0 سبد خرید
جستجوی پیشرفته

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

نمایش تا از مورد
نتیجه جستجو برای :
  • امین، ابوموسی | علی بهرامیان اَمین، ابوموسى محمد بن هارون (شوال 170 ـ محرم 198/ آوریل 787ـ سپتامبر 813)، ششمین خلیفۀ عباسی. وی در محلۀ رصافه، در جانب شرقی بغداد، به دنیا آمد (خلیفه، 2/ 758؛ بسوی، 1/ 161؛ طبری، 8/ 233؛ قس: خطیب، 3/ 337). مادرش زبیده، نوادۀ منصور عباسی و همسر محبوب هارون‌الرشید بود (خلیفه، 2/ 740؛ ابن حبیب، 39؛ بلاذری، 3/ ...
  • امین استرآبادی | حسن انصاری اَمینِ اِستَرابادی، محمدامین بن محمد شریف (د 1036 ق/ 1627 م)، از علمای نامدار امامی و بنیان‌گذار گرایش اخباریه. از آغاز زندگی او اطلاعی در دست نیست، ولی می‌دانیم كه مدتی از دورۀ جوانی خویش را در شیراز سپری كرده، نزد شاه تقی‌الدین محمد نسابه مدت 4 سال دانش اندوخته، و از علوم عقلی بهره گرفته است (امین استرابادی...
  • امینجی | مسعود حبیبی مظاهری اَمینْجی (د شوال 1010/ مارس 1602)، فقیه اسماعیلی هندی از فرقۀ داوودیهای طیبی و فرزند جلال بن حسن (بیست و پنجمین داعی مطلق مستعلویان طیبی). وی در احمدآباد گجرات می‌زیست و در همانجا درگذشت (ایوانف، 88؛ پونا والا، «كتاب‌شناسی ... »، 185). امینجی در سلسله مراتب دعوت اسماعیلی به مقامات بالایی دست یافت (دفتری، 303)...
  • امین الدوله سامری | محمد علی مولوی اَمینُ‌الدّولۀ سامِری، ابوالحسن بن غزال بن ابی سعید (598-14 ذیقعدۀ 648 ق/ 1202-7 فوریۀ 1351 م)،پزشك و سیاستمدار در دستگاه ایوبیان. وی از طایفۀ سامری ــ فرقۀ كوچكی از یهودیان ــ بود و سپس مسلمان شد. ظاهراً امین‌الدوله نزد عموی خود پزشكی آموخت، اما از دیگر استادان او در این فن یادی نشده است (نک‍ : ابن‌ابی‌اصیبع...
  • امین الدوله غفاری |
  • امین الدوله | سید علی آل داوود اَمینُ‌الدّوله، میرزا علی خان (1260-1322ق/ 1844-1904م)، از رجال آزادی‌خواه و نوگرای ایران و ازجمله منشیان و نثرنویسان عصر ناصرالدین شاه قاجار. وی فرزند میرزا محمدخان مجدالملك، خواهرزادۀ میرزا آقاخان نوری بود (ممتحن‌الدوله، 35).
  • امین ریحانی |
  • امین السلطان |
  • امین الحسینی | مجدالدین کیوانی , حسن یوسفی اشکوری اَمینُ الْحُسِیْنی، محمدامین بن محمد طاهر(1311-1394ق/ 1893-1974م)، مفتی فلسطین و از نخستین رهبران جنبش فلسطینیان بر ضد سلطۀ انگلیس و صهیونیسم. زندگی پر فراز و نشیب امین را می‌توان به چند بخش تقسیم كرد:
  • امینیه | نورالله کسایی اَمینیّه، عنوان 4 مدرسه در دمشق، بعلبك، بصرى و بیت‌المقدس كه به سبب انتساب به لقب بانیانش «امین‌الدین، یا امین‌الدوله»، امینیه نام گرفته است.
  • امین الضرب | سید علی آل داوود اَمینُ الضَّرْب، عنوان دو تن از رجال دورۀ قاجار:
  • امیة بن اسکر | رضوان مساح اُمَیَّة بْنِ اَسْکَر، امیة بن حُ رثان بن اَسکر(د ح 20ق/ 641م)، شاعر مخضرم و از معاصران پیامبر اسلام (ص). مهم‌ترین مأخذ در شرح حال وی اغانی ابوالفرج اصفهانی است كه خود منبع كتابهای پس از آن بوده است. تاریخ ولادت امیه دانسته نیست، ولی با توجه به عمر طولانی وی می‌توان گفت كه در آغاز هجرت یا آغاز اسلام، مردی كهن...
  • امیة بن ابی الصلت | آذرتاش آذرنوش اُمَیَّةِ بْنِ اَبِی الصَّلْت (د 8 یا 9 ق/ 629 یا 630 م)، فرزند عبدالله ابن ربیعه از تیرۀ قسی، از قبیلۀ بزرگ ثقیف، شاعر و شخصیت پیچیده و مسأله‌ساز دوران جاهلی و صدراسلام. مادرش رقیه دختر عبدشمس ابن عبدمناف بود (ابن قتیبه، الشعر ... ، 369؛ ابن حزم، 268). همسرش ام حبیب نام داشت و دختر ابوالعاص بود (بلاذری، 4(2)...
  • امیة بن خلف | حسن یوسفی اشکوری اُمَیَّةِ بْنِ خَلَف (مق‍ 3 ق/ 624م)، از سران قریش و یكی از مخالفان مشهور پیامبراكرم (ص) در مكه.
  • ان، برهان |
  • انباذقلس |
  • انباری | عنایت الله فاتحی نژاد اَنْباری، ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار (د 304 یا 305 ق/ 916 یا 917 م)، ادیب، لغوی و محدث.
  • انباری |
  • انارک | مژگان نظامی اَنارَك، بخش و شهری در شهرستان نائین استان اصفهان.
  • انبار | عنایت الله فاتحی نژاد اَنْبار، از شهرهای مشهور ایران در دورۀ ساسانی، در كنارۀ شرقی فرات و در شمال غربی تیسفون. ویرانه‌های این شهر در °43 و ´43 طول شرقی و °33 و ´5/ 22 عرض شمالی قرار دارد (EI2).
  • انبیاخوانی |
  • انبیق |
  • انار | علی بلوکباشی اَنار، میوۀ درختی از تیرۀ موردیها یا پونیكاسه، و از جنس پونیكا و گونۀ گراناتوم (گل گلاب، 232؛ ثابتی، 50). برخی از گیاه‌شناسان درخت انار را از گیاهان بومی ایران و سرزمینهای همسایۀ ایران ( بریتانیكا، VIII/ 105)، و برخی دیگر از رستنیهای بومـی سوریه و مصـر دانسته‌انـد (نک‍ : پورداود، اناهیتا، 268). مصریان روزگار ...
  • انبیاء | محمدعلی لسانی فشارکی اَنْبیاء، بیست ویكمین سورۀ قرآن مجید، دارای 7 واحد موضوعی (ركوع)، 112 (یا 111) آیه، 168‘1 كلمه و 870‘4 حرف.
  • انتحال |
  • انتظار |
  • انتزاع |
  • انتفاضه |
  • انجمن آثار ملی | علی میرانصاری اَنْجُمَنِ آثارِ مِلّی، انجمنی كه به همت برخی از ایران دوستان در 1301ش با هدف حفظ آثار كهن ایرانی و معرفی آنها به مردم در تهران تشكیل شد.
  • انجدان | مجید سمیعی اَنْجِدان، از روستاهای قدیم اراك و مركز تجدید حیات فرهنگی ـ تبلیغی و جایگاه امامان اسماعیلی نزاری پس از سقوط الموت.
  • انجمن ادبی ایران |
  • انجمن حکمت و فلسفه |
  • انجمنهای ادبی | ملیحه مهدوی اَنْجُمَنْهایِ اَدَبی، مجالس گردهمایی شاعران و ادیبان فارسی‌زبان كه هدف از تشكیل آنها پرورش فكری و گسترش هنر و ذوق شعری دوستداران شعر و ادب است. در این انجمنها شاعران، سروده‌های خود را می‌خوانند و رئیس مجلس و دیگر حاضران درباب آن اظهار نظر می‌كنند و به اصلاح شعر آنان می‌پردازند.
  • انجمن معارف | علی میرانصاری اَنْجُمَنِ مَعارِف، انجمنی متشكل از برخی معارف دوستان ایرانی كه در 1315ق/ 1897م، به اهتمام شخصیتهایی مانند امین‌الدوله و احتشام‌السلطنه، با هدف تأسیس مدارس جدید و توسعۀ معارف در تهران تشكیل شد.
  • انجیل | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث , فاطمه لاجوردی اِنْجیل، هر یك از 4 كتاب اول عهد جدید كه به ترتیب منسوب به متى، مرقس، لوقا و یوحناست. واژۀ انجیل معرّب اوانگلیون یونانی و اوانگلیوم لاتینی است و اصلاً به معنای مژدگانی، مژده و بشارت آمده است (حداد، 29؛ موفت، مقدمه، 28؛ «كتاب همراه ... »، 206؛ لیدل، 539؛ قس: جفری، 71-72؛ برای این معنی در عهد عتیق، نک‍ : مثلاً ...
  • اندخوی | محسن جعفری مذهب اَنْدْخوی، یا اندخود، شهری در استان فاریاب در شمال غربی افغانستان. این شهر در °65 و ´6 طول شرقی و °36 و ´57 عرض شمالی در حاشیۀ صحرای قراقوم و كنار آب اندخوی واقع شده است.
  • اندرزنامه ها |
  • اندرابی | محمدعلی لسانی فشارکی اَنْدَرابی، احمد بن ابی عمر، از مُقریان بزرگ خراسان در میانۀ سدۀ 5 ق/ 11 م و صاحب كتاب الایضاح فی القراءات. از آغاز زندگی و تحصیلات مقدماتی او اطلاعی در دست نیست. حتى شهرت انتساب او به اندراب، به سبب تعدّد مكانهایی به این نام، نمی‌تواند روشنگر زادگاه و خاستگاه او بوده بـاشد (نک‍ : ه‍ د، اندراب؛ قس: جنابی، 13)...
  • اندراب | مژگان نظامی اَنْدَراب، به معنای میان دو رود، نامی است كه بر چندین مكان اطلاق شده است. اندراب یا اندرابه (یاقوت، 1/ 372؛ انصاری، 224)، در نوشتۀ منسوب به موسى خورنی تاریخ‌نگار ارمنی سدۀ 5 م به صورت اندراپ نیز آمده است (ماركوارت، 17). هیون تسیانگ، راهب بودایی اهل چین در نیمۀ نخست سدۀ 7 م در كتاب خود، آن را به صورت «آن ـ تا ...
  • اندی | عنایت الله رضا اَنْدی، نام قومی كوچك در منطقۀ كوهستانی غرب داغستان. اندیها خود را به زبان محلی، كوآنال می‌نامند (بنیگسن، 19؛ آكینر، 246؛ BSE2, II/ 426). قوم اندی بیشتر در منطقۀ بتلیخ و اطراف رود قوی سوی اندی سكنى دارند (بنیگسن، آكینر، همانجاها؛ «تاریخ ... »،؛ II/ 121؛ BSE3، نقشۀ بعد از VII/ 145). این منطقه شامل دو قسمت است:...
  • انزال |
  • اندیمشک | مژگان نظامی اَنْدیمِشْك، شهرستان و شهر مركز آن واقع در استان خوزستان. نام اندیمشك به پیشنهاد فرهنگستان ایران برای روستای صالح‌آباد از توابع دزفول برگزیده شده است (امام شوشتری، 234، 235؛ لغت نامه ... ). اندیمشك یا اندامِش نام كهن شهر دزفول (ه‍ م) و پل بزرگ مجاور آن نیز بوده (حمدالله، 111؛ امام شوشتری، 228) كه در میانۀ راه...
  • اندیجان | احمد پاکتچی اَنْدیجان، شهری در آسیای مركزی واقع در جنوب شرقی درۀ فرغانه و كرانۀ چپ سیحون علیا كه چندین سده، مركز سیاسی و فرهنگی ناحیۀ فرغانه بوده است. این شهر اكنون در جمهوری ازبكستان و در نزدیكی مرز آن با قرقیزستان قرار دارد (طول °40 و ´43 شرقی و عرض °72 و ´25 شمالی).
  • انساب، علم |
  • انسان |
  • انساب الاشراف | علی بهرامیان اَنْسابُ الْاَشْراف، عنوان اثری در تاریخ سدۀ اول اسلام و انساب عرب، تألیف احمدبن یحیى بلاذری (د 279 ق/ 892 م). این كتاب كه می‌توان آن را بزرگ‌ترین اثر تاریخی برجای مانده از سدۀ 3 ق دانست، به رغم نامش تنها نسب‌نامه نیست، بلكه موضوع نسب‌شناسی در برابر اطلاعات گرانبهای تاریخی و جنبۀ تاریخ‌نگاری آن، حجم اندكی را ...
  • اندلس | آذرتاش آذرنوش , عنایت الله فاتحی نژاد , احمد پاکتچی , بخش فلسفه , محمدرضا ناجی , یونس کرامتی , قاسم طویر اَنْدَلُس، نامی كه مسلمانان به بخشی از شبه جزیرۀ ایبری، در كنار مدیترانه، واقع در جنوب اسپانیا و جنوب شرقی پرتغال و گاه به تمام آن داده‌اند. اندلس از نام واندالها، قبیله‌ای از مردم ژرمن، گرفته شده است كه در اوایل سدۀ 5 م، پس از تجزیۀ امپراتوری روم غربی، چندی در جنوب اسپانیا سكنى گزیدند (عنان، 1/ 17، 50-51). ا...
  • انشاء |
  • انس بن مالک | عبدالامیر سلیم اَنَسِ بْنِ مالِك، ابوحمزه (د 93 ق/ 712 م)، صحابی پیامبر (ص). وی از انصار و از طایفۀ خزرجی بنی نجّار بود (كلبی، 2/ 49؛ ابن‌سعد، 7/ 17). پس از مهاجرت رسول اكرم (ص) به مدینه، مادرش و به قولی شوهر مادرش ابوطلحه، او را به حضور پیامبر آورد و خواست كه آن حضرت وی را به خدمت بپذیرد (همو، 7/ 19؛ ذهبی، سیر ... ، 3/ 398...
  • انزلی | عنایت الله رضا اَنْزَلی، شهرستان و شهری بندری در استان گیلان و تالابی به همین نام در این شهرستان.

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: