اخبار

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 چندین کشور مستقل فارسی‌‌زبان به فهرست کشورهایی که زبان رسمی آنها فارسی بود، افزوده شد. تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان. پیش از آن ایران و افغانستان و پاکستان و حتی بخش‌‌هایی از هند (علی‌‌الخصوص هند پیش از استعمار) هم فارسی را به‌عنوان زبان کاربردی استفاده می‌‌کردند.

حال زبان فارسی خوش نیست. این داستانی است که بر هر سر بازاری هست. چه باید کرد که زبان فارسی از این حال و روز ناخوش به ‌درآید؟ کارهای زیادی باید بشود. در آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌ها و... اما به نظر من در وهلۀ اول باید تمهیداتی اندیشید که نهادهای فرهنگی حکومتی به‌خصوص صداوسیما، خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و رسانه‌های مجازی وابسته به حکومت که از بودجۀ دولت و بیت‌المال استفاده می‌کنند، ترویج‌دهنده زبان فارسیِ درست و پدرومادردار باشند یا دست‌کم اگر یار شاطر نیستند بار خاطر نباشند و زبان فارسی را ویران نکند.

هر روز هزاران غلط در زبان فارسی با ابزارهای نو و سنتی منتشر می‌شود. درحالی‌که عده‌ای حیات زبان فارسی را در این شرایط در معرض خطر می‌بینند، عده‌ای هم معتقدند زبان برای پویایی خود به چنین شرایطی نیاز دارد و خود را به مرور، بی‌آن‌که آسیبی ببیند اصلاح خواهد کرد.

رئیس موسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی گفت: از زبان فارسی می توان به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای عرضه ادبیات و تمدن فارسی به سایر کشورها یاد کرد، چرا که زبان هر کشور، دریچه آشنایی ملت ها با یک فرهنگ است.

در سال ۱۸۷۲ در نشست ادیبان و زبان‌شناسان اروپایی در برلین، زبان‌های فارسی، یونانی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبان‌های کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایه تعریف، زبانی کلاسیک به‌شمار می‌آید که یک باستانی باشد، دوم، ادبیات غنی داشته باشد و سوم در آخرین هزاره عمر خود تغییرات اندکی کرده باشد.

اصولا یک نقد قوم‌گرایان ایرانی این است که بیشتر حکومتهای ایران سده سوم پس از اسلام تا قاجار، ترک بودند. اما پهلوی که آمد سیاست فارسی‌گرایی را در پیش گرفت و تلاش کرد زبان ترکی و دیگر زبانهای محلی را از میان بردارد.

این روزها حال زبان فارسی چندان خوب نیست، زبان نوشتاری و گفتاری مردم به سمت و سویی رفته که موجب نگرانی کارشناسان فرهنگی شده و اغلب آنان از ضرورت برنامه‌ریزی برای حفظ این بخش مهم از فرهنگ و هویتمان خبر می‌دهند. محمدجعفر یاحقی هم یکی از همین افراد است، این پژوهشگر و استاد دانشگاه فردوسی مشهد که سال هاست به‌عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم فعالیت دارد بخشی از این آسیب‌ها را ناشی از تغییرات سبک و سیاق زندگی امروز و شتابزده شدن آن می‌داند. با این حال او معتقد است حتی در این شرایط هم نباید دست روی دست گذاشت و مسئولان آموزشی- فرهنگی باید حداکثر تلاش خود را برای بهبود وضعیت فعلی به کار ببرند.

مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس گفت: بسیاری از کلیشه های زبان فارسی مانند دعا و سوگند نامه که جزئی از فرهنگ ایران است، درکتاب های درسی تدریس نمی شود اما زبان آموز برای فراگیری زبان به آموزش این مقوله ها نیاز جدی دارد.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اخیرا در پی نوسانات ارزی کشور و آنچه ندادن ارز به این وزارت از سوی بانک مرکزی عنوان می شود، استادان اعزامی خود را از کشورهای مختلف جهان به ایران فراخواند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اعلام کرد که زبان فارسی از رتبه سی‌ام جدول زبان‌های جهان به رتبه پانزدهم ارتقاء یافته است. ‌به گزارش خبرگزاری ایبنا به نقل از روابط عمومی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، محمدجواد دهقانی گفت: بررسی نقشه جامع علمی کشور از یک سو و تأکیدات رهبری انقلاب در دیدارهای مختلف با اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و متخصصان زبان فارسی بیش از پیش اهمیت این زبان را به عنوان زبان علمی بین‌المللی آشکار می‌کند.