بحث درباره مشروطه ایرانی از جنبه‌های گوناگون بی‌پایان به نظر می‌رسد و از همان نام این رویداد آغاز می‌شود، آن را «انقلاب» بخوانیم، یا «جنبش» یا «نهضت» یا... منشأ و نقطه آغازین آن كجاست؟ شكست ایرانیان از روس‌ها در عصر فتحعلیشاه كه با آن گفتار مشهور عباس میرزا ولیعهد در گفت‌وگو با مرد فرنگی بارها تكرار شده یا شیوع بیماری‌های فراگیر مثل وبا و مرگ‌و میر و فلاكت مردم؟
به‌مناسبت صد‌وپانزدهمین سالگرد انقلاب مشروطه، در چهاردهم و پانزدهم مرداد، همایش مجازی دوروزه‌ای با عنوان «مشروطه‌خواهی و تحول مفاهیم بنیادی در ایران معاصر» توسط مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد.
به اعتقاد منصوره اتحادیه؛ در دوران مشروطه هدف مردم از این حرکت اجرای عدالت بود. آنها می‌خواستند قانون اجرا شود و ظلم از جامعه رخت بر ببندد. آن زمان دادگاهی جهت احقاق حق مردم وجود نداشت. به همین روی مردم مدام در مضیقه قرار داشتند و در محاکم بر اساس قانون معینی عمل نمی‌شد لذا اولین تقاضای آنها تاسیس عدالت‌خانه بود.
وقتی از مشروطه سخن به میان می‌آید، بی‌درنگ به نام استاد ناصر تکمیل همایون برمی‌خوریم. به‌گفته خود دکتر تکمیل همایون که عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات‌فرهنگی است، تقریباً همه کتاب‌هایی که تاکنون در مورد مشروطه نوشته شده، از نگاه او جا نمانده است.
غرب ایران از ارس تا اروندرود به سبب همجواری با امپراتوری عثمانی که وارث تمدن روم شرقی بود و نیز همسایگی با یونان و اروپا و رسوبات آرا و اندیشه همه‌جانبه در آن سرزمین، از آغاز قرون جدید مسیر ورود تجدد و کانال زمینهساز ایجاد تحولات فکری، هنری، ادبی، اجتماعی، سیاسی برای سراسر ایران بوده است
تاریخ زن را باید مبحث جدیدی در تاریخ‌نگاری ایران محسوب کرد. زنان نیمی از جامعه را تشکیل می دهند، نیمه ای که در گذشته به آن توجه نمی شد. مردانی که تاریخ می نوشتند، به آسانی از کنار زنان می گذشتند و آنان را از تاریخ بشریت حذف می کردند.
رسالت حقیقی ادبیات و هنر، بازنمایی حقایق اجتماعی جامعه است. البته در دوره‌های پرآشوب، این تعهد و رسالت بیشتر احساس می‌شود. شاید بتوان گفت که دوران مشروطه یکی از پرآشوب‌ترین دوره‌های تاریخ ایران است؛ زیرا در این روزگار بسیاری از ارزش‌ها به ناگهان دگرگون شد.
در نوشته های پژوهشگران تاریخ نو ایران و ترکیه واژۀ «مشروطه» بعنوان معادلی برای واژۀ انگلیسی constitutionalism یا حکومتی که بر شالودۀ یک قانون اساسی و نظام پارلمانی بنیاد شده باشد بکار برده شده است.
برای حوزه سیاست در ایران عصر قاجار می‌توانیم دو مکتب تعریف کنیم؛ یکی مکتب دارالخلافه در تهران و دیگری مکتب دارالسلطنه در تبریز. میرزا تقی خان فراهانی (1186 - 20 دی 1230) از جنبه فکری و سیاسی به مکتب تبریز تعلق دارد. بنا بر سنّت نانوشته قجری، معمولاً نواب پادشاه و ولیعهد او در تبریز برای نیل به قدرت تربیت می‌شدند. آذربایجان از آنجایی که سر ایران محسوب می‌شد
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید