اخبار

یلدا یك كلمه سریانی است كه در فرهنگ كهن ایران كاركرد و آثار زیادی دارد. این واژه به معنای تولد است به این معنا كه وقتی از تولد صحبت می‌كنیم لاجرم پای آیین میترا و میتراییسم به میان می‌آید؛ آیینی كه مردم ایران مدت‌ها پیش از ظهور زرتشت به آن علقه و گرایش داشتند.

مرحوم استاد دکتر غلامحسین یوسفی که از نوابغ و نوادر دوران بود، نقل می‌کند:«مردی روشندل و هندی را به یاد می‌آورم که چند سال پیش او را بر حسب اتفاق در دهلی دیدم و راهنمای جهانگردان بود. به مجرد آن‌که او پی برد ایرانی و فارسی‌زبانم، پرسید از سعدی چیزی به خاطر داری؟ و خود از حفظ شروع کرد به خواندن سرآغاز دل‌انگیز گلستان:”منت خدای را عزّوجلّ که طاعتش موجب قربت است…” معلوم شد گلستان را در جوانی به درس خوانده است و بسیاری از سخنان و اشعار شاعر شیراز را به خاطر دارد.

«عذرخواهم»؛ این عبارتی بود که سال‌ها پیش رضا داوری‌اردکانی، فیلسوف معاصر، در نشست نقد و بررسی کتاب «علوم انسانی و برنامه‌ریزی توسعه» عنوان کرد. «می‌گویند گفتی مدرنیته به بن‌بست رسیده است. اگر گفتم عذرخواهی می‌کنم. حرف سیاست زده‌ام. البته منظور من این بوده که هرچیزی پایانی دارد نه اینکه این نظر بشود ابزار سیاست و شعار بدهیم. دیگر از شعاردادن پرهیز می‌کنم.»

خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره به سوی شمال شرقی باز می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است.

بعد از فرونشستن قیام وهابیان در نیمه نخست قرن نوزدهم، این گروه در طول قرن نوزده هماره به تحریك دیگران علیه دولت عثمانی مشغول بودند. در اوائل قرن بیستم، عبدالعزیز ابن عبدالرحمان ابن سعود به عنوان رئیس یكی از قبایل حجاز تصمیم به تسخیر بخش‏هایى از مناطق تحت حاكمیت عثمانی گرفت كه به نظر وی، سرزمین‏های غصب شده بودند.

محمود معتقدی یکی از شاعران و منتقدان ادبی معاصر است. از او تا امروز مجموعه اشعار متعددی منتشر شده که «از نگاهی دیگر»، «به رویای ما شلیک می‌شود»، «به گوزن‌های تشنه چیزی نگو»، «گزینه اشعار»، «از پاره‌های دوست داشتن»، «ابرها خاموشند»و... برخی از این آثار به شمار می‌روند. با این شاعر درباره اینکه چرا در سال‌های اخیر، مجموعه اشعار منتشر شده، به لحاظ کیفی و کمی دچار نقصان‌هایی شده‌اند به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

فلسفه علمی در غرب، سنت‌های اندیشه چین، هندوستان و آفریقا را نادیده می‌گیرد. این باید تغییر کند. یکی از فیلسوفان می‌گوید جریان اصلی فلسفه در غرب به اصطلاح بنیادین و غیرقابل انسانی است. او می‌گوید چه‌طور می‌توانیم توضیح دهیم که فلسفه غنی چینی، هندی، آفریقایی و مردم بومی آمریکای شمالی را تقریبا تمام بخش‌های فلسفه در اروپا و جهان انگلیسی زبان نادیده گرفته‌اند؟ فلسفه غربی بیشتر مورد‌توجه قرار گرفته و جهانی است.

صفحه اول روزنامه های امروز شنبه 2 دی

یکی از انواع تاریخنگاری اسلامی، فرهنگنامه های تاریخی است. این نوع تاریخنگاری از قرن هفتم هجری هم زمان با تأسیس دولت ممالیک (648-922ه ) و در قلمرو آنها تولد یافت و روبه رشد نهاد. هر چند اولین این دست از منابع تاریخ اسلام را یاقوت حموی (626 ه ) صاحب معجم الادباء نوشت اما ابن خلکان (681 ه ) با نگارش وفیات الاعیان، فرهنگنامه نویسی را به عنوان یک فنّ وارد مرحله جدیدی کرده و به اوج خود رساند.

اطلاعات مفیدی در منابع دربارۀ کتابخانه های سلطنتی فاطمیان و دارالعلم این دوره وجود دارد که هر دو زیر نظر خلیفه-امام فاطمی بود و گاه به طور خصوصی اداره می شد. نخستین شواهد در این باره به دوران نخست این حکومت مربوط می گردد؛ هرچند در سراسر این دوره این موضوع به چشم می خورد.