اخبار

بارون فیودورکورف، دیپلمات روسی که طی سال‌های 1834 و 1835 از ایران بازدید کرده است، در سفرنامه‌ای که از خود به یادگار گذاشته درباره محرم و آداب و رسوم ایرانیان در این ایام مطالب جالبی را بیان می‌کند.

نوعی طبل عزاداری که در بوشهر مورد استفاده قرار می گیرد و آن را دمام می گویند. تعداد ده تا پانزده طبل کوچک از پوست گوسفند درست می شود و با چوب مخصوص به طول 30 و عرض 3 سانتی متر و ضخامت نیم سانتی متر به طرز خاصی به طبل کوبیده می شود. تعداد شش یا هشت عدد سنج که از جنس برنج و دایره مانند است و یک بوق که از شاخ آهو درست می کنند.

مقالۀ حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که در عزاداری های اخیر چه تغییراتی رخ داده است که مایۀ نگرانی قاطبۀ مؤمنان و روحانیان شده است. برای پاسخ به این سؤال، پس از بررسی انواع ادبی تراژدی، حماسه و مصیبت، نتیجه گرفته شده که یکی از تغییرات مهم در حوزۀ آثار ادبی عاشورا، تغییر از حماسه به تراژدی در سده های گذشته و تغییر از تراژدی به مصیبت در سال های اخیر است.

کلارا کولیوررایس زنی انگلیسی و همسر یکی از مسیونرهای ساکن جلفای اصفهان بود که در دوره قاجار چهار بار به ایران سفر کرد. «زنان ایرانی و راه و رسم زندگی آنان» عنوان کتاب اوست که در آن اطلاعات جالبی درباره ماه محرم و به‌ویژه نقش و جایگاه زنان در اجرای آداب و رسوم این ماه ارائه می‌دهد.

کتاب «مردم‌داری در حکومت اسلامی» در 30 فراز، مفاد نامه 53 نهج‌البلاغه موسوم به «عهدنامه مالک اشتر» را تبیین و تشریح می‌کند.

بازتاب واقعه کربلا در آثار شاعرانی چون سنایی، خاقانی، عطار، سعدی، مولانا و استاد شهریار با توجه به شرایط و اوضاع اجتماعی، سیاسی و مذهبی دوران شاعران یکی از مضامین قابل توجهی است که در دیوان این شعرا به چشم می خورد از محتوای اشعار این شاعران چنین بر می آید که واقعۀ کربلا دو بخش عمده را به خود اختصاص داده است:

داستان كتاب از قدیمی‌ترین داستان رسیده از تاریخ بشر، اسطوره گیل‌گمش آغاز می‌شود

پیدایش نسل تازه مدرسه‌های ابتدایی و عالی، از میانه‌های روزگار قاجار، یکی از مهمترین بازتاب‌های دگرگونی‌های اجتماعی در ایران نو به شمار می‌آید. این دگرگونی بیشتر از آن‌رو اهمیت می‌یابد که نسلی نو از ایرانیان را بر پایه دانش‌های روزآمد جهانی می‌پروراند که بار دگرگونی‌های دهه‌ها و سده‌های بعد را بر دوش کشیدند

واقعه عاشورا و شهادت مظلومانه سیدالشهداء و یاران باوفایش در کربلا، تأثیری حرکت آفرین در متن زندگی شیعه داشته و الهام بخش بسیاری از نهضت های حق علیه باطل بوده، به طوری که این واقعة دلخراش تأثیری شگرف در عرصه های مختلف هنری به ویژه نقاشی نیز به جای گذاشته است. در این میان نقاشی قهوه خانه ای و دیوارنگاری های بقاع متبرکه، به دلیل ارتباط نزدیک تر با نگرش ها و زندگی عامه جامعه، بیشترین تاثیر را از این واقعه دریافت نموده است.

جنگ‌ها، غارت‌ها و لشکرکشی‌های بسیار در تاریخ دیرینه این سرزمین، در کنار پیامدهای گوناگون سیاسی و نظامی، اما آثاری بر جامعه ایران به‌ویژه زندگی روزمره مردم در دوره‌های گوناگون می‌گذاشته‌اند که در صورت‌بندی وضع کلی آن در همه دوره‌ها، حتی تا روزگار کنونی تاثیر بسیار داشته است