گفتگو

دکتر مهدی محقق، ادیب، فقیه، مصحح و شارح کتب فلسفی، متولد بهمن ۱۳۰۸ خورشیدی، استاد دانشگاه تهران است. او در شهر مشهد به‌دنیا آمد و دارای مدرک دکترا در رشته زبان و ادبیات فارسی و رشته الهیات از دانشگاه تهران است. محقق، بنیان‌گذار دایره‌المعارف تشیع و عضو سابق هیأت امنای بنیاد دایره‌المعارف اسلامی و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی است. هم‌کلاسی و هم‌شاگردی دکتر شهید بهشتی در دانشکده معقول و منقول یا همان الهیات بعدی بوده است. هردو به شوق دانستن و یادگیری بیشتر از حوزه به دانشگاه آمده بودند.

7 تیر ماه در تقویم ما، با شهادت روحانی‌ای گره خورده‌است که تاریخ انقلاب ایران از حضور و تلاش‌های سترگش به خود می‌بالد. حضور پر اثر آیت‌الله شهید دکتر سید محمد حسینی بهشتی، تنها محدود به قبل از پیروزی انقلاب نیست، ایشان با تصدی نهادهای کلیدی و تلاش برای تدوین قانون اساسی خدمات ارزشمندی را به جامعه ما در بعد از انقلاب نیز داشته‌است. به زعم بسیاری، شهید آیت‌الله بهشتی «فقیهی سیاستمدار» شناخته می‌شود اما باید گفت که وجوه فلسفی اندیشه‌های او، کم از وجهه سیاسی او ندارد و به این اعتبار، می‌توان او را «فیلسوفی برجسته و متفکری عمیق» خواند که همواره کوشید تا با افکار و آثار خود در رابطه با مسائل بنیادین انسان امروز روشنگری کند. شهید بهشتی پیرامون «انسان، آزادی و جایگاه آن در جامعه» بسیار دغدغه‌مند بود.

به خانه‌ات، به همسرت،به ماشین ات، به همه آنچه داری و حتی به خودت در آینه با صورت خیس و آب زده که هنوز میان گنگی خواب و بیداری تاب می‌خورد نگاه می‌کنی.اما فقط نگاه.به راه نگاه می‌کنی، به شهر، به کتاب هایت در قفسه کتابخانه و... تا آن روز برسد. روزی برای مواجهه به قول جین کازز...روزی که اتفاقی می‌افتد و تو با همه وجودت لمس «هیچ‌چیز تا ابد بر جای نمی‌ماند، پروژه‌ای که سراسر سال روی آن کار کرده‌اید، مثل برق فراموش می‌شود. روزی خواهید رفت، همراه با فرزندان و فرزندان فرزندان‌تان. حتی یک کتاب، یک اثر هنری بزرگ، یا یک نظریه مهم پفی می‌کند و در تاریکی محو می‌شود.» مواجهه‌ای که در عین حال که مرگ نیست نوعی مرگ همه یا بیشتر معناهایی است که در زندگی برای خود جمع کرده بودیم برای بار دادن به ساعت هایی که می‌گذرانیم...

«تاریخ‌نگاری در اسلام» عنوان کتابی است به قلم گروهی از مورخان و محققان تاریخ اسلام که توسط دکتر یعقوب آژند به فارسی برگردانده شده و نشر گستره آن را به بازار عرضه کرده است. در این کتاب تاریخ‌نگاری اسلامی از قرن سوم هجری تا دوران شکوفایی اسلامی در اسپانیا مورد واکاوی قرار می‌گیرد و در ادامه تاریخ‌نگاری نوین در اسلام بررسی می‌شود. مورخان و پژوهشگرانی چون هامیلتون گیپ، کلمان هوار، شارل پلا، فیلکس تاور، برنارد لوئیس، ریچارد فرای و... هر کدام فصلی را به این موضوع اختصاص داده‌اند.

هایدگر از جمله فیلسوفانی است كه به‌جد تاثیری ژرف بر اندیشه و فلسفه در ایران معاصر داشته است. از این رو برخی درصدد نقد و بررسی چگونگی حضور تفكر هایدگر در این دیار و تاثیر آن بر تاریخ تفكر معاصر ما ایرانیان و بحث و گفت‌وگو درباره پرسش‌های بسیاری كه در خصوص این موضوع وجود دارد، برآمده‌اند. در این میان عده‌ای به كار ترجمه آثار هایدگر روی آوردند و برخی نیز نسبت به آثار شارحانی كه درمورد هایدگر دارای ایده‌ها و نگرش‌های خاصی بودند توجه نشان دادند.

مدیر دفتر مشاوره حقوقی اهل قلم گفت: بر اساس یکی از مواد اکثر قراردادهای نشر، پدیدآورنده اثر امتیاز چاپ آن را به ناشر واگذار می کند در حالی که ناشر هیچ تعهدی در مورد زمان انتشار چاپ اول کتاب نمی دهد.

مارتین جی، شارح معروف مکتب فرانکفورت، معتقد است مفهوم سنت فقط در پاسخ به تغییرات برخاسته از مدرنیته در غرب توسعه و گسترش پیدا کرد. جریان سنّت‌گرایی را رنه‌گنون، فیلسوف فرانسوی تأسیس کرد و توسط آنانده کنتیش کوماراسوامی، هویت نظام‌واری یافت و با مطالعات فریتیوف شووان، تیتوس بورکهارت، ماركوپولیس، مارتین لینگز توسعه یافت و به گفتمان و جریان فکری خاصی بدل شد.

عبدالحمید قدیریان در جمع هنرمندان انقلاب اسلامی چهره‌ای شناخته‌شده است؛ او مسئول دفتر مطالعات کاربردی هنر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی است. دغدغه‌ قدیریان در یک کلمه، «معنویت» است و به فرهنگ و هنر و مطالعات پژوهشی در این دو حوزه، برای تجسم بخشیدن به همین دغدغه‌ می‌پردازد. این دغدغه از او چهره‌ای ساخته که به اعتراف اهل فن، «هنر را برای آرمانی فرهنگی و تربیتی دنبال می‌کند».

اشراف و رجال چگونه گنجینه ‌‌کتاب‌های کهن را حفظ کردند در خیابان جمهوری، جایی میان میدان بهارستان و چهارراه مخبرالدوله، کتابفروشی‌هایی وجود دارد که هریک گفتنی‌های بسیاری از تاریخ معاصر ایران در خود نهفته‌اند. بخشی از این ماجراها گاه در نوشته‌ها و گفتارها شنیده می‌شوند. این کتابفروشی‌ها روزگاری مکان رفت‌وآمد گروهی بزرگ از مردم درس‌خوانده و اشخاص صاحبنام بودند که همه‌شان فارغ از جایگاه و موقعیت، یک موضوع ارزشمند مشترک، یعنی کتاب داشتند. این همپایگی در تاریخ ایران، رخدادی شیرین و خاطره‌انگیز است.

ترجمه در ایران،‌تاریخ دیرینه و مخاطرات گوناگونی داشته‌است. آغاز ترجمه در ایران عصر پیش از مادها را هم در بر می‌گیرد و این بدان معناست که از زمانی که خط در ایران باستان ابداع شده درکنار آن فن ترجمه برای ارتباط‌گیری طوایف و قوم‌های مختلف از ضروریات و نیازهای انسان اولیه به‌شمار می‌رفته است. تاریخ ترجمه درایران، از دیرینه‌ترین روزگار تا عصر حاضر، شاهد پیدایش و ظهور چندین جنبش ترجمه در چند دوره متفاوت تاریخی بوده است.