گفتگو

استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به «مدیریت جهادی» گفت: پذیرفتن مسئولیت در نظام اسلامی نوعی جهاد است؛ اگر به مسئولان بگوییم زندگی‌تان باید از زندگی یک کارگر پائین‌تر باشد، در آن صورت چند نفر حاضرند وکیل و وزیر شوند. سیدیحیی یثربی استاد فلسفه و عرفان اسلامی، چند سالی است که تمام وقت خود را صرف نقد و نظریه‌پردازی در خصوص منطق، معرفت شناسی، فلسفه، عرفان و دین‌شناسی کرده و در نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه ایران و جهان اسلام آثاری به چاپ رسانده است.

نقد ادبی در کشور ما محصولی نوین است. ادبا نقل می‌کنند که از «چهار مقاله» حکیم نظامی عروضی سمرقندی به این‌ سو نقد ادبی داریم؛ زیرا آن اثر کلاسیک دربرگیرنده بحث‌های فنی زبان‌شناختی و به قول قدما صناعات لفظی و معنوی و کلام است. با این حال نقد در دوره معاصر همواره مسیری قابل تأمل دارد.لیلا صادقی نویسنده و منتقد ادبیات به تازگی کتاب‌هایی در این حوزه منتشر کرده است. در گفت‌وگویی با این نویسنده به زوایای نقد ادبی و آثاری که او نوشته، پرداختیم.

حسن افشار مترجمی است كه برای هر یك از خوانندگان ایرانی با یك یا چند كتاب خاص معرفی می‌شود. آنها كه علاقه‌مند به ادبیات داستانی هستند، بدون شك كتاب «یك درخت، یك صخره، یك ابر» را به یاد می‌آورند، آنان كه واقعیت‌ها را در تاریخ‌ می‌جویند، از «تاریخ علم كمبریج» سخن به میان می‌آورند و آنان كه در حوزه هنر فعال‌اند، از ترجمه‌های «تاریخ هنر»، «تاریخ سینما» و «تاریخ موسیقی ایران» وی برای كارهای تحقیقاتی-پژوهشی‌‌شان استفاده می‌كنند. ترجمه‌های وی به بیش از 50 عنوان می‌رسد كه بیشتر این كتاب‌ها از سوی نشر «مركز» منتشر شده است. وی متولد 1332 از میاندوآب آذربایجان غربی است. كارشناسی در رشته‌ عكاسی و سینما با گرایش كارگردانی را از امریكا دارد. مصاحبه زیر با محوریت مبحث «ترجمه» بر اساس «تجربه»های وی در ترجمه آثار حوزه‌های ادبیات و هنر و تاریخ صورت گرفته است.

علی شاملو: 12سال از درگذشت دکتر سحابی، از پیشگامان احیای تفکر دینی در دانشگاه و از مبارزان قدیم راه استقلال و آزادی و شخصیتی که بیش از نیم‌قرن از عمر خود را در عرصه فرهنگ و سیاست این مرز و بوم گذاشت، می‌گذرد. به همین مناسبت با مهندس هاشم صباغیان وزیر کشور دولت موقت و از نزدیکان دکتر سحابی به گفت‌وگو نشسته‌ایم:

12سال از درگذشت دکتر یدالله سحابی، از بنیانگذاران نهضت آزادی و از مبارزان علیه رژیم پهلوی می‌گذرد اما هنوز می‌توان درخصوص وجوه شخصیتی، دوره‌های زندگی، خدمات، رفتار و منش او سخن گفت. سحابی تنها بر نسل خود تاثیرگذار نبود بلکه همواره تفکرات او در این چندسال مورد بازخوانی قرار گرفته و شاید بتوان افکار بخش اعظمی از فعالان نسل حاضر را- مستقیم یا غیرمستقیم- وامدار تفکرات و آموزه‌های این مرد دانست. دکتر سحابی را می‌توان انسانی چند وجهی دانست: از سویی فعال در امور تعلیم و تربیت، در سویی دیگر زمین‌شناسی قابل، نو‌اندیش دینی، فعال سیاسی و مذهبی و فردی فرهنگی است، اما اگر بخواهیم به‌صورت کلی نگاهی به زندگی وی داشته باشیم، دو بُعد فرهنگی و سیاسی ایشان بیش از ابعاد دیگر به چشم می‌آید. با این حال نمی‌توان از ابعاد و بارزه‌های دیگر در تعلیم و تربیت و چهره آکادمیک او چشم‌پوشی کرد.

نُت‌های «ناگفته»، سفر خود را آغاز کرده‌اند. آنها نه‌تنها از دروازه شهرهای مختلف آمریکا می‌گذرند تا پیام صلح، عشق و یگانگی برگرفته از فلسفه فکری مولانا را با تلفیقی از موسیقی غربی و شرقی بگسترانند، بلکه پس از صعود از پله‌های جدول فروش، در رتبه دوم موسیقی کلاسیک دنیا ایستاده‌اند. شهرام و حافظ ناظری این‌روزها در تور کنسرت خود در آمریکا به‌سر می‌برند. این کنسرت به بهانه جدیدترین اثر حافظ ناظری با عنوان «بعد یازدهم» در ایران و «ناگفته» در خارج از کشور است که از سوی شرکت سونی منتشر شده و بخش اول پروژه «سمفونی رومی» محسوب می‌شود

تأکید دارد که فکر و اندیشه‌اش در قالبی خاص به نام روشنفکری دینی یا نواندیشی دینی و یا هیچ عنوان دیگری قرار نگیرد. معتقد است که این قالب‌ها بیش‌تر از آن که معنا دهنده به فکر باشند، معنا را از فکر می گیرند. دغدغۀ امروزینش در مقام الهی‌دان مسلمان، فهم اسلام برای به دست آوردن معنایی در زندگی است. مواجهه محمد مجتهد شبستری با اندیشۀ دینی و جهان مدرن، البته واجد دوره‌های مختلفی بوده است: از تکمیل دروس حوزوی تا گام نهادن در عرصۀ روشنفکری دینی و در چند سال اخیر، اتخاذ رویکردی که «الهیات تفهمی» نامش می‌گذارد. علاوه بر این، او از نخستین کسانی است که خوانندۀ ایرانی را با رویکرد هرمنوتیکی جدید به دین آشنا کرد. تلقی فردی ـ وجودی از ایمان و توجه به «معنای دینی» در زندگی انسانی که به کوشش‌های اجتماعی هم سرایت می‌کند، از ویژگی‌های متمایز کنندۀ اندیشه اوست

بابك مهديزاده : دكتر سعيد حنايي كاشاني، عضو هيات علمي گروه فلسفه دانشگاه شهيد بهشتي تاكنون كتاب‌هاي زيادي را با موضوع فلسفه تاليف و ترجمه كرده است. با او درباره فلسفه و نگاه ايرانيان به فلسفه گفت‌وگو كرديم كه در زير مي‌خوانيد.

سياوش جمادي را با ترجمه‌هايش از فيلسوفان معروف همچون هگل، هايدگر، كافكا و بسياري ديگر از متفكران بنام مي‌شناسند. وي كافكاشناس، هايدگر شناس و هگل‌شناس با تجربه‌يي است كه سال‌هاست در حال ترجمه متون فلسفي و آشنا كردن مردم با فلسفه است. خود را فيلسوف نمي‌داند ولي ترجمه را تنها راه موجود براي شروع تفكر مسائل فلسفي در ايران مي‌داند. همچنين به قابليت زبان فارسي در انتقال انديشه‌هاي غربي اعتماد دارد ولي براي همراه شدن با دوره مدرن معتقد است كه زبان فارسي با واژه‌سازي بايد مدرن شود.

مي‌گويند كه او رييس‌جمهور آينده افغانستان است؛ مردي است كه روز شنبه اكثريت افغان‌ها نام او را علامت زده‌اند و به صندوق راي ريخته‌اند، دست‌كم خودش و تيم «اصلاحات و همگرايي» كه به جد همين باور را دارد. دكتر عبدالله عبدالله، مجاهد دهه 90 ، دوست نزديك احمدشاه مسعود، يكي از ابزارهاي انتقال قدرت در دوره پس از طالبان و وزير خارجه نخستين دولت دموكراتيك تاريخ افغانستان، نامزد معترض انتخابات 2009 و منتقد جدي حامد كرزاي، اكنون مي‌تواند پيروز انتخابات رياست‌جمهوري شود و به اين ترتيب حامد كرزاي را ناچار كند تا كاخ رياست‌جمهوري كابل را به جدي‌ترين منتقد شش سال گذشته‌اش تحويل دهد اما اين رويداد كه ممكن است، «تغييري بزرگ» در افغانستان را رقم بزند، بيش از هر چيزي به نظر ميليون‌ها افغان بستگي دارد كه روز شنبه با شور و هيجان، بي‌هراسي از تهديد طالبان پاي صندوق‌هاي راي رفتند تا سرنوشت خود را بسازند.