مقاله

دکتر کریم مجتهدی، استاد و چهره ماندگار فلسفه غرب در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) قرار داده، اهمیت اندک دوران نوزایی در مطالعات و تألیف‌ها و نیز در فضای دانشگاهی ایران را نقد کرده و از مؤلفان، برنامه‌ریزان و دوستداران فلسفه خواسته است تا پیوستگی سیر تاریخ اندیشه غرب را در نظر داشته باشند.

شواهد نشان می دهد در دوره باستان روشهای پیشرفته آموزش زبان وجود داشته است که بواسطه این روشها ، یادگیری زبانهای اول و دوم و زبانهای بعدی به آسانی صورت میگرفته است به نوعی دیگر میتوان گفت که پیشینیان زبان را کنترل کرده بودند و آن را بدانگونه که خواستشان بود تاب داده بودند و اگر غیر این بود یادگیری همزمان زبانهایی همچون زبان ایلامی ، اوستا ، پارسی باستان ، سانسکریت ، یونانی و غیره برای پیشینیان و بخصوص کاتبان امری دشوار ، مستلزم سالیان سال وقت ، و در برخی مواقع با در نظر گرفتن سیستم نرم افزاری و سخت افزاری دوره باستان امری محال بوده است. اما در دوره باستان روشها و پروسه های آم

آثار حماسى و رزمى، در آغاز پیدایش و تکوین ادبیات اغلب زبانها آمده است و از لحاظ قدمت زمانى، تنها متنهاى مقدس را سراغ داریم که برآنها تقدم دارند. در واقع حماسه‌‏ها و به عبارت کلی‌‏تر، نحوه بیان تکوین عالم و کیهان‌‏زایى هسته خلاقة یک جامعه را بهتر از هر مطلب دیگر توصیف و تشریح می‌‏کنند. هر داستان رزمى که بر محور زمینه‌‏هایى از پیکار و ستیزه‌‏جویى ساخته و پرداخته شده و قهرمان آن رو در رو و تنگاتنگ، در برابر خطر مرگ ایستاده است، بر جامعه‌‏ها ارزشهایى ارزانى می‌‏دارد که آن جامعه‌‏ها را باید در چارچوب آن ارزشها توصیف کرد و یا بازشناخت.

آرش آذرپیک می‌گوید واژانه به دو طریق خلق می‌شود: شیوه فرا دستوری و شیوه غیر دستوری. در ریختمان فرادستوری، کلمه بدون توجه به تعاریف دستوری در هر زبانی در متن حضور می‌یابد اما پس از خوانش بنا بر پیش‌فرض‌های ذهن دستورزده انسان می‌تواند برخی از نگاه‌ها و عناوین دستوری را به خود بگیرد، هر چند به هیچ وجه مانند حرکت واژگان در بستر دستور زبان باعث سلب قائمیت مدنی و خدشه وارد کردن به حرکت وجودگرایانه کلمه در متن نمی‌شود در روش غیر دستوری خلق واژانه، واژه در قید تعاریف دستوری نیست، به عبارتی ساختار و جریانش صددرصد غیر دستوری است. این سبک البته به معنای تضاد با دستور زبان نیست و قابلیت‌های دستور زبانی را در اثر ادبی نفی نمی‌کند بلکه آن قابلیت ادبی کلمه را که در دستور زبان مستور می‌ماند عریان می‌سازد

شمس تبریزی در مجموعه‌ای که به نام «مقالات شمس تبریزی» گردآوری شده است، نقل می‌کند که به کسی گفتند که خوانچه‌هایی می‌برند. آن کس در جواب گفت: به من چه؟ گفت آخر این خوانچه‌ها را به خانه تو می‌برند. باز در جواب گفت پس به شما چه؟ یعنی اگر به طرف خانه من می‌برند چه ربطی به شما دارد و اگر به طرف خانه من نمی‌برند، چه ربطی به من دارد. یکی از ارکان تفکر شمس تبریزی، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اشخاص معنوی جهان بشری، همین داستان «به من چه؟» است.

«پاتریشیا کرون»؛ اسلام شناس و ایران شناس نامدار معاصر که به تازگی از دنیا رفت، از نمونه‌های برجسته رویکردی است که در آن تاریخ‌نگاری مبتنی بر اسناد و مدارک تاریخی در بافت تاریخ‌نگاری جهانی دیده می‌شود. درست از همین روست که توجه به بافت‌ها و پیش زمینه‌های اجتماعی و جامعه شناختی در این رویکرد بسیار با اهمیت تلقی می‌شود.

در تاریخ تمدن ایران، به معنای تاریخی قلمرو آن، سابقه نسخه‌نویسی خطی پردامنه است و این نوع کار در میان آثار باستانی دیگر ارزشی خاص و اعتباری مخصوص دارد، چه افکار کلیه متفکران و دانشمندان و شاعران ما بر این اوراق که غالباً فرسوده و پاره و چرکین و ناخواناست، پس از قرون و روزگاران دراز به دست ما رسیده است و امروز می‌توانیم تاریخ حیات ملت نامداری را از آن اوراق کشف و تحقیق کنیم. پس تردید نباید کرد

کافی است درک کنند که هر گونه رفتار آنها با جامعه و محیط‌زیست به خودشان و نسل خود بازگشت می‌کند. این جهان کوه است و فعل ما ندا سوی ما آید نداها را صواب

آثار حماسى و رزمى، در آغاز پیدایش و تکوین ادبیات اغلب زبانها آمده است و از لحاظ قدمت زمانى، تنها متنهاى مقدس را سراغ داریم که برآنها تقدم دارند. در واقع حماسه‌‏ها و به عبارت کلی‌‏تر، نحوه بیان تکوین عالم و کیهان‌‏زایى هسته خلاقة یک جامعه را بهتر از هر مطلب دیگر توصیف و تشریح می‌‏کنند. هر داستان رزمى که بر محور زمینه‌‏هایى از پیکار و ستیزه‌‏جویى ساخته و پرداخته شده و قهرمان آن رو در رو و تنگاتنگ، در برابر خطر مرگ ایستاده است،

سازگارى یا ناسازگارى عقل و محصولات آن ـ مانند علم ـ با دین، تأثیر زیادى بر نحوه عقل ورزى و علمگرایى از یکسو و دین ورزى و ایمان گرایى از سوى دیگر خواهد داشت.