پژوهشی در فرهنگنامه های تاریخی عصر ممالیک با تکیه بر انگیزه، روش و منابع این آثار

1396/9/28 ۱۶:۲۱

پژوهشی در فرهنگنامه های تاریخی عصر ممالیک با تکیه بر انگیزه، روش و منابع این آثار

یکی از انواع تاریخنگاری اسلامی، فرهنگنامه های تاریخی است. این نوع تاریخنگاری از قرن هفتم هجری هم زمان با تأسیس دولت ممالیک (648-922ه ) و در قلمرو آنها تولد یافت و روبه رشد نهاد. هر چند اولین این دست از منابع تاریخ اسلام را یاقوت حموی (626 ه ) صاحب معجم الادباء نوشت اما ابن خلکان (681 ه ) با نگارش وفیات الاعیان، فرهنگنامه نویسی را به عنوان یک فنّ وارد مرحله جدیدی کرده و به اوج خود رساند.

 

محمد قزوینی نظم آبادی

چکیده: یکی از انواع تاریخنگاری اسلامی، فرهنگنامه های تاریخی است. این نوع تاریخنگاری از قرن هفتم هجری هم زمان با تأسیس دولت ممالیک (648-922ه ) و در قلمرو آنها تولد یافت و روبه رشد نهاد. هر چند اولین این دست از منابع تاریخ اسلام را یاقوت حموی (626 ه ) صاحب معجم الادباء نوشت اما ابن خلکان (681 ه ) با نگارش وفیات الاعیان، فرهنگنامه نویسی را به عنوان یک فنّ وارد مرحله جدیدی کرده و به اوج خود رساند. در حقیقت فرهنگنامه های بعدی مانند: الوافی بالوفیات صفدی، فوات الوفیات ابن شاکر و المنهل الصافی ابن تغری بردی ادامه و تکمله اثر او به حساب می آیند.

فرهنگنامه های تاریخی از جایگاه و اهمیت فراوانی در مطالعات تاریخی اسلامی به ویژه در عرصه فرهنگ و تمدن اسلامی برخوردارند، به گونه ای که تحقیق و پژوهش در این باره و دیگر عرصه ها بدون رجوع به آنها ممکن نیست.

این پژوهش قصد دارد ضمن نگاهی کوتاه به اقبال به تاریخنگاری در این عصر و چگونگی شکل گیری فرهنگنامه ها، انگیزه، روش و منابع این دست آثار تاریخی را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.

پژوهش های تاریخی، اجتماعی و سیاسی سال اول اردیبهشت 1396 شماره 1

 

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: