهنگ سیاسی ایران در سده های میانه، انتساب خونی به ایران باستان و چهره های اسطوره ای ـ تاریخی آن را یکی از شرایط و ملزومات اساسی کسب مشروعیت، قدرت و از همه مهمتر تداوم آن میدانسته است؛ فقدان آن نیز متقابلاً از آسیبها و خطرات جدی هر حکومتی محسوب میگردید