پرسشی که میکوشم در این جلسه پاسخی اجمالی برای آن فراهم کنم این است که نقشآفرینی بسیار پررنگ نیروهایی سیاسی که نه بنا بر انتخاب بلاواسطه و بلاشرط مردم بر مسند قدرت تکیه زدهاند چه تاثیراتی بر روند تکوین آنچه غالبا نظام سرمایهداری متعارف نامیده میشود بر جای گذارده است؟ این پرسش درباره نحوه تاثیرگذاری نوع خاصی از الگوی توزیع قدرت در عرصه سیاست بر نوع نظام اقتصادی در عرصه اقتصاد است.
قانون اساسی 51 مادهای که در دیماه 1285ش تدوین شد و به امضای مظفرالدینشاه رسید، به دلیل تعجیل نویسندگان آن، مرکب از مجموعه شروط با عجله سرهمبندیشدهای مینمود که صرفا برای نحوه برقراری مقررات و عملکردهای مجلس تنظیم شده بود و هرگز به یک سند قانونی روشمند، که قرار است پایه یک دولت استوار بر مبنای حدود و حقوق معلومی بشود، شباهتی نداشت.
دو متغیر اصلی در اندیشه سیاسی علامه نائینی در کتاب « تنبیه الامه و تنزیه المله» در مواجهه با تحولات عصر مشروطه در ایران دخیل اند: یکی مشروعیت (شرعی بودن) حکومت و دیگری ارجحیت نوع حکومت ( با تاکید بر حکومت مشروطه).آنچه علامه نائینی در ارتباط با حکومت مشروطه به رشته تحریر در آورده، به ارجحیت این شیوه حکمرانی اختصاص دارد
واژه مشروطه از نیمه های دوره سلطنت ناصرالدین شاه بر سر زبان ها جاری بود1، اما کمتر کسی به درستی به اصل معنا و مفهوم آن توجه داشت. جناح روشنفکری، ریشه واژه را یک کلمهء لاتین فرانسه LAchart لاشارت می دانستند که به معنای قانون است و از طریق ترکیه در نوشته های نامق کمال 2، روشنفکران ایرانی آن را تکرار می کردند
ساختار اقتصادی ایران در عصر مشروطه بر مبنای اقتصاد کشاورزی روستاییان، دامداری ایلات و عشایر، واسطهگری تجار و اصناف بود. روحانیون واسطۀ مردم و شرع اسلام و دیوانیان و درباریان هم واسطۀ مردم و دولت بودند؛ این ساختار نمیتوانست بازتابندۀ چیزی باشد که مشروطهخواهان «ملت» مینامیدند. اکثر ایلیاتیها از فرمانهای خان پیروی میکردند و حکم خان در ایل روا بود.
مجتبی پورمحسن: مراسم گرامیداشت جنبش مشروطه و رونمایی از کتاب اسناد مشروطه گیلان به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان برگزار شد. در این مراسم که در سالن اجتماعات سازمان نظام مهندسی گیلان برگزار شد، پس از سخنرانی ژاله حساسخواه، دکتر فاروق خارابی، پژوهشگر تاریخ مشروطیت، علی ططری، مدیر مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی و هومن یوسفدهی، پژوهشگر تاریخ مشروطیت، از کتاب »اسناد مشروطه گیلان» که علی امیری آن را تدوین کرد رونمایی شد.
نشست «شهر و مشروطه» یکشنبه 14 مرداد با حضور سید عبدالله انوار با عنوان «ایران و مشروطه»، کامران صفامنش با عنوان «خَریطه شهر تبریز در حال انقلاب»، نصرالله حدادی با عنوان «خانه مشروطه تهران کجاست؟» و مقصود فراستخواه با عنوان «قبض و بسط شهری ایران در دوره منتهی به مشروطه و پس از آن» در خانه وارطان برگزار شد.
«معمولا همیشه در این تعزیهها یک شخصیت اروپایی وجود دارد که از جمله «خوبها» به شمار میرود. روایت میکنند که یک سفیر فرنگی در دربار بنیامیه از مرگ امام حسین بزرگترین شهید شیعیان چنان دچار انقلاب روحی شده و با صدای بلند این کار را تقبیح کرده که خودش را نیز به قتل رساندهاند. البته همیشه یک اروپایی برای ایفای این نقش در دسترس نیست بدینجهت گاهی این نقش را به یک ترک و گاهی به ایرانیان سفیدپوست واگذار میکنند. اما از وقتی که باسکرویل به تبریز آمده مرتب به او مراجعه میکنند و او این نقش را به بهترین نحوی ایفا میکند و واقعا میگرید.»
امروز یکشنبه ۱۴ مرداد سالروز امضای فرمان مشروطیت به دست مظفرالدین شاه قاجار است. مشروطه یکی از نقاط عطف مهم تاریخ معاصر ایران است که با وجود اهمیتی که دارد، تولیدات فرهنگی هنری چندانی درباره آن نداریم و معدود آثاری هم که در این زمینه خلق شدهاند، به جز مواردی اندک، آثار قابل دفاعی نیستند
وجود 34 خانه تاریخی در منطقه 12 تهران که صاحبان آنها در تاریخ مشروطه نقش داشته اند، موجب شده تا عضو شورای اسلامی شهر پیشنهاد ایجاد مسیر گردشگری مشروطه را در حوالی این خانه ها ارائه کند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید