مقاله

هنگامی که مسأله‌ای پیش می‌آید یا به لحاظ فکری یا در اجرای کاری دچار مشکل می‌شویم، گاهی دیگری و یا دیگران را به «گفتمان» فرامی‌خوانیم. برای نمونه می‌گوییم اگر گفتمان کنیم، مطلوب‌تر است و به نتیجه بهتری خواهیم رسید. در حالی که اینجا مقصود ما «گفتگو»ست. اگر هم توضیحی بشنویم که این دو مفهوم با هم تفاوت دارند و معنای آنها یکی نیست، گاهی اعتنا نکرده و به گونه‌ای سختگیر خوانده می‌شویم! در حالی که باید نسبت به کاربرد یک واژه و مفهوم، دقت کنیم و به طور دقیق، خودمان بدانیم که مقصودمان چیست و در انتقال مقصود خویش نیز روشن و بدون ابهام سخن بگوییم.

در دنیای مصرف زده و تجمل گرای امروزی، گرایش به کالا ها و اجناس خارجی شتاب چشمگیری پیدا کرده تا جایی که برخی رفتارهای فرهنگی از جمله چشم هم چشمی و میل به ممتاز بودن و متمایز بودن در طبقات مختلف اجتماعی و بویژه طبقه متوسط جامعه، گرایش مستمر به تامین وسائل رفاهی، لوازم لوکس و کم مصرف و مواد آرایشی، بهداشتی و تزیینی را دو چندان و گاهی بیمار گونه کرده است؛ تا حدی که امروزه بخش قابل توجهی از هزینه های برخی خانوارهای ارزش گریزو مصرف زده از سنتی تا مدرن، صرف خرید این کالاها و مواد می شود.

باقر رجبعلی با بیان این مطلب در یادداشتی با عنوان «سایه‌روشن داستان‌های کوتاه سیمین» که به مناسبت سالگرد تولد سیمین دانشور (هشتم اردیبهشت‌ماه) در اختیار بخش ادبیات و نشر ایسنا گذاشته نوشته است: اغلب، این نویسنده نام‌آور را با رمان «سَووشون» (یا سُووشون) و مقداری هم با رمان‌های «جزیره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» می‌شناسند.

سال گذشته مقاله‌ای از نگارنده به نام «کارگردانی در صحنه موسیقی» در خصوص استاد فقید اسماعیل مهرتاش منتشر شد.

محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی هفته گذشته در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور حضور یافت به طرح ایده‌های خود برای حرکت ایران به سمت توسعه پرداخت. در سازمانی که پس سال از چشیدن سال‌ها طعم انحلال، در دولت یازدهم دوباره احیاء شده است و همگان امیدوارند تا نقش خود را در تدوین برنامه‌های توسعه کشور یابد.

تاریخ تمدن دورانت بسیاری از داوری‌های ویل دورانت درباره‌ی نیات درونی شاهان و حاکمان و نیز دلایل شکل‌گیری تمدن‌ها و اضمحلال آن‌ها به حیطه‌ی نظریه‌پردازی نزدیک می‌شود و همچون همه‌ی نظریات، قابلیت صدق و کذب را در خود همراه می‌سازد./ویل دورانت تنها زمانی به بررسی زندگی قدرتمندان می‌پردازد که آن نام‌ها توان نورپردازی بيشتري بر جنبه‌های تمدنی و فرهنگی را داشته باشند و در روشن‌تر کردن شرایط ظهور و بروز فرهنگ‌ها، نهضت‌ها و فعالیت‌ بشر و مراحل بلوغ وی یاریگر باشند.

اراسموساراسموس، از دانشمندانِ بزرگ رنسانس، یکی از پرچم‌دارانِ صلح و مدارایِ مذهبی بود.در اوایل قرن شانزدهم، روزگارِ آزار مذهبی و جنگ‌های پی‌درپی، دِسیدِریوس اِراسموس در مقامِ نخستین پرچم‌دارِ مدرنِ مدارا و صلح سر برآورد.با تنها سلاح‌اش یعنی قلمِ ‌پر نوشت، «من عاشق آزادی‌ام.» او آزار و شکنجه را چه از سویِ کاتولیک‌ها و چه پروتستان‌ها محکوم کرد و از اولین کسانی بود که گفت، مذاهب مختلف باید در صلح و آرامش نشو و نما کنند.

دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی از معدود شخصیت‌های علمی است که در عبور از مرز هشتاد سالگی نیز هر روز می‌شکفد و هر سال برگ و بار و ثمره بیشتر می‌دهد. از این منظر شاید نتوان از همگنان، کسی را همتای او دانست. حکیمی که با طراوت و شادابی تمام در کلاس درس حاضر می‌شود، دانشگاه می‌رود، محفل بحث آزاد دارد، در محافل و مجالس علمی حضور فعال می‌یابد و از طریق رسانه‌های فراگیر ارتباطی عمیق، وثیق و فزاینده با مخاطبان برقرار می‌کند.

در مورد منشأ شکل‌گیری علوم انسانی به معنای جدید همواره چنین ادعا می‌شود که این علوم از قرن 17 و 18 متولد ‌شد. اما حقیقت این است که «مطالعات تاریخ» به عنوان یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های بشری و از شاخه‌های علوم‌انسانی از قدیم حضوری مسلم داشته‌است و می‌توان از آثاری همچون «تاریخ طبری» به عنوان شاهکارهایی نام برد که فارغ از ارزش‌های ادبی خاص خود بخوبی توانسته‌اند تصویری از فضای گفتمانی حاکم در آن دوره را منعکس کنند. «علم النفس» یا روان شناسی نیز از دیگر شاخه‌های علوم انسانی است که قدمت آن به زمان فیثاغورث باز می‌گردد. از این رو، صحبت از «علوم انسانی» به عنوان یک مفهوم «جدید» در قرون اخیر‌، ادعایی قابل بحث است.

اشیایی که بامداد چهارشنبه به ایران برگشت گل‌نوشته و آثار مربوط به اثر مهر بود که مربوط به محوطه تاریخی چغامیش است. این اشیا قبل از انقلاب در اختیار مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو قرار گرفته بود؛ علت این بود که ایران با این مرکز قرارداد داشت، زیرا این مرکز زمانی فعالیت‌هایی در زمینه مطالعات باستان‌شناسی انجام می‌داد و در عین حال آن مرکز فعالیت هایش در زمینه رمزگشایی کتیبه‌های باستانی بود. به این مناسبت این در اختیار مرکز شرق‌شناسی شیکاگو قرار گرفته بود و به دلیل وقوع انقلاب اسلامی ایران ارتباط حوزه میراث فرهنگی با دانشگاه شیکاگو عملاً قطع می‌شود تا سال 1380که دوباره ارتباط برقرار می‌شود.