ایازی : امام راحل در نوشته‌هایش بر مسائل تربیتی تاکید ویژه داشت

1396/8/8 ۱۲:۱۰

حجت‌الاسلام محمدعلی ایازی، نویسنده «تفسیر قرآن مجید: برگرفته از آثار امام خمینی (ره)»، معتقد است که شخصیت امام خمینی (ره)، عرفانی است و خودش در یکی از آثار تاکید می‌کند که تفسیر باید به گونه‌ای نوشته شود که مبتنی بر اهداف قرآن باشد و پیام‌های تربیتی را منعکس کند.

 
حجت‌الاسلام محمدعلی ایازی، نویسنده «تفسیر قرآن مجید: برگرفته از آثار امام خمینی (ره)»، معتقد است که شخصیت امام خمینی (ره)، عرفانی است و خودش در یکی از آثار تاکید می‌کند که تفسیر باید به گونه‌ای نوشته شود که مبتنی بر اهداف قرآن باشد و پیام‌های تربیتی را منعکس کند.

 «تفسیر قرآن مجید: برگرفته از آثار امام خمینی (ره): شناخت‌نامه تفسیر: درآمدی بر شناخت اندیشه، گرایش، روش و مبانی تفسیری و تاویلی» تالیف حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی زیرنظر محمدهادی معرفت، در بیست و پنجمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی، به‌عنوان اثر برگزیده معرفی شده است. این کتاب، جلد نخست از مجموعه‌ای است که به معرفی شخصیت امام خمینی (ره)، دانش و گرایشات
مطالب امام (ره) در تفسیر آیات نیز به‌طور عمده با چهار جهت‌گیری متناسب با آثار ایشان تفسیر شده که عبارتند از عرفانیات و فقهیات، مباحث فلسفی که بیشتر از تقریرات فلسفه گزیده شده و سیاسی و اجتماعی است به‌طور عمده از کتاب «صحیفه‌ امام» انتخاب شده است
فکری و اعتقادی و مبانی تفسیر و تاویل‌پژوهی ایشان اختصاص دارد.
 
حجت‌الاسلام محمدعلی ایازی در معرفی این اثر بیان کرد: این مجموعه، متضمن متن آثار تفسیر قرآنی امام (ره) است که به ترتیب مصحف از سوره‌ «حمد» تا سوره‌ «ناس» تنظیم و سعی شده، آن‌چه امام درباره آیه‌ای از قرآن شرح، تفسیر، استشهاد و اقتباس کرده که بر آن فایده‌ای قرآنی مترتب بوده، گردآوری شود و در ذیل هر آیه، تفسیر امام (ره) و منابع استخراج همراه با برخی توضیحات نیز ارائه شده است. مثلا اگر امام (ره) درباره یک آیه چند جا بحث کرده بود، این مباحث به شکلی منظم جمع‌بندی و تحلیل شده است.
 
این نویسنده و قرآن‌پژوه ادامه داد: طرح مباحث در تفسیر آیات، یکسان نیست. برخی از مباحث به‌صورت موضوعی آمده، برخی به‌صورت استناد و استشهاد و برخی در تحلیل آیه و ذکر احتمالات گوناگون و اقوال در آیه است. مطالب امام (ره) در تفسیر آیات نیز به‌طور عمده با چهار جهت‌گیری متناسب با آثار ایشان تفسیر شده که عبارتند از عرفانیات و فقهیات، مباحث فلسفی که بیشتر از تقریرات فلسفه گزیده شده و سیاسی و اجتماعی است به‌طور عمده از کتاب «صحیفه‌ امام» انتخاب شده است.
 
مولف اثر برگزیده کتاب سال در معرفی بخش‌های مختلف این مجموعه نیز گفت: زندگی‌نامه‌ امام‌خمینی، جایگاه قرآن در اندیشه‌ امام خمینی، نگرش‌های کلی امام خمینی در تفسیر، روش تفسیری امام خمینی، مبانی تفسیری امام خمینی، تاویل و جایگاه آن در تفسیر امام خمینی، سیر تطور و تحول در تاویلات عرفانی، ویژگی‌های تاویل عرفانی امام خمینی، مبانی تاویل در اندیشه‌ عرفانی امام خمینی، و رهیافتی به تاویلات عرفانی امام خمینی، عنوان بخش‌های مختلف جلد نخست این مجموعه است.
 
ایازی در ادامه درباره ضرورت تدوین این اثر، عنوان کرد: امام خمینی (ره) بجز آنچه درباره بخشی از سوره‌های قرآن از جمله تفسیر پنج جلدی سوره حمد تدوین کرده، اثر مستقلی در زمینه تفسیر قرآن کریم ننوشته و آثار به‌صورت پراکنده وجود داشت. کاری که در این اثر انجام شده،‌ این است که براساس ترتیب سوره‌های مصحف، مجموعه آثار قرآنی حضرت امام (ره) چینش و مرتب شده است.
 
این قرآن‌پژوه توضیح داد: در دوره معاصر، یک اثر عرفانی از قرآن کریم که به ابعاد سیر سلوکی و مسائل تربیتی توجه ویژه داشته باشد، وجود نداشت. در نوشته‌ها و گفته‌های امام راحل که در این اثر گردآوری شده، بر این موضوع تاکید شده است.
 
نویسنده «تفسیر قرآن مجید: برگرفته از آثار امام خمینی (ره)» افزود: شخصیت امام خمینی (ره)، عرفانی است و خودش در یکی از آثار تاکید می‌کند که تفسیر باید به گونه‌ای نوشته شود که مبتنی بر اهداف قرآن باشد و پیام‌های تربیتی را منعکس کند. ایشان همواره بر این جنبه تاکید داشته و حتی در سخنرانی‌هایی که خطاب به مسئولان بود بیشتر از اینکه به مسائل جاری مملکت بپردازد، آیاتی که جنبه‌های سلوکی و تربیتی داشت را بیان کرده و موارد اخلاقی و تربیتی را به مسئولان تذکر می‌داد.
 
این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: تدوین این مجموعه نیازمند نوعی روش‌شناسی بود، چراکه برخی تفاسیر امام (ره) جنبه تأویلی داشت. برای تشریح این تفسیر، یک جلد حدود 600 صفحه‌ای به‌عنوان مقدمه به نگارش درآمد. تا پیش از تالیف این اثر، چنین کاری با این‌گونه روش تفسیر و تفسیرپژوهی سابقه نداشت. حاصل کار در قالب مجموعه‌ای با حدود سه هزار صفحه، شامل چهار جلد متن تفاسیر امام خمینی (ره) و یک جلد مقدمه در زمینه تفسیرپژوهی امام (ره) در سال 1385 با حمایت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) از سوی انتشارات موسسه منتشر شد.
 
ایازی با اشاره به ترجمه این اثر به دیگر زبان‌ها نیز گفت: این کتاب علاوه بر اینکه تاکنون در ایران در چند نوبت چاپ شده، به برخی زبان‌های دیگر از جمله عربی، انگلیسی و اردو نیز ترجمه شده و در آن زبان‌ها نیز چند بار تجدیدچاپ شده و مقالات و نوشته‌های مختلفی درباره آن و اندیشه‌های قرآنی امام (ره) در ایران و خارج از کشور به رشته تحریر درآمده است. مراحل تالیف و انتشار این کتاب حدود چهار سال به طول انجامید و ترجمه عربی این اثر نیز که خودم آن‌را انجام دادم سه سال زمان برد.

منبع: ایبنا