گلشنی گفت: متاسفانه چون در محیط ما اندیشه خوابیده است، رسانه ها باید مردم را به تفکر و اندیشه تشویق کنند. علم باید محصولش اندیشه باشد نه اینکه فقط به نقل قول و اینها بسنده شود.
به قول ریچارد فاینمن ـ فیزیکدان برنده جایزه نوبل ـ : «اگر چیزی علمی نیست، اگر آن را نتوان تحت مشاهده درآورد، این معنایش این نیست که آن مرده یا غلط یا احمقانه است. ما در مقام این نیستیم که استدلال کنیم که علم به نحوی خوب است و سایر اشیا به نحوی خوب نیستند. دانشمندان آن چیزی را که می‌توان از طریق آزمایش تحلیل کرد، می‌گیرند و بدین طریق چیزی که علم نامیده می‌شود، به دست می‌آید. اما اموری باقی می‌مانند که برای آنها این روش کار نمی‌کند. این معنایش این نیست که آنها مهم نیستند. درواقع آنها از بسیاری جهات مهمترین امور هستند.»
سوء استفاده از علم و فناوری در قرن بیستم آسیبهای زیادی برای انسان و محیط زیست به بار آورد و این موجبات نارضایتی بسیاری از علمای برجسته را فراهم کرد. ماکس بورن در نامه‌ای که در ۱۹۵۴ به اینشتین نوشت از شرور ناشی از علم جدید شکایت کرد: «من اخیراً در روزنامه خواندم که شما گفته‌اید «اگر بار دیگر به دنیا بیایم، فیزیکدان نمی‌شوم، بلکه هنرمند می‌شوم.» این واژه‌ها آرامش زیادی برای من فراهم کرد؛ زیرا افکار مشابهی در مغز من مرور می‌کند، به خاطر شروری که علم یک موقع زیبا بر سر دنیا به بار آورده است.»
مقدمه: علم یک تلاش سامانمند انسانی برای فهم جهان فیزیکی است. فعالیت علمی را انسان انجام می‌دهد و در خلأ انسانی فاقد معناست؛ اما بلافاصله این سؤال مطرح است که: چرا انسانها به دنبال دانش طبیعت هستند؟ خود علم نمی‌تواند پاسخی برای این سؤال فراهم کند. یک چهارچوب جامعتر، یک جهان‌بینی، لازم است تا بتوان به این سؤال پاسخ گفت. درواقع این جهان‌بینی است که کل فعالیت انسانی ـ ازجمله فعالیت علمی ـ را شکل می‌دهد. پس این جهان‌بینی دانشمند است که هدف وی از تعقیب فعالیت علمی را معنادار می‌سازد.
اخیرا كتاب «گیتی از هیچ» نوشته دكتر لارنس كراوس توسط نشر مازیار به فارسی ترجمه و منتشر شده است. اندكی پیش از این هم كتاب «طرح بزرگ» نوشته پروفسور استفن هاوكینگ با چهار ترجمه مختلف به فارسی منتشر شد. كراوس در كتابش درباره پیدایش جهان از خلأ بحث می‌كند و هاوكینگ پیرامون نظریه‌ای بحث می‌كند كه بتوان با آن آغاز و انجام جهان را توضیح داد. این كتاب‌ها با واكنش‌های بسیار متفاوتی روبه‌رو شدند.
27 آذر ماه در تقویم کشور روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شده‌است، تعیین چنین تاریخی به دلیل خدمات شهید دکتر محمد مفتح بود که سال‌ها برای تقریب دو نهاد علمی حوزه و دانشگاه کوشید. اما اساساً اینکه رسیدن به وحدت میان این دو نهاد بنابر چه ضرورتی در جامعه ما شکل گرفته و چه نیازی را برطرف می‌کند، موضوعی همچنان قابل تأمل است. دکتر مهدی گلشنی، استاد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف که دیدگاه‌های عمیقی پیرامون بحث علم و دین دارد و برنده جایزه علم و دین بنیاد «تمپلتون» است، ضرورت این امر را در آمیختگی علم و دین می‌داند و معتقد است علوم اصول کلی‌شان را نه از راه تجربه و آزمایش بلکه از دین یا به تعبیری متافیزیک‌شان می‌گیرند.
متفكران مسلمان منشأ همه علوم را خداوند می‌دانستند؛ لذا به وحدتی ارگانیك بین آنها قائل بودند. آنان بین علوم خاص دینی و علوم طبیعت جدایی نمی‌دیدند و هدف هر دو را یكی می‌دانستند. از نظر آنها علوم طبیعی وحدت طبیعت را نشان می‌دهد كه حاكی از وحدت مبدأ عالم است و این همان چیزی است كه هدف ادیان است. به خاطر همین بود كه آنها همه این علوم را یك جا تدریس می‌كردند و بعضی از آنان در علوم مختلف متخصص بودند و بین فلسفه و علوم طبیعی و حكمت دینی جمع می‌كردند و در همه این حوزه‌ها تألیفاتی داشتند. كندی در علوم ریاضی و نجوم و طبیعیات و فلسفه و تفسیر قرآن تألیفات داشت و ابن رشد در فلسفه و طب و فقه اسلامی.
ابن رشد نوشت:«واجب است بر ما كه بر نوع نظر گذشتگان در موجودات عالم و شیوه استدلال آنان طبق موازین و شرایط برهان نظر افكنده، با دقت نظر آنچه را كه گفته‌اند و در كتب خود ثبت كرده‌اند، مورد توجه قرار دهیم. آنچه درست است قبول كنیم و بدان مسرور شویم و سپاس داریم و به آنچه نادرست است به درستی واقف شده، از پذیرش آن عذر خواهیم و آنان را هم در این امر معذور داریم.
عوامل مؤثر در شكوفایی علم درتمدن درخشان اسلامی / دكتر مهدی گلشنی ـ بخش چهارم
پس از حمله مغول به جهان اسلام، علما به این طرف و آن طرف متواری شدند. در چنین افق تاریكی خواجه نصیر‌الدین طوسی، هلاكوخان مغول را به ساختن یك رصدخانه تشویق كرد و آن را وسیله‌ای برای جذب علمای دمشق، موصل، قزوین و تفلیس و دیگر نقاط قرار داد و مشهورترین دانشمندان عصر خود را در آنجا جمع كرد: قطب‌الدین شیرازی، محیی‌الدین مغربی، نجم‌الدین دبیران قزوینی، اثیرالدین ابهری، مؤید‌الدین عُرضی دمشقی و غیره. او حتی یك منجم چینی به نام فائوـ مون ـ جی (Fao. Mum. Ji) را نیز به آنجا دعوت كرد و به تدریس اصول اقلیدس و مجسطی گمارد
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید