گفتگو

همه‌چیز از دانشکده ادبیات شروع می‌شود، سال‌های 1338 تا 1342 که ایرج پارسی‌نژاد از درسِ بدیع‌الزمان فروزانفر و جلال‌الدین همایی که میراثِ قدیم ادبیات بودند، و بعدها از مجلسِ درس نسل متجدد، پرویز ناتل‌خانلری و محمد معین و ذبیح‌الله صفا و دیگران برخوردار می‌شود و به‌طور رسمی و تمام‌عیار به اهلِ فرهنگ می‌پیوندد.

سجاد علی‌بیگی درباره مطالعات تازه خود می‌گوید:‌ زمانی که آشوری‌ها به غرب ایران حمله می‌کردند برای کنترل این مناطق دو راهبرد را دنبال می‌کردند: در نواحی دورتر از پایتخت‌های آشوری، حکومت را به حاکمان محلی واگذار می‌کردند و تنها از آن‌ها باج و خراج و فرمانبرداری و وقاداری به شاه آشوری را طلب می‌کردند. در نواحی نزدیک‌تر به سرزمین آشور آن‌ها پایگاه‌هایی برپا می‌کردند و یک حاکم دست نشاندۀ آشوری را در آنجا مستقر می‌کردند که کنترل منطقه را به دست می‌گرفت.

حسن حسن‌زاده طبری آملی (1400-1307) مشهور به علامه حسن‌زاده آملی، از علما و حكمای متاخر معاصر بود كه در علوم و فنون متعدد سنتی تبحر داشت و در این باره بیش از صد كتاب نوشت. حكمت اسلامی، فقه، عرفان نظری، نجوم و هیات قدیم، ریاضیات و حساب و جبر قدما و ادبیات كلاسیك فارسی و عربی تنها بخشی از حوزه‌هایی بود كه او در آنها تخصص داشت و تدریس می‌كرد و قلم می‌زد.

منصوره اتحادیه، استاد اسبق دانشگاه تهران، مورخ و ناشر معتقد است: متاسفانه تاریخ‌نگاران و پژوهشگران ما کمتر سراغ تاریخ‌نگاری نو می‌روند، شیوه تاریخ‌نگاری که خیلی حرف‌ها و بحث‌های جدیدی را مطرح می‌کند، امروز در غرب تاریخ‌نگاری جدید دنبال این است که اگر صحبت از زنان است؛ منظور کدام زنان است؟ زن روستایی، زن اقلیت‌های مذهبی، زن پیر یا جوان و...

کتاب «مدرنیته آشفته ایران؛ بحث درباره میراث احمد فردید» (۲۰۱۹) به قلم علی میرسپاسی مجموعه چند مصاحبه درباره احمد فردید (۱۳۷۳-۱۲۸۹)، اندیشمند معاصر ایرانی است. در این کتاب میرسپاسی تلاش کرده از‌طریق مصاحبه با دوستان و برخی شاگردان احمد فردید، سیمایی از زندگی و کار فردید که به‌دلیل شخصیت مرموز او همچنان با ابهام بسیار زیادی همراه است، ترسیم کند.

۱۶۱ سال پیش در ۲۱ سپتامبر ۱۸۶۰ چشم از جهانی فروبست که آدمی را بسان پاندولی در میان رنج و ملالش گرفتار می‌دید. آرتور شوپنهاور (فیلسوف شهیر آلمانی) کسی بود که هموطنانش او را نشناختند و توسط انگلیسی‌ها به آلمانی‌ها معرفی شد.

در بین رشته‌های مختلف علوم انسانی بدون اغراق زبان‌شناسی یکی از بسط یافته‌ترین و با ثبات‌ترین و به‌روز‌ترین رشته‌های علمی در ایران است. این امر دلایل مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به پیشینه مطالعات زبانی و دستوری نزد ایرانیان و مسلمانان اشاره کرد.

سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار بی‌تردید محبوب‌ترین شاعر یکصد ساله اخیر است که به عنوان شاعری ملی و وطنی توانست پایه اصلی زبان و ادبیات ترکی و فارسی را با یکدیگر پیوند دهد و برای این مهم شأن و منزلتی والامقام در میان ایرانیان دارد.

"در جهان استعمارزده و توسعه نیافته که تحت انواع ستم و قهر به سر برده است طبیعی است که انسان کامل و مثال انسان، انسان مبارز باشد و انسانیت هر کس را با مبارز بودنش بسنجند و مبارزه وظیفه همگان باشد و حتی از فیلسوف هم توقع داشته باشند که مبارز باشد."

مدت‌ها باور عمده بر آن بود که در ابتدا خط و متون اقتصادی در بین‌النهرین بوجود آمده و با اختلاف ۱۰۰ساله در ایران هم این شکل خط رواج پیدا می‌کند و می‌توان گفت یک رابطه پدر و فرزندی برای خط‌های بین‌النهرینی و خط ایرانی در نظر گرفته می‌شد اما مطالعات جدید و تاریخگذاری‌هایی که بر روی نوشته‌ها و لایه‌های مربوط به این نوع خط بدست آمده، نشان می‌دهد خط آغاز ایلامی نه تنها رابطه فرزندی با خطوط بین‌النهرینی ندارد بلکه یک رابطه برادری دارد و می‌توان گفت خطوط ایرانی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال زودتر از اولین اشکال پیدایش خط در دنیا، در ایران ظاهر می‌شود.