استاد «بهرام بیضایی» که در سینما و تئاتر بلندآوازه است، در کار پژوهش نیز نامی وزین دارد. آنچه ایشان درباره نمایش در ایران، چین، هند و ژاپن فراهم آوردهاند در زمره کتابهای آموزشی دانشگاهی و نیز از کتب مرجع به شمار میآید. استاد بیضایی روی «هزار و یک شب» هم کارکرده است. دو نمایشنامه «هشتمین سفر سندباد»1، «شبهزارویکم»2 و نیز دو پژوهش «ریشهیابی3درخت کهن» و «هزار افسان کجاست؟» از آن جملهاند.
ما باید امر به معروف و نهی از منکر را به معنای مجبور کردن ندانیم، بلکه به معنای راهنمایی کردن و وادار کردن بدانیم که کار خدا همین است و کار ما هم باید همین باشد و این راهنمایی و وادار کردن اصلا نیازی به زور و اجبار ندارد، زیرا انسان با زور و اجبار راهنمایی نمی شود، بلکه سرکوب می شود و از انسانیت در می آید.
کاربرد روش قیاس در علم پزشکی نیز معمول بود و از میان سه مکتب طبّی یونان قدیم، یعنی اصحاب القیاس و اصحاب التّجارب و اصحابالطّبّ الحیلی، مسلمانان نخست، روش اصحاب قیاس را بر روشهای دیگر ترجیح میدادند (مسعودی، مروج الذَهب، ج 4، ص 79) و سپس بدان نتیجه رسیدند که قیاس باید با تجربه همراه باشد و محمد بن زکریای رازی صریحاً میگوید که از هر دو روش استفاده میکرده است: «و بقیت زماناً اطلب بالتّجربه و القیاس» (الشُکوک علی جالینوس، ص 63).
ابن رشد نوشت:«واجب است بر ما كه بر نوع نظر گذشتگان در موجودات عالم و شیوه استدلال آنان طبق موازین و شرایط برهان نظر افكنده، با دقت نظر آنچه را كه گفتهاند و در كتب خود ثبت كردهاند، مورد توجه قرار دهیم. آنچه درست است قبول كنیم و بدان مسرور شویم و سپاس داریم و به آنچه نادرست است به درستی واقف شده، از پذیرش آن عذر خواهیم و آنان را هم در این امر معذور داریم.
کودک بودم و به مقتضای سن با همسنان خود یعنی بچههای شش ـ هفت ساله فامیل در منزل بازی میکردیم. عصر تابستان بود و شهر قم ایام گرم خود را طی میکرد. پدرم در زیرزمین استراحت میکردند. سر و صدای بچهها ایشان را از خواب بیدار کرد. آمدند و خطاب به من جملهای گفتند که اینجانب اگرچه آن روز نفهمیدم ولی عیناً به خاطر سپردهام و بعدها به عمق آن واصل شدم. ایشان خطاب به من فرمودند: مصطفی!! این بار تو را تنبیه نمیکنم چون عقاب بلابیان قبیح است. ولی از این به بعد باید بعدازظهرها که وقت استراحت است در منزل سروصدا نکنی. و با وجود این تذکر از این به بعد اگر تکرار شود تنبیه خواهی شد!! (این قاعده فقهی مستند به حکم عقل است و زیربنای اصلی از اصول حقوق بشر و اصل قانونی بودن جرم و مجازات در قوانین اساسی دنیای معاصر را تشکیل میدهد. یعنی مجازات کردن برای عملی قبل از ممنوع ساختن آن زشت است)
روششناسی به معنای تعیین راه و مسیر است. وقتی از روششناسی در امر پژوهش و تحقیق صحبت میکنیم، هدف تعیین راه برای رسیدن به نتیجه مورد نظر است. در علومی مانند علوم اجتماعی، تاریخ و زبان شناسی که خود، تولید روش داشتهاند روششناسی به گزینش از میان روشهای تولید شده گفته میشود؛ اما باید بررسی کرد در حوزه علوم قرآنی که از روشهای تولید شده در علوم دیگر استفاده میکند، چقدر ظرفیت برای زایایی در حوزه روش وجود دارد. سرآغاز استفاده از روشهای جدید در حوزه مطالعات قرآنی مربوط به مستشرقین است از این رو اگر به دنبال روششناسی مستشرقین در حوزه مطالعات قرآنی هستیم، قبل از هر چیز باید به دیسیپلینها و رشتههای علمی که با مطالعات قرآنی گره خوردهاند، پاسخ دهیم. مواجه شدن با قرآن از منظرهای مختلف باعث شده تا تنوعی از حیث روش در حوزه مطالعات مستشرقین دیده شود. اگر بخواهیم استقرای ناقصی از این حوزههای دیسیپلینی انجام دهیم و حداقل به چند شاخه اصلی آن توجه کنیم شاید بتوان آنها را در سه گروه اصلی بر اساس سه حوزه رشتهای طبقه بندی کرد.
خداي متعال در كلام خود ميفرمايد: «و اعبدوا الله و لا تشركوا به شيئا: خدا را بپرستيد و هيچ چيزى را (در عبادت) شريك او قرار مدهيد.» (نساء، 36) و ظاهر اين كلام نهى از پرستش معمولى بتهاست؛ چنان كه ميفرمايد: «و اجتنبوا الرّجس من الاوثان: دورى گزينيد از پليديها كه بتها باشند»(حج،30)؛ ولى با تأمل و تحليل معلوم ميشود كه پرستش بتها براى اين ممنوع است كه خضوع و فروتنى در برابر غير خداست و بت بودن معبود نيز خصوصيتى ندارد؛ چنان كه خداى متعال طاعت شيطان را عبادت او شمرده و ميفرمايد: «الم اعهد اليكم يا بنى آدم ان لا تعبدوا الشيطان: اى بنىآدم، آيا به شما فرمان ندادم كه شيطان را مپرستيد؟»
آیت الله محمدرضا مهدوی کنی، سحرگاه روز سه شنبه بیست و هشتم مهرماه سال یکهزار و سیصد و نود و سه در هشتاد و سه سالگی درگذشت و با فوت او، انقلاب اسلامی یکی از پیشگامان نهضت امام خمینی(ره) را از دست داد. ترسیم تصویری درست و دقیق از زندگانی مردی که همه عمر خود را در ایمان و مجاهدت و مبارزه و تعلیم و تعلم صرف کرده، آسان نیست. هیچکس نمی تواند مدعی شود که آیتالله مهدوی کنی را با همه خصوصیاتی که در طول عمر پربرکت خود داشته، به صورت کامل شناخته است، هر چند، مسلما بعضی یاران و نزدیکان او، وی را بیشتر و بهتر از دیگران می شناختهاند. می توان ابعاد مختلف شخصیت معنوی او را، به تفکیک، مورد توجه و بررسی قرارداد.
بحث به اینجا رسیدکه آیا روح قبل از بدن بوده یا نه؟ عدهای از فلاسفه و مفسران و اخباریین، فرمودهاند که روح قبل از بدن بوده و همه ارواح در جایی جمعند كه در روایات «عالم ذَر» و «عالم میثاق» نامیده شده است و اینها از قرآن و روایات و دقتهای فلسفی دلیل داشتند. باز عدهای از بزرگان فلاسفه، نظیر صدرالمتألهین و از مفسران نظیر علامه طباطبائی و از اخباریین مانند مرحوم فیض میگویند روح بعد از جسم پیدا میشود. وقتی بچه متولد شود، جسم است (جسمانیهالحدوث است) و کمکم روح در او پیدا میشود. صدرالمتألهین برای همین یک قاعده درست کرده (حركت جوهری) و اینها برآنند كه: روح بعد پیدا میشود.
سرّ پیشرفت مسلمانان در همه زمینههای علوم و صناعات از دو بیت یادشده آشکار میشود، که در نخستین حضرت رسول اکرم(ص) فرمود: «اطلبوا العلم و لو بالصّین» (الجامع الصغیر، جلالالدین سیوطی، قاهره 1325ق، ج1، ص143) و در دومین جانشین بهحقّ او که: در بود مر مدینه علم رسـول را زیرا جز او نبود سزای امانتش
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید