مقدمه: در مقاله پیش رو ابتدا به بررسی مفهوم روزه داری از نگاه سعدی می پردازیم و آداب خوردن و مفاسد پرخوری و محاسن اعتدال در آن را یادآور خواهیم شد؛ سپس خواهیم دید که چگونه حافظ به عنوان یک ناقد جامعه دینی به آسیب شناسی رمضان و روزه داری در جامعه دینی زمـان خویش می پردازد. آنگاه برداشت متعالی و عمیق مولانا از روزه داری را به تصویر خواهیم کشید. همه ما از رمضان، بهرهای و نصیبی داریم. هر كدام از ما هرچند از فضاهای معنوی و عبودی فاصله گرفته باشیم و زنگار دنیا بر آیینه قلوبمان نشسته باشد، در این ماه به قدر طاقت خویش بویی استشمام میكنیم و بهرهای میبریم.
همه انسها و همنشینیها و خلوتگزینیها، پرتو جمال اوست؛ و همه دهشتها و هیبتها و وحشتها، پرتو جلال اوست. پس هرگاه خدا با لطف و مؤانست، بر قلب سالك تـجلی كند، او به یاد جمال خدا میافتد و میگوید: «الّلهم انی اسألك بجمالك»؛ و هرگاه با قـهر و عظمت و كبریا و سـلطنت خود تجلی كند، سالك یاد جلال او میافتد و میگوید: «الّلهم انی اسألك بجلالك». اولیا و سالكان و مـهاجران الیالله و آنان كه بر گِرد حریم كـبریای خدا طواف میكنند، احوال و اوقات و واردات و مشاهدات و خطورات و اتصالاتی نسبت به محبوب خویش دارند و محبوب و معشوق نیز تجلیات و ظهورات و الطاف و كرامات و اشارات و جَذَبات و جَذَواتی نسـبت به آنها دارد؛ و به طـور كلی سالكان هر حال و وقتی كه دارند، مـحبوب، به مناسبت همان حال و وقت بر آنان تجلی میكند.
در جنب این دو نظریه، دیدگاهی دیگر در زمینه تبیین خاستگاه هنر درخور توجه است و آن نظریهای است كه بر طبق آن اولاً، هنر و از جمله هنر شاعری چونان هر عمل و هر كار دیگر (مثلاً خیاطی یا رانندگی) یادگرفتنی و اكتسابی است و میتوان شاعر شد، همان گونه كه میتوان خیاط شد؛ ثانیاً؛ «ناخودآگاه» انسان در این كار نقش ویژهای دارد و الهام بخش شاعر است. بدین معنا كه مجموعآموختههای شاعر در ناخودآگاه او ثبت و ضبط میشود و در وضعی خاص بدانگاه كه شاعر آهنگ سرودنشعر میكند، الهام بخش او میشود و بدین سان اگر در تبیین مابعدالطبیعی، منشأ الهام، بیرون از انسان و درعالم بالاست، بر طبق این نظریه، منشأ الهام در خود شاعر است و همانا ناخودآگاه اوست
عبدالباقی گولپینارلی، مولویپژوه معروف ترکیه است که بسیاری از آثارش در ایران ترجمه و منتشر شده. سهم دکتر توفیق سبحانی در ترجمه آثار گولپینارلی بیش از دیگران است. وی هماکنون کتابی از این محقق ترک ترجمه کرده که تحت عنوان «تصوف، در یکصد پرسش و پاسخ» اوایل ماه آینده توسط «نشر گستره» منتشر خواهد شد.توفیق سبحانی که از نزدیک با گولپینارلی حشر و نشر داشته در مقدمه این کتاب میگوید: «تأسفم از این است که چرا به اتکای حافظه، نکتههای بسیار مفیدی را که از آن مرد بزرگ میشنیدم، جایی ثبت و ضبط نکردم و همچنین چرا بسیاری از پرسیدنیها را از آن مرد نپرسیدم.»توفیق سبحانی در ادامه میافزاید: «کتاب واقعاً به صورت پرسش و پاسخ است، پرسشها را اگر فراموش نکرده باشم، یک طبیب ایرانی تبعه ترکیه از عبدالباقی پرسیده و او به آن پرسشها پاسخ گفته است.»خود گولپینارلی هم در پیشگفتارش اشاره میکند: « ناآگاهی از کل اعتقاداتی که تاریخ دینی را سرشته است، بخشهایی از شعر کلاسیک و عامیانه ما را قوام بخشیده و حتی انسانیاش ساخته، در طول سدهها جامعه ما را تحت نفوذ خود داشته و با تأثیرهای مثبت و منفی خود رویدادهایی را به وجود آورده است، همگی حاصل ناآشنایی با تصوف است. آنچه میخوانید یک پرسش و یک پاسخ از آن یکصد پرسش و پاسخ است که به تعریف تصوف میپردازد.
اشاره: تازهترین كتابی كه انتشارات اطلاعات از استاد حجتی كرمانی منتشر كرده، «عشق و دعا در رمضان» است كه با مرور بر برخی از دعاهای ماه مبارك، خواننده را با وجوهی از نیایشهای معصومان آشنا میسازد. آنچه در پی میآید، بخش چهارم این كتاب است كه به شرح مختصر و گویای «دعای مشهور سحرهای ماه مبارك رمضان» پرداخته شده است.
زیباییشناسی، به طور عام، به بحث از زیبایی میپردازد و فلسفه هنر به طور خاص به بیان دقیقتر از آنجا كه زیبایی، بر حسب آنكه ساخته دست بشر باشد یا نباشد، به دو قسم طبیعی و مصنوعی، تقسیممیشود و زیبایی مصنوعی هم، كه ساخته دست بشر است، خود شامل زیبایی صنعتی (مثل به كارگیریزیبایی مثلاً در بسته بندیها در كار عرضه كالا) و زیبای هنری (= هنرها= هنرهای زیبا) میگردد.
در فاصله سالهای 1354- 1353 دستکم سه موسسه آموزش عالی برای نخستینبار در شرق ایران آغاز به کار کردند: دانشگاه بلوچستان و دانشسرای عالی (شعبه زاهدان) در استان سیستان و بلوچستان و موسّسه آموزش عالی شوکتالملک در بیرجند واقع در جنوب خراسان. هنوز این بخش از شرق ایران به استان مستقلّ «خراسان جنوبی» تبدیل نشده بود.
روزهای 28 و 29 خرداد همایشی با عنوان «تاریخ و علوم سیاسی» در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار شد. گروه اندیشه پیشتر گزارش سخنرانیهای این همایش را منتشر کرده بود. هاشم آقاجری یکی از سخنرانان روز دوم این همایش بود که به دلیل کمبود جا، متن سخنرانی ایشان با تاخیر منتشر میشود.
اینكه داعش اعلام كرده است كه تشكیل خلافت داده است حرف جدیدی نیست زیرا از ابتدا این گروه تروریستی هدفش را این موضوع مطرح كرده بود. اما نكتهیی كه در این بین در خصوص داعش وجود دارد این است كه خیلیها سوال میكنند چه فرقی بین القاعده و داعش وجود دارد؟ خیلیها آنها را یكی میدانند و آنها را از یك مجموعه میبینند اما آنها تفاوتهایی دارند. جریان داعش گرچه از كنار القاعده به وجود آمد اما رویكردی متفاوت نسبت به القاعده دارد. تفاوت اساسی القاعده با داعش اینجاست كه القاعده در شرایط كنونی هدفش را تشكیل جغرافیایی حكومتی برای خودش تعریف نكرده است اما داعش تفاوت عمدهاش اینجاست كه در پی تشكیل خلافت اسلامی است. از زمان شكلگیری داعش به صورت رسمی از حدود دو سال پیش در شمال سوریه، همكاری نزدیكی با القاعده و جبهه نصرت داشتند.
زندگی ماشینی در دوره مدرنیته و دوری انسان از طبیعت؛ اسباب غفلت و از خودبیگانگی بیشتر انسان نسبت به دورههای گذشته شده است. پیچیدگی دوره تجدد و سرعت گرفتن همهچیز، سبب شده انسان دوره مدرن برای تدارك امور زندگی دنیوی خود از صبح تا پاسی از شب، جزیی از ماشین دوره ماشینیسم شود. هنرمند بزرگ چارلی چاپلین در فیلم «عصر جدید»(Modern Times) این وضعیت وجودی را هنرمندانه به نقد كشیده است. ماه رمضان فرصتی الهی برای بازسازی معنوی انسان در برهوت هیاهوی ماشین و كامپیوتر است.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید