حسام‌الدین سراج : حال موسیقی ما خوب نیست

1395/4/22 ۱۰:۰۸

حسام‌الدین سراج : حال موسیقی ما خوب نیست

«حسام‌الدین سراج» همراه با گروه موسیقی «سور» و آهنگسازی «مجید مولانیا» با عنوان «سرود كهن» ۲۵ و ۲۶ تیرماه در تالار وحدت روی صحنه خواهد رفت. سراج كه سال‌هاست در عرصه موسیقی آوازی فعالیت دارد در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «اعضای این گروه گرچه جوان هستند اما بسیار قوی و حرفه‌ای موسیقی را درك و اجرا می‌كنند.»

تقدیم اجرای اشك مهتاب سراج به محمدرضا شجریان

پیام رضایی: «حسام‌الدین سراج» همراه با گروه موسیقی «سور» و آهنگسازی «مجید مولانیا» با عنوان «سرود كهن» ۲۵ و ۲۶ تیرماه در تالار وحدت روی صحنه خواهد رفت. سراج كه سال‌هاست در عرصه موسیقی آوازی فعالیت دارد در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «اعضای این گروه گرچه جوان هستند اما بسیار قوی و حرفه‌ای موسیقی را درك و اجرا می‌كنند.» این اجرا در دو بخش بیات اصفهان و دشتی خواهد بود كه به استاد محمدرضا شجریان تقدیم شده است. «این اجرا در دو بخش اصفهان و دشتی اجرا خواهد شد كه در بخش بیات اصفهان از اشعار مولانا و حافظ استفاده شده است. در بخش دشتی نیز تصنیف «اشك مهتاب» را اجرا خواهم كرد كه پیش‌تر استاد شجریان آن را خوانده‌اند و برای مردم خاطره‌انگیز است. ما این اجرا را به ایشان تقدیم می‌كنیم. دو تصنیف دیگر هم بر اساس اشعار آقای ابتهاج و منزوی ساخته شده است.»
او كه از دهه ٦٠ فعالیت موسیقیایی دارد و فراز و فرودهای موسیقی را از نزدیك دیده است درباره وضعیت كنونی موسیقی نظر مساعدی ندارد: «راستش به طور كلی من فكر می‌كنم حال موسیقی در جامعه كنونی ما خوب نیست. دلایل بسیاری در این اتفاق نقش داشته و بدون علت به اینجا نرسیده‌ایم. رسانه‌های عمومی و به ویژه صدا و سیما در رسیدن به این نقطه نقش زیادی داشتند و طبعا مدیران و مسوولان فرهنگی و هنری كشور هم به سهم خودشان در این اتفاق دخیل هستند.»
اما بسیاری معتقدند وضعیت كنونی موسیقی و به ویژه موسیقی سنتی ایرانی پیامد تغییر زمانه است. در واقع روح سریع زمانه، چندان با آن سازگار نیست. حسام‌الدین سراج اما می‌گوید كه این فقط مربوط به جامعه ما نیست: «به هر حال مساله سرعت، در دنیا مطرح است و فقط مختص كشور ما نیست. اما تفاوت اساسی ما با آنها این است كه بزرگان آنها موسیقی را منع و نفی نمی‌كنند و مشكلی بر مشكلات خودشان نمی‌افزایند. مضاف بر اینكه در مورد نگهداری از آنچه به عنوان موسیقی و میراث فرهنگی خودشان قلمداد می‌كنند، بسیار كوشا هستند. برایش برنامه‌ریزی دارند و گاه برای آن نوع موسیقی سوبسید هم می‌دهند. ما نمی‌خواهیم در كشورمان سوبسید بدهند اما اجازه بدهند كار اساتید موسیقی ایرانی شنیده شود.» او معتقد است كه همه انواع موسیقی لازم است اما نباید یكی را به نفع دیگر كنار گذاشت: «انواع موسیقی لازم است اما نباید بقیه از بین ببریم وفقط در یك نوع از موسیقی متوقف شویم. متاسفانه گاه موسیقی ملی ما به نفع موسیقی تفریحی و تفننی مصادره می‌شود.» سراج ریشه اوضاع نابسامان موسیقی را در ایران به رسمیت شناخته نشدن این هنر می‌داند: «تا زمانی كه موسیقی به عنوان یك هنر در ایران شناخته نشود این مشكلات هست. دوره جوانی و نوجوانی فكر می‌كردم این مسائل حل می‌شود اما هر چه زمان گذشت، دیدم روز‌به‌روز دارد بدتر می‌شود. موسیقی به عنوان هنری كه مثل هنرهای دیگر با آن برخورد شود نخواهد بود. حتی در حوزه صنفی. صنف موسیقیدان‌ها مظلوم‌ترین صنف جامعه ما هستند. هر طور بخواهند با آنها برخورد می‌كنند و فضا را برای‌شان می‌بندند.»
«باغ ارغوان» از ماندگارترین آلبوم‌های موسیقی ایرانی محسوب می‌شود كه با همكاری حسام‌الدین سراج و محسن نفر شكل گرفت. اثری خاص با سوناریته و حسی منحصر به فرد كه هنوز نیز به عنوان یك نقطه خوب در كارنامه سراج به شمار می‌رود. اما به راستی چرا چنین آثاری دیگر تولید نمی‌شوند یا بسیار انگشت شمارند؟ سراج در این باره می‌گوید: «پاسخ به این سوال نیازمند بحث‌های مفصل است اما اگر بخواهم جواب ساده به آن بدهم می‌توانم بگویم كه مثلا الان مطالعه مردم هم صرفا در فضای مجازی شده است. به جای كتاب یك گوشی در دست داریم و عمر ما به گشت و گذار در این دنیای مجازی می‌گذرد. قدیم فرصت بیشتری برای انسان‌ها بود كه خودشان را پیدا كنند و در آن فضای آرام و ساكت، تجربه دلنشینی داشته باشند. مجموع این قضایا در موسیقی هم هست. اما شخصا فكر می‌كنم در ایران به موسیقی و به ویژه موسیقی ایرانی ظلم مضاعف می‌شود.»
سراج از آن دسته خوانندگان موسیقی ایرانی است كه از رنگ و لحن ویژه‌ای در صدایش بهره می‌برد. در طول دوران كاری‌اش همواره نشان داده كه علاقه ویژه‌ای به آوازخوانی دارد. شكلی از موسیقی ایرانی كه به عقیده برخی دیگر چندان كارایی ندارد و در حوصله مخاطب امروز نیست: «معتقدم آواز خوب همیشه شنیدنی است. البته كه مخاطب امروز با مخاطب دو یا سه دهه گذشته تفاوت دارد. از این جهت كه گوش‌ها را به شكل خاصی تربیت كرده‌ایم. گویی یك غذای موقتی روح می‌خواهند. موسیقی ایران هم خودش و هم اجرایش نیازمند نوعی آرامش است و فكر می‌كنم اگر این آرامش در مخاطب هم وجود داشته باشد از آواز خوب لذت خواهد برد. من عاشق آواز خوب هستم. همیشه به شاگردانم می‌گویم اگر آوازخوان خوبی شدید به خودتان امیدوار شوید. تصنیف خواندن ساده‌تر است و ساده‌تر هم با مخاطب ارتباط برقرار می‌كند اما آواز كار هر كسی نیست.»
این خواننده موسیقی ایرانی از جمله كسانی است كه در دوره‌ای نزد محمدرضا شجریان به آموختن آواز پرداخته است. او درباره جایگاه محمدرضا شجریان می‌گوید: «به قول حضرت حافظ: صد نكته غیر حسن بباید كه تا كسی/ مقبول طبع مردم صاحب‌نظر شود. هزاران نكته باید دست به دست هم بدهند تا كسی به این شكل و در این حد رشد كند و با مخاطبان خودش ارتباط برقرار كند كه طبعا مهم‌ترینش این است كه ظرفیت چنین رشدی در خود فرد وجود داشته باشد. استاد شجریان مرجع آواز در زمانه ما هستند. توانایی تكنیكی رشك‌برانگیز ایشان و البته نو‌آوری‌های‌شان حتی درآواز از دلایل چنین جایگاه است. ایشان آواز را به گونه‌ای ارایه می‌كند كه با مخاطب ارتباط برقرار می‌كند. حتی در انتخاب اشعار و نحوه خوانش آنها. همه این مسائل سبب شده تا ایشان به چنین جایگاه برسند.» به‌زعم او تقلید بخشی از مرحله آموزش است كه باید در ادامه از آن عبور كرد: «در برخی هنرها مانند آواز یا خطاطی آغاز كار با تقلید كردن است اما در ادامه خواننده باید شیوه و سبك خودش را پیدا كند. برای همین است كه كسانی كه سبك و شیوه شخصی خودشان را دارند بیشتر مطرح می‌شوند.»
جمشید صفرزاده (سنتور)، حمید قنبری (تنبك)، علیرضا دریایی (كمانچه)، صابر سوری (عود)، امین دادوری (دف)، فرنام اسكندری (كمانچه آلتو) و مجید مولانیا (تار) به عنوان نوازنده‌های گروه موسیقی «سور» در این اجراها به هنرنمایی خواهند پرداخت.
منبع: اعتماد

 

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: