مقاله

آجر یکی از مصالح متداول ساختمانی در سراسر خاور نزدیک در دوران باستان بوده است و در هزاره های پیش از میلاد در ایران به کار می رفته است. آثار گوناگون معماری به جای مانده از دوران های مختلف در ایران شاهد نمونه های ارزشمند از هنر استادکاران ایرانی در آفرینش سطح های آجری و زیباترین طرح ها و تناسب های زیبا و موزون است. « آجر به عنوان یک عنصر کامل در معماری ایران به کار رفته است.

یادداشت مترجم: نگارنده این مطلب یکی از چهره های برجسته جهانی در عرصه پژوهش های ایران شناسی، به ویژه زبان شناسی ایران باستان، است. معرفی مختصر این چهره در پایان هردو بخش ارائه شده، اما در این نقطه آغازین اشاره ای به روش شناسی کار او خالی از اهمیت نیست. کمبود داده ها و دانستنی های یقین آور در رابطه با تاریخ و فرهنگ ایران باستان، که به طور عمده ریشه در عدم دسترسی به بخش عمده ای از شواهد نوشتاری و مادی ای دارد

حرکت پیاده طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابه‌جایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهم‌ترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به‌شمار می‌رود. برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری در بسیاری از شهرهای جهان است.دلزدگی مردم از زندگی ماشینی و تبعاتی که دنیا از افزایش تعداد خودروها در شهرها متحمل شده و آلودگی‌های زیست محیطی و افزایش میزان مصرف سوخت در جهان، نیاز به فضاهای عاری از وسایل نقلیه را بسیار برجسته کرده است.در سال 1997 در کنفرانسی در لیون فرانسه بحث «حرکت به سمت شهرهای پیاده» مطرح شد.

آنچه در این پژوهش آمده، شامل مطالبی است که نگارنده در مطالعات اجتماعی و انسانی پیرامون برخی از دیدگاههای اخلاقی در ادارة زندگی فردی و اجتماعی و در محیط زیست و اشتغال که از آن به «اخلاق کاربردی» تعبیر می‌شود، ملاحظه کرده و با استناد به منابع علمی و مشاهدات عینی و تفحص در این زمینه به قدر کفایت و ضرورتی که برای جامعه کنونی متصور است، عنوان کرده است و طبیعی است نمی‌تواند جامع آنچه در اطراف و اکناف این موضوع گسترده به دست می‌آید، باشد که مستلزم استقصای تام و حضور در نواحی مختلف خواهد بود.

انحطاط و فروپاشی ایرانیان در زمینه‌های فکری و نظامی با آغاز پیشرفت بریتانیا و روسها همزمان شد. از دید‌گاه روسیه، ایران هرچه ناتوانتر باشد برای آنان بهتر خواهد بود. ایران قدرتمند حتی در زمان پتر کبیر هم مانع و سد بزرگی در راه توسعه‌طلبی روسها بود. پتر کبیر همیشه در آرزوی دست‌یافتن به خلیج‌فارس بود؛ آرزویی که از طریق سرزمین ایران می‌توانست برای او آسانتر محقق شود.

آینده‌نگری علمی مقدمات و شرایط و زمینه‌ای دارد که به‌ دل و جان مردمان پیوسته است و نویسندگان و شاعران و فیلسوفان در تمهید و فراهم آوردن آن مشارکت داشته‌اند. جهان جدید و متجدد جهان تحول و تغییر است و این تحول در صد سال اخیر در همه‌جا و به‌خصوص در جهان توسعه نیافته باید بر وفق برنامه انجام شود. آدمیان همیشه آینده بین و آینده‌نگری بوده‌اند؛ زیرا همیشه با زمان می‌زیسته‌اند. تنها موجودی که زمان دارد و آینده را درک می‌کند، انسان است. تا این اواخر آینده‌نگری برای مواظبت و پیشگیری و نظارت و بشارت و انذار نبود. اما اکنون در جهان تحول و تغییر که نمی‌توانیم از تغییر بر کنار باشیم، ناگزیر باید بکوشیم از تغییری که فکر می‌کنیم مضر است، پیشگیری کنیم.

براستی در عمر هفتاد ساله‌ام، که پنجاه و یک سالش در مصاحبت مهرانگیز و فرهنگ پرور و حکمت‌آمیز استادم کامران فانی گذشته است، کمتر کسی را در پایه فضل و فرهنگ و فروتنی او دیده‌ام. از او بیش از هر کسی علم و علم دوستی و علم‌آموزی آموختم. اتحاد عاقل و معقول یا عالِم ومعلوم را در وجود شریف او متجلی و مجسم دیده‌ام.

کتابفروشی نشر «هنوز» که ۲۲ خرداد به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد، از ۶ مرداد میزبان نشست‌های فرهنگی و هنری خواهد بود و احمد پوری مترجم و نویسنده نخستین میهمان «سه‌شنبه‌های هنوز» است.

آب در تاریخ ایران و برای مردمان این تمدن کهن، همواره اهمیتی ویژه داشته است؛ در سرزمینی که بخشی قابل‌توجهی از آن کم‌آب و خشک است و داریوش هخامنشی، پادشاه قدرتمندش در یادمانی تاریخی از اهورا مزدا می‌خواهد این سرزمین را از سه دشمن که مهم‌ترین آنها خشکسالی است دور نگه دارد. این درحالی است که در تاریخ کهن ما و بر اوراق کتاب مقدس زرتشتیان الهه آب، آناهیتا، جایگاهی والا دارد و در پیوند با نقش زن و زندگی‌بخشی او، کیفیت عمیق معنایی را به ادبیات و تاریخ ایران می‌بخشد. پیوند آب با آیین‌های مذهبی به دوران اسلامی نیز کشانده شده است.

با جستجوی اجمالی که برای اطلاع بر ترجمه و احوال خازن کردم، جز آنچه ثعالبی در یتیمه‌الدهر (ج۳، ۳۲۵ـ ۳۳۹) در ذیل عنوان ابومحمد خازن،‌ و مختصراتی که در ضمن شرح احوال صاحب بن عبّاد و دیگر تضاعیف همان فصل «شعرای صاحب» آورده است، مع‌الاسف در هیچ مرجع دیگری اثری از این «خازن» نیست.